15
актісіне сәйкес, бірақ Кодексте көзделген сомадан төмен емес мөлшерде
төленеді.
5.5. Қызметкердің жалақысынан шегерім сот шешімі бойынша,
сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген
жағдайларда жүзеге асырылады.
Жалақыны толық көлемде және еңбек заңнамасында көзделген
мерзімдерде бермеген жағдайда, жұмыс беруші қызметкерге төлемді
кешіктіру мерзіміне берешек пен айыппұл төлейді;
5.6. Қызметкерге тиісті біліктілік деңгейін ұтымды бөлуді және
пайдалануды қамтамасыз ету үшін техниканың, технологияның, өндірістің
және еңбектің деңгейіне сәйкес түрлі жұмыс орындарын жүргізу үшін еңбек
нормалары (уақыт нормалары, өндіріс, еңбек, күтім, күш) белгіленеді.
Қолданыстағы еңбек нормаларын әзірлеу, енгізу, ауыстыру және
қайта қарауды жұмыс беруші уәкілетті мемлекеттік еңбек жөніндегі
уәкілетті орган белгілеген тәртіппен жүзеге асырады.
5.7. Жүйелерді белгілеу және өзгерту, қызметкерлерге сыйақы төлеу,
материалдық ынталандыру, өтемақы төлемдері және басқа да төлемдер
туралы барлық мәселелер кәсіптік одақтың сайланған органымен шешіледі.
5.8. Ұжымдық (еңбек) шартта, осы Келісімде белгіленген
қызметкерлерге төлеу шарттары Кодексте белгіленгеннен төмен болмауы
керек.
5.9. Өнеркәсіп ұйымдарындағы жалақы мөлшері жыл сайын
Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасымен анықталған
инфляцияны есепке ала отырып индекстелуі тиіс.
5.10. Ұжымдық шарттарда әлеуметтік кепілдіктер мен жеңілдіктердің
мынадай түрлері бар:
- материалдық көмек;
- қызметкерлерге медициналық қызмет көрсетуді ұйымдастыру;
- мемлекеттік наградалармен, үздік белгілерімен марапатталған
мемлекеттік наградалармен байланысты емес марапаттарға ие
қызметкерлерді бір реттік көтермелеу, сондай-ақ ұйым ішіндегі
ынталандырудың басқа түрлері;
- мерекелік күндерге, кәсіби мерекелерге, мерейтой күндеріне және
лайықты демалу үшін кетуге қызметкерлерге біржолғы ынталандыру
ақылары;
- аванстар, қызметкерлерге берілетін несиелер (қарыздар);
- қызметкерлерге қалпына келтіру үшін берілетін әлеуметтік
төлемдер (жыл сайынғы ақылы еңбек демалысына материалдық көмек
түрінде немесе емдеу мен демалыстыққа рұқсат беру түрінде);
16
- қызметкердің еңбекке жарамсыздығы, денсаулыққа зиян келтіруі
немесе уақытша немесе тұрақты еңбекке жарамсыздыққа әкеліп
соқтырған қызметкердің денсаулығы бірден нашарлауы немесе улануының
нәтижесінде туындаған жұмыс апаттарына біржолғы ақы төлеу, ал қайтыс
болған жағдайда - қызметкердің жалақысына тәуелді адамдарға 2 (екі)
жылдық орташа жалақының мөлщерінде; мүгедектікті анықтау кезінде -
жылдық орташа жалақы мөлшерінде;
- ұйымның қаржы мүмкіндіктеріне негізделген басқа әлеуметтік
қолдаулар.
Саладағы ең төмен тарифтік мөлшерлеме
5.11. Тараптар 8-разрядтық тораптағы тарифтік коэффициенттерге
негізделген жұмыскерлердің жұмыс орындарына және кәсіптерге арналған
Бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығына сәйкес жұмыстарды
тарифтеуді жүзеге асыру, жаңа еңбек нормаларын қайта қарау және енгізу,
қызметкерлерге біліктілік санаттарын беру туралы келісті. (1-кесте).
1-Кесте. Қызметкерлерге есептелген тарифтік мөлшерлемелер
Тарифтік санаттар
1
2
3
4
5
6
7
8
Тарифтік
коэффициенттер
1,000 1,195 1,428 1,706 2,039 2,437
2,912
3,480
Ауыр жұмыстарда жұмыс істейтін, зиянды (немесе) қауіпті еңбек
жағдайында жұмыс істейтін қызметкерлердің жалақысы қалыпты жұмыс
жағдайында жұмыс істейтін жұмысшыларға төленетін жалақыларға
қарағанда, лауазымдық жалақының өсіру (тарифтерге) немесе қосымша
төлемдерді белгілеу жәнә оның мөлшері еңбек шартын зияндылық және
қауіп дәрежесі
бойынша жіктейтін өнеркәсіп коэффициенттері ұжымдық шартпен
немесе жұмыс берушінің актісімен анықталады.
5.12. Ауыр жұмыстарда, зиянды және (немесе) қауіпті еңбек
жағдайында жұмыс істейтін қызметкерлердің еңбегіне ақы төлеу
өндірістердің, цехтардың, кәсіптер мен лауазымдардың тізбесіне, сондай-
ақ ауыр жұмыстардың, зиянды (ерекше зиянды) және (немесе) еңбек
жағдайлары еңбек жөніндегі уәкілетті мемлекеттік органмен белгіленеді
17
5.13. Салалық коэффициенттер Қазақстан Республикасының
қолданыстағы заңнамасында белгіленген нормаларға сәйкес зияндылық
дәрежесі бойынша жіктелген еңбек жағдайларына сәйкес мөлшерде
белгіленеді.
Ауыр жұмыстарда, зиянды және (немесе) қауіпті жұмыс
жағдайында жұмыс істейтін қызметкерлерге қосымша аралық
коэффициенттердің шекті мәндері және қосымша төлемдерді
белгілеудің бірыңғай тәртібі
5.14. Тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық ұйымдарында ауыр
жұмыстарға, зиянды (ерекше зиянды) және (немесе) қауіпті еңбек
жағдайлары бар жұмыс орындарында 1,5; құрылыста - 1,6; құрылыс
материалдарын өндіруде - 1,8 есе өсімақы салалық коэффициентін белгілеу.
5.15. Еңбек жағдайлары зиянды және (немесе) қауіпті еңбек
жағдайларында жұмыс істейтін қызметкерлер еңбек жағдайлары өндірістік
объектілерді аттестаттау нәтижесі бойынша дәлелденген еңбекке ақы
төлеудің белгіленген арнайы шарттары қарастырылады.
VI. САЛАЛЫҚ БІЛІКТІЛІК ШЕҢБЕРІН БЕКІТУ ТӘРТІБІ
6.1. Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес, Өнеркәсіптік
комиссия өнеркәсіп саласындағы салалық біліктілік шеңберін (бұдан әрі -
СБШ) қарастырады және бекітеді.
6.2. СБШ біліктілік деңгейінің 8 (сегіз) деңгейін қамтитын Ұлттық
біліктілік шеңбері (бұдан әрі - «ҰБШ») негізінде әзірленген.
6.3. СБШ үздіксіздік, сабақтастық және дәйекті түрде құзыреттеріне,
дағдылары мен білімдеріне (кәсіптік қызмет саласына және біліктілік
деңгейін жоғарылату дәрежесі бойынша жұмысының түріне байланысты)
талаптардың жүйелі арту принциптеріне сәйкес әзірленді.
6.4. СБШ - бұл Ұлттық шеңбер құрылымына сәйкес жасалған шеңбер
конструкциясын білдіреді. СБШ орындалған жұмыстың күрделілігіне
және қолданылатын білімдердің, дағдылар мен құзыреттердің сипатына
байланысты деңгейдегі маманның біліктілігіне салалық талаптарда
жіктеледі. СБШ кәсіби және жеке құзыреттілікке, білімге, дағдыға
және дағдыға қойылатын талаптардың егжей-тегжейлі құрылымдық
сипаттамасын қамтиды.
Достарыңызбен бөлісу: | 
