Білім беру бағдарламасы үшін Шымкент,2020 Дәріс тақырыбы

жүктеу 0,74 Mb.

бет	9/38
Дата	09.04.2023
өлшемі	0,74 Mb.
	#42080
түрі	Білім беру бағдарламасы

1 ... 5 6 7 8 9 10 11 12 ... 38

лекция

Жоспар: 1. Бір жəне бірнеше айнымалыкөпмүшелік. 2. Жиын ұғымы. Көпмүшелерге арифметикалық амалдарқолдану. 3. Көпмүшелерді көбейткіштергежіктеу
1 .Көбейткіштерге жіктеу туралы ұғым.

Бақылау сұрақтары:

Ондық бөлшекті жай бөлшекке қалай ауыстырады?
Жай периодты ондық бөлшекті ондық бөлшекке қалай ауыстырады?
Комплекс сандарды алгебралық түрден тригонометриялық түрге түрлендіру.

3-дәріс: Бір жəне бірнеше айнымалы көпмүшелік. Жиын ұғымы. Көпмүшелерге арифметикалық амалдар қолдану. Көпмүшеніц бөлгіштері.Көпмүшелерді болу.Көпмүшелерді көбейткіштерге жіктеу

Жоспар:
1. Бір жəне бірнеше айнымалыкөпмүшелік.
2. Жиын ұғымы. Көпмүшелерге арифметикалық амалдарқолдану.
3. Көпмүшелерді көбейткіштергежіктеу

1 .Көбейткіштерге жіктеу туралы ұғым.
Теңдеулерді шешкенде, түрліше есептеулерді орындағанда жəне басқа да есептерді шығарғанда көпмүшені оған теңбе - тең бірнеше көпмүшенін көбейтіндісі түріндегі ( олардың ішінде бірмүше де болуы мүмкін ) өрнекпен алмастырған ыңғайлы болатын жағдайлар кездеседі .Мысалы:
1 )а=37, в=26, с=17 жəне d =23 болғанда, ab+ac-ad өрнегінің сан мəнін табу керек болсын. Əріптердің берілген мəндерін орындарына қойып ecenтесек: ab+ac- ad=37*26+37* 17-37*23= =962+629-851=1591-851=740.
Өрнекті алдын ала түрлендіріп алса, оның мəнін табу жеңілдейді. Көбейту-дің үлестірімділік заңы бойынша бұл өрнекті былай жазуға болады: ab+ac-ad = =a(b+c-d).
Сонда берілген өрнекке теңбе-тең өрнектің мəнін есептеу жеңіл: 37*(26+17- 23)=37*20=740.
Бұл жағдайда есептеудің біраз жеңілдегенін байқау қиын емес. 2) а-Ь өрнегінің Мəнін а=247,5 жəне в= 147,5 болғанда есептегенде ,əдетте төрт таңбалы сандарды
квадрат дəрежеге шығарып , нəтижелерін бірінен бірін азайтамыз. Берілген өрнекті онымен теңбе-тең өрнекпен алмастырғаннан кейін есептеуді ауызша
орындауға да болады. а-в=(а+в )(a-b)=247,5-147,5=(247,5+147,5) (247,5+147,5)(247,5- 147,5)=395* 100=39500

х+7х=0 тендеуінің сол жағын бірмүше мен екімүшенің көбейтіндісі түрінде жазып алса ,оңай шешуге болады: х(х+7)=0,

бұдан х=0 немесе х+7=0 х=-7
Көпмүшені екі немесе бірнеше көпмүшенің (олардың ішінде бірмүшелер де
болуы мүмкін) көбейтіндісі түріне келтіруі көпмүшені көбейткіштерге жіктеу деп атайды. Алгебралық өрнектерді көбейкіштерге жіктеу көбі жағдайда сандарды жай көбейткіштерге жіктеуді бөлшекті қысқартқанда , бірнеше бөлшекті ортак бөлімге келтіргенде қолданатынбыз . Алгебралық өрнектерді көбейткіштерге жіктегенде де сол мақсат көзделеді. Көпмүшені көбейткіштерге жіктеу тек бөлшектерге ғана колданылып қоймайды , сонымен бірге ол алгебраның баска тарауларын оқып үйренгенде де пайдаланылады. Кез келген көпмүшені (дəрежені екіден кем емес) өзінен дəрежесі төмен көпмүшелерге жіктеу мүмкін бола бермейді. Мысалы, а+в, а+в,а+в сиякты көпмүшелер көбейткіштерге жіктелмейді. Ондай көпмүшелерді келтірілмейтін көпмүшелер деп атайды.

жүктеу 0,74 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 5 6 7 8 9 10 11 12 ... 38