Білім беру бағдарламасы үшін Шымкент,2020 Дәріс тақырыбы

жүктеу 0,74 Mb.

бет	8/38
Дата	09.04.2023
өлшемі	0,74 Mb.
	#42080
түрі	Білім беру бағдарламасы

1 ... 4 5 6 7 8 9 10 11 ... 38

лекция

А

нықтама: a санының n –ші дәрежелі түбірі деп, n – ші дәрежесі а санына тең болатын в санын айтамыз: мұндағы вⁿ =a

Анықтама бойынша хⁿ = a теңдеуін аламыз. Мұндағы а > 0, n > 1.

xⁿ = a теңдеуінің n жұп болғанда және - ға тең екі түбірі, n тақ болғанда - ға тақ бір түбірі болады. Енді, егер m, n – кез келген натурал сан, a, в – кез келген теріс емес нақты сан болғанда, түбірдің қасиеттеріне тоқталайық.
Ережелерді пысықтап, деңгейлік тапсырмалар орындау. (слайд арқылы көрсету).
1⁰. (көбейтіндіден түбір шығару).
Мысалы:
2⁰ (бөлшектен түбір шығару).
Мысалы:
3⁰. (түбірдің дәреже көрсеткіші мен түбір таңбасының ішіндегі өрнектің көрсеткішін қысқарту).
Мысалы:
4⁰. (түбірді дәрежеге шығару).
Мысалы: 1)
2)
5⁰. (түбірден түбір шығару).
Мысалы:
6⁰. (түбірден құтылу)
Мысалы:
7⁰. (түбір көрсеткіші мен түбір астындағы өрнектің көрсеткішін дәрежелеу).
Мысалы:

Рационал сандар дегеніміз – екі бүтін сандардың қатынасы түрінде берілген сандар.
Қасиеттері ретінде негізгі үш ереже келтіріледі: салыстыру ережесі және қосынды мен көбейтіндіні бейнелеу ережесі.
Рационал сандардың транзитивті, үлестірімділік, ауыстырымдылық қасиеттері бар.
Шексіз ондық бөлшектер жиынын қарастырайық. осы бөлшектермен берілген сандар нақты деп аталады. Рационал емес нақты сандар иррационал деп аталады.
Натурал сандар ұғымы математиканың қарапайым алғашқы ұғымдарына жатады. Натурал сандар заттарды санау нәтижесінде туындаған. Өсу ретімен оларды 1, 2, 3, ... сандар қатары ретінде жазуға болады. натурал сандарға қосу, азайту, көбейту, бөлу, дәрежелеу, түбірден шығару операцияларықолданылады.
1-ге және тек өзіне ғана бөлінетін сандар жай сандар деп аталады. Ал қалғандары құрама сандар деп аталады.
Бөлінгіштік белгілері:

2-ге нөлмен және жұп санмен аяқталған санбөлінеді.
5-ке нөл немесе 5 санымен аяқталған санбөлінеді.
4-ке (25-ке) соңғы екі цифры нөлге тең немесе 4-ке (25-ке) бөлінетіндей сандарбөлінеді.
3-ке (9-ға) цифрларының қосындысы 3-ке (9-ға) бөлінетін сан бөлінеді.
10-ға нөлмен аяқталған сандарбөлінеді.

с бүтін саны а₁, а₂, ..., а_п бүтін сандарының ортақ бөлгіші деп аталады, егер с олардың әрқайсысының бөлгіші болса.
а₁, а₂, ..., а_п бүтін сандарының ең үлкен ортақ бөлгіші (ЕҮОБ) деп осы сандардың кез келген ортақ бөлгішіне бөлінетін олардың ортақ бөлгіші аталады.
с бүтін саны а₁, а₂, ..., а_п бүтін сандарының ортақ еселігі деп аталады, егер ол осы сандардың әрқайсысына бөлінсе.
а₁, а₂, ..., а_п бүтін сандарының ең кіші ортақ еселігі (ЕКОЕ) деп осы сандардың кез келген ортақ еселігін бөлінетін олардың ортақ еселігі аталады.

жүктеу 0,74 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 4 5 6 7 8 9 10 11 ... 38