1-тоқсан (45 сағАТ) 2-сыныпта өткенді қайталау

1. 
   Ұйымдастыру кезеңі.
   
2. 
   Тірек білім, білік, дағдыларын белсендіру.
   

Сабақтардың бірінде математикалық диктант жүргізген дұрыс:

• 6 мен 5-тің көбейтіндісін 22-ге кеміт.
• 36 мен 9-дың бөліндісін 2 есе арттыр.

• Ағасы 12 жаста, қарындасы одан 2 жас кіші. Қарындасы нешеде?

• Әпкесі інісінен 5 жас үлкен. Інісі 3 жаста. Әпкесі неше жаста? »

• Әкесі 40 жаста, ал ұлы 5 жаста. Ұлы әкесінен неше жас

кіші?

•Ағасы 18 жаста, қарындасы 12 жаста. Ағасы неше жас үлкен?

• Әрқайсысында 3 кг-нан 4 қалбыр бояу сатып алынды. 4 кг бояу пайдаланылды. Неше килограмм бояу қалды?

• 30 саны шығу үшін 5-ті қаншаға көбейтеміз?

3. 
   Өткен тақырыппен жұмыс.
   

№2 (72, 73-сабақтар) тапсырманы балалар мұғалімнің басшылығымен есеп шартын талдағаннан соң өз беттерінше орындайды. «Есеп не туралы? Не белгілі? Нені білу керек? Есептің сұрағына жауап беруге бола ма? Сұраққа жауап беру үшін нені білу керек? №3 (72-сабақ) тапсырманы орындамас бұрын оқушылар есепті алдымен мұғалімнің басшылығымен орындайды, содан кейін есептерді салыстырады. № 5 (73-сабақ) тапсырма тіктөртбұрыштың ауданы мен периметрін есептеу дағдыларын жетілдіруге бағытталған.

4. 
   Өздік жұмыс үшін №6, (72-сабақ) өрнектер құру және №5 (72-сабақ)
   

5. 
   Сабақты цорытындылау.
   
6. 
   Үй жұмысы: №4 (3, 4-баған, 72-сабақ), №6 (73-сабақ) тапсырмалар.
   

1. 
   Ұйымдастыру кезеңі.
   
2. 
   Тірек білім, білік, дағдыларын белсендіру.
   

1. 
   Бір жылда 365 немесе 366...
   
2. 
   500 жыл = 5...
   
3. 
   3 ... > 201 жыл.
   

5) 1... - аптаның жетіден бір бөлігі.

6) 50 жыл - ... жартысы.

7) 1... - ғасырдың жүзден бір бөлігі.

8) 1... - қаңтардың отыз бірден бір бөлігі.

9) 1...1 ғасырдан 100 есе кем.

Есептеу дағдыларын дамыту үшін №1, №2 (б) жаттығулар орындалады, ал содан кейін «Компьютер» ойыны өткізіледі. (мысалдар тізбегі).

6 • 9 – 24 : 10 • 8 + 67

64 : 8 • 6 + 30 – 26 - 42

7 • 7 - 43 • 5 : 5 + 68 - 25

3. 
   Өткен тақырыппен жұмыс.
   

Содан кейін оқушыларға ауызша орындау үшін бірқатар тапсырмалар беріледі:

• Ұзындығы 24 см болатын сымның бөлігінен қабырғасы 6 см шаршы жасауға бола ма?

• Шаршының ауданы 64 дм². Осы шаршының қабырғасы нешеге тең?

• Шаршының периметрі 36 см. Оның қабырғаларының ұзындығы нешеге тең?

• Тіктөртбұрыштың ұзындығы 3 м-ге тең, ал ені 5 см-ге тең. Тіктөртбұрыш - тың ауданы нешеге тең?

• Хоккей алаңының ұзындығы 20 м және ені 5 м. Алаң қоршалған. Оның ұзындығы қанша?

• Қабырғасы 4 см болатын шаршыны тең 2 үшбұрышқа бөл. Әр үшбұрыштың ауданы нешеге тең?

Логикалық ойлауды дамытуға арналған №8 тапсырма ауызша орындалады.

5. Сабақты қорытындылау. Үйге тапсырма: №3.
75 - сабақ. Пысықтау. Білімді тексеру
Сабақтың мақсаты: кестеден тыс көбейту және бөлу тақырыбын меңгеру деңгейлерін тексеру; түрлі есептер, теңдеулер шығара алу дағдыларын арттыру; тіктөртбұрыштың периметрі мен ауданын анықтай білу.

Білім, білік, дағдыларын қалыптастыру деңгейін анықтау үшін оқушылар өздігінен жұмыс жүргізеді (бақылау және тексеру жұмыстары дәптерін қараңыз). Өздік жұмыс нәтижелерін таңдау мұғалімнің оқушылармен түзету жұмыстарын жүргізуге мүмкіндік береді.

Ауызша жаттығуларға масса мен уақыт бірлігін қайталауға арналған есептерді, кестелік және кестеден тыс көбейтуді қайталау және өтілген бірнеше қарапайым есептерді шығаруды енгізу керек. Жаттығулардың басым бөлігін оқушылар өздігінен орындайды. Кестеден тыс көбейту және бөлу жағдайлары туралы білімдерін пысықтауға, үш таңбалы сандарды қосу және азайтуға басты назар аударылады.

Сабақ бақылау жұмысында жіберілген қателерді ескере отырып құрылады.

1. 
   Ұйымдастыру кезеңі.
   
2. 
   Тірек білім, білік, дағдыларын жетілдіру.
   

Тақтаға роботтың апнликациясы ілінеді. Оқушылар геоме-триялық фигуралар жиынтығын алады (жинаңта артық фи-гуралар болуы мүмкін). Белгі берілгеннен кейін оқушылар ро-ботты қүрастыра бастайды. Тапсырманы бірінщі орыңдаған оқушы жеңеді.

3. 
   Жаңа сабақты түсіндіру.
   

4. 
   Алғашқы бекіту үшін №2 (ә) тапсырма мұғалімнің басшылығымен
   

Кестеден тыс көбейту мен бөлуді бекітуді мұғалім №1 мен №6 тапсырмалардың материалдары негізінде ұйымдастырады. Оқушылар №6 тапсырманы жан-жақты түсіндіре отырып шығарады.

№5 (а, ә) тапсырманы оқушылар мұғалімнің жетекшілігімен орындайды. №4 тапсырмаға берілген сурет бойынша балалар есеп құрастырады және ауызша шығарады.

№7 тапсырма «Вагондар» деп аталады. Олардың орындалуының бір үлгісі мұғалімнің басшылығымен орындалады.

396 594 495

Мұғалімнің басшылығымен №5 (б), №8 тапсырмалар орындалады (жол 10 км-ге артады).

6. Өздік жцмыс щшін №3 (2, 3-бағандар) және №6 теңдеулер нұсқалар бойынша орындауға беріледі.

7. Сабақты қорытыпдылау. Үй тапсырмасы: №3 (1-баған). Шығармашылық деңгей: көлемді денелер атауларымен сөз-жұмбақ құрастыру (шар, пирамида, текше).

82-сабақ. Қосындыны санға көбейту
Сабақтың мақсаты: қосындыны санға көбейту тәсілдері туралы білімдерін қалыптастыру; тіктөртбұрыштың периметрін есептеудің жаңа тәсілдерімен таныстыру; тиімді тәсілмен есептеуге үйрету.

1. 
   Ұйымдастыру кезеңі.
   
2. 
   Тірек білім, білік, дағдыларын жетілдіру.
   

 : 4 =  : 3 =

 : 3 =  • 4 =

 - 16 =  - 18 =

 : 4 =  : 3 =

+ 15 =  + 10 =

Оқушылар ауызша есептен, жауабын карточкалардың көмегімен көрсетеді. Ауызша есептеуге №6 тапсырма берілген.

Жаңа материалды қарастыруға дайындық ретінде ауызша есептеуге мынадай тапсырмалар енгізуге болады: «25 пен 5-тің қосындысын 2 есе арттыр. 40 пен 8 сандарының қосындысын 4-ке азайт».

Мұғалім тақтаға жазылған мысалды оқып, шешуін табуды тапсырады: (5 + 2) • 2. (5 пен 2-нің қосындысын 2-ге көбейту). Балалар мысалды орындайды: (5 + 2) • 2 = 7 • 2 = 14. Содан кейін мұғалім сандардың қосындысын санға басқа амалмен де көбейтуге болатынын айтады. «Қосындыны санға көбейтудің түрлі амалдарын білу кейбір мысалдарды тиімді (жеңіл) тәсілмен шешуге көмектеседі».

Мұнан кейін көрнекі құралдың көмегімен (оқулықтағы суреттегідей) мысалдарды иллюстрациялау қажет. Мұғалім 5 қызыл және 2 көк дөңгелекті орналастырады. Бүкіл өрнектің мәнін білу үшін екінші жолға да осынша дөңгелек қойылады. Балалар барлық дөңгелектерді есептеудің екінші тәсілін өздігінен табатындай өтіп түсіндіру құрастырылады (алдымен қанша қызыл дөңгелек бар екенін білу үшін 5-ті 2-ге көбейту керек. Содан кейін неше көк дөңгелек бары анықталады, бұл үшін 2-ні 2-ге көбейту керек. Соңынан қосу арқылы барлық дөңгелек саны шығады). Мұнан соң тақтаға мынаны жазу ке-рек: 5 • 2 + 2 • 2 = 14.

Кейіннен балалар иллюстрацияны және оқулықтағы жазылғандарды қарастырып, тиісті қорытынды жасайды (№1 тапсырма).

Түсіндіре отырып пысықтау үшін №2 тапсырманың жоғарғы жолындағы мысалдар шешіледі.

№3 (а) тапсырма негізінде мұғалім тіктөртбұрыштың периметрін есептеудің жаңа тәсілімен таныстырады. Периметрді есептеудің жаңа тәсілінің тиімділігін көрсету керек: алдымен ұзындығы мен енінің қосындысын табамыз, содан кейін 2-ге көбейтеміз. Бұл тәсілде амалдар саны аз, демек периметрді тез есептеуге көмектеседі. Яғни, бұл - тиімді тәсіл. Пысықтау мақсатымен қалған тапсырмалар мұғалімнің басшылығымен орындалады.

№7 (а) тапсырманың шартын оқушылар өздері оқиды, со-дан соң мүралімнің басшылырымен осы есепті шешудің түрлі төсілдерін қарастырады. Соңынан амалдар бойынша есептің шешуі түсіндіріле отырып жазылады:

1. 
   20 • 2 = 40 (д.) - жолды
   
2. 
   20 • 3 = 60 (д.) – торкөз
   
3. 
   40 + 60 = 100 (д.) - барлығы
   

7 (ә) тапсырманы балалар екі тәсілмен мұғалімнің басшылығымен орындайды. Оқушылар қай тәсілдің тиімдірек екенін түсінгені маңызды.

5. 
   Өткен тақырыппен жұмыс.
   

• 1 кг = 1000...;

• 1кг>500...;

• 4 кг-ның төрттен бір бөлігі 1000... тең;

• 2... < 1 кг;

• Қапқа 50 ... картоп сыяды;

• Дүкенге 100... сәбіз әкелінді;

• Жүк көлігінің салмағы - 10 ....

Содан кейін оқушылар №5 тапсырманы өздігінен орындайды.

Балалар мұғалімнің басшылығымен №8 тапсырмадағы үш-бұрыштардың бірінің ауданын анықтайды, қалған үшбұрыштардың ауданын өздігінен табады.

1. 
   Ұйымдастыру кезеңі. Сабақтың мақсатын түсіндіру.
   
2. 
   Тірек білім, білік, дағдыларын белсендіру.
   

1. 
   «Геометрия» сөзі нені білдіреді? (Жер өлшеу.)
   
2. 
   Екі жағынан нүктелермен шектелген тік сызықтың бір бөлігі. (Кесінді.)
   
3. 
   Нүктелері ортаңғы нүктеден бірдей орналасатын бітеу сызық
   

4. 
   Түзу сызық жүргізуге арналған құрал. (Сызғыш.)
   
5. 
   Қозғалып келе жатқан нүктенің ізі. (Сызық.)
   
6. 
   Жазу құралының қағазбен түйіскен ізі қалай аталады? (Нүкте).
   
7. 
   Екі сызықпен шектелген жазықтықтың бір бөлігі. (Бұрыш.)
   
8. 
   Белгілі нүктеден бастау алатын түзу сызықтың бөлігі. (Сәуле.)
   
9. 
   Жазықтықтағы бейнесі дөңгелек болатын көлемді фигура. (Шар.)
   

Екінші сынақ - перфокарталар бойынша жұмыс:

2) Тіктөртбұрыштың периметрі - ауданның өзіне сыйдыратын бірліктер саны.

3) Шаршының периметрін табу үшін оның қабырғасын 4 есе арттыру керек.

2. Өлшем бірлігінің «артығын» көрсет.

1) 1 см²; 2) 1 км; 3) 1 м².

3. Пішіні тіктөртбұрыш болып келген бақшаның ауданы 24 м². Бақшаның ені 3 м. Ұзындығы неге тең?

4. Жер телімінің ені 8 м және ол ұзындығынан 4 есе кем. Жердің ауданы нешеге тең?

1) 16 м²; 2) 256 м²; 3) 32 м².

5. Ұзындығы 32 см сымнан қабырғасы 8 см болатын шаршы жасауға бола ма?

1)иә; 2)жоқ.

6. Шаршының ауданы 36 дм²-ге тең. Бұл шаршының қабырғасы нешеге тең?

1) 16 дм; 2) 8 дм; 3) 6 дм.

7. Шаршының периметрі 40 см. Оның қабырғасының ұзындығы нешеге тең?

1) 9 см; 2) 6 см; 3) 10 см.

3-ші сынақ: әрбір фигураның қырларының санын есепте №8 (83-сабақ).

4-ші сынақ: баған түрінде есептеу №1 (83-сабақ).

Сонымен, сендер сынақтан өттіңдер, енді саяхатқа дайынсыңдар. Әрбір ғылыми саяхаттың мақсаты бар: ол - ғылыми құбылыстардың қандай да бір ерекшеліктерін зерттеу. Сендер қалай ойлайсыңдар, біздің саяхатымыздың мақсаты қандай болуы тиіс? (Аудан мен периметрді есептеу, сондай-ақ геометрияның қалай пайда болғанын зерттеу).

Мұғалім геометриянық даму тарихынан үзінді оқиды.

«Геометрия» сөзі гректің «ге» - «жер», «метео» — «өлшеу» сөзінен шыққан. Геометрия ежелгі Мысырда біздің заманымызға дейін 2000 жылы, яғни 4000 жыл бұрын болған. Египет фараоны жерді бөлді, әрбір мысырлыққа шағын жер берді, фараонға жер салығын төледі. Ніл өзені арнасынан асып, жер телімдерін су басып қалатын болғандықтан, фараон жер өлшеушілерді жіберіп, жердің қаншалықты кішірейгенін анықтатып, неше салық алу керектігін белгілеп отырған. Осылайша Мысырда геометрия пайда болып, ол жақтан басқа елдерге тараған.

Мысырлықтар ұзындықты өлшеудің басты бірлігі ретінде шынтақты пайдаланды. Шынтақ 7 алақанға, алақан 4 саусаққа бөлінді. Жіп алып, шынтақ бойын өлшеңдер. Өз достарыңның өлшегендерімен салыстырыңдар. Одан мынадай қорытынды шығады: адамдардың бойы және шынтақтары әртүрлі ұзындықта болады. Міне, мысырлықтар да дәл өлшеу үшін өлшеуіш үлгісі ретінде бүкіл Мысырға ортақ шынтақ, алақан, саусақты алды. Осы өлшем бірлігінің көмегімен мысырлық жер өлшеушілер ұзындықты өлшеп, шаршының, үшбұрыштың, дөңгелектің ауданын табуды үйренді.

- Қазіргі кезде ұзындық пен ауданды өлшеудің қандай өлшем бірліктері бар?

Ежелгі гректер мысырлықтардан геометриялық білімді үйренді. Ежелгі Грекияда геометрия логикалық топшылаулар мен дәлелдемелер жүйесі бар ғылым ретінде қалыптасты. Геометрия геометриялық фигуралардың қасиеттері туралы ғылымға айналды.

- Қандай геометриялық фигураларды білесіңдер? №2 (83-сабақ) тапсырманы орындаңдар.

- Тіктөртбұрыштың ұзындығын а, енін b деп белгілеңдер.

• 
  Құрметті зерттеушілер, кестенің көмегімен тіктөртбұрыштың периметрі
  

- Саяхатқа өзімізбен азық-түлік алуды шештік.

№7 (83-сабақ) тапсырманы балалар ауызша орындайды.

№6 (83-сабақ) есепті құрастырып, шешу ұсынылады. Есептің қысқаша жазылуын түрліше жүргізуге болады:

Келесі тапсырма - геометриялық фигураларды сұрыптау. Кестені толтырыңдар.

қабырғалары тақ сан

қабырғалары жұп сан

3 қабырға

3 қабырғадан артық

4 тік бұрыш

тік бұрыш жоқ

Тік

бұрыш бар

5 қабыр ға

қабырға

ғалар

быр-ғаданартық

қабыр-

а) ә) б) в) з)

г) д)

5

қабырға

7

қабырға

е) ж)
4.Сабақты қорытындылау.

- Саяхатқа аттанар алдында қандай мақсат қойылды? Жаңа нені білдіңдер? Енді геометрия туралы бәрін білем деп ойлайсыңдар ма? Геометрия туралы нені білгілерің келеді? Зерттеуші болу үшін адамға қандай қасиеттер қажет? Қандай тапсырмалар қиындық келтірді? Қиындықтан шығу үшін не істеу керек? Сабақтағы өз жұмысыңа қандай баға бересің? Өз нәтижелеріңді жақсарту үшін не істеу керек?

5. Үй жұмысы: №3. Үйіңдегі кілемнің ауданын тап.

84-сабақты мұғалім өз қалауы бойынша құрады.