8.09.2018.
№101 (5608)
3
almaty-akshamу.kz
almaty-aksham@mail.ru
КЕРЕК ДЕРЕК
Зиялыныѓ с зi
Ћол тырнаћтары
аяћ тырнаћтарына
ћараѕанда
4 есе тез седi
Атырау облысыныѓ аудандарында «Билер кеѓесi»
ћџрылды.
Тљркiстан облысында алѕашћы љшем дљниеге келдi.
Астана ќуежайында баѕасы ћолжетiмдi асхана
ашылады.
Ћызылша – бауырды, аѕзаны улы заттардан тазартатын
к"к"нiс. Ћызылша ћосылѕан салатты жиi жеѓiз.
Алма – асты жаћсы сiѓдiредi. Жџћпалы iш ауруын
болдырмайды.
Ќзербайжанда ћара сџр жыланныѓ уын экспорттау
келiсс"зi басталды.
Ћызыл болгар бџрышы ћан ћысымы барларѕа ем.
Ћазiрдiѓ "зiнде парламент ћарауында 50-ден астам заѓ
жобасы бар.
Џшаћта темекi тартћандарды жазалау мќселесi
ћарастырылуда.
Елiмiзде Ауѕанстанѕа бiлiм гранты ћысћарады.
Ћазаћстан ресейлiк туристер жиi келетiн елге айналды.
25 жылда 100-ден астам БАЋ ћызметкерлерi «Болашаћ»
стипендиаты атанды.
III Бљкiлќлемдiк К"шпендiлер ойындарында Ћазаћстан
32 медаль иелендi. Ћазаћ к"кпаршылары ресейлiктердi
ойсырата жеѓдi.
2021 жылы елiмiз жаѓа стандарттарѕа толыћтай к"шедi.
Тљркiстанда Т"ле би туралы тарихи-танымдыћ деректi
фильмнiѓ тљсiрiлiмi басталды.
Елiмiзде 740-тан астам ћызмет тљрi электронды
љкiметке шоѕырланѕан.
/ткен жылы елiмiзде 19,5 мыѓ авток"лiк шыѕарылды.
Ыстыћк"лде «Номад» атты амфитеатр ашылды.
Каирдегi АЋШ елшiлiгi жанында жарылыс болды.
Жыл соѓына дейiн медициналыћ џйымдар электронды
жазба жобасына к"шедi.
Аћт"беде "зге џлт "кiлдерiнiѓ 40 пайыздан астамы
мемлекеттiк тiлде с"йлейдi.
Ћостанайда мџѕалiмдердiѓ бiрћатары бiрыѓѕай киiм
љлгiсiне к"штi.
Алматыда мљсiндер фестивалi "тiп жатыр.
Елiмiзге Моѓѕолиядан 830 авток"лiк заѓсыз кiрген.
Астанада жедел жќрдем бригадаларыныѓ жарысы "ттi.
Мейрамханаѕа жылћымен кiрiп келген адам "зге тiлде
с"йлеп, тойдыѓ шырћын бџзды.
Украинада ќйелдер де ќскер ћатарына ћабылданатын
болды.
Ккiрегi шемен џлт – тмен џлт!
...К"кiрегi шемен џлт – т"мен џлт! Бiздiѓ ћазаћ бiр-бiрiн ж"ндеп баѕалай
алмайтыны "з алдына, "з баѕасын да бiле бермейдi. Ќбден езiлген, жаншылѕан
џлттыћ сананыѓ сырћаты. Тќуелсiздiк алсаћ та санамыздыѓ сауыѕуы "те ћиын
жљрiп жатыр. Џлт еѓсесiн к"терiп, елдiѓ, мемлекеттiѓ иесi екенiн таныту љшiн
ќр ћазаћ "з баѕасын, "з орнын, "з ћабiлетi мен ћасиетiн бiлуi тиiс. Бџл – бiр.
Екiншi, дљниенiѓ бќрi "згерсе де: елiмiз нарыћтыћ ћатынасћа к"шiп,
айналамыздыѓ бќрiнде нарыћтыћ "лшем жљрiп жатћанда еѓбектi баѕалау –
еѓбекке аћы т"леу деген мќселе сол кљйiнде ћалды; жаћсы iстесеѓ де, жаман
iстесеѓ де белгiленген жалаћыѓды аласыѓ, адамныѓ њќм маманныѓ нарыћтыћ
баѕасы мџндай жаѕдайда ешћашан айћындалмайды. Ендi ой таразысына тартып
к"рiѓiз: ћанша тџрасыз? Жалпы, "з баѕаѓызды бiлесiз бе, "зi?!
(«Айћын», 7.09.2018)
Оралдыћ полицей "зiнiѓ басшысын атып "лтiрдi.
Ѕалымдар некенiѓ денсаулыћћа пайдалы тџсын
аныћтады.
Естiмеген елде к"п. Украинада «аяѕы ауыр жiгiт»
жџртты шошытты.
«7–20–25» баѕдарламасы бойынша пќтер алу тќртiбi
жеѓiлдетiлмекшi.
Ќнџранныѓ с"зiн бiлмеген ћырѕыз депутаты џятћа
ћалды.
Таѕамныѓ к"мегiмен де "мiрдi "згертiп, џзартуѕа
болады.
Ћазаћстан халћыныѓ саны 18 316 343-ке жеттi.
Биыл елiмiз бойынша 192 650 сќби дљниеге келдi.
Ћол тырнаћтары аяћ тырнаћтарына ћараѕанда 4 есе тез
"седi.
Нџртре ЖЉСIП,
«Айћын» газетiнiѓ Бас редакторы, Ћазаћстанныѓ еѓбек сiѓiрген ћайраткерi:
Оѓѕа басћан тiрлiкте жеке тџлѕаныѓ орны, ыћпалы, атћарѕан
iсi, жемiстi еѓбегi жџрттыѓ назарында болатыны аћићат. Ћай
шаруаныѓ болсын ќдiл баѕасын беретiн де сол к"пшiлiк.
Бiздiѓ ћазаћ баспас"зiнде бџрын-соѓды талай парасатты, iскер
редакторлар болѕаны, солардыѓ iзбасарлары ћазiр де баршылыћ
екенi с"зсiз. Бiздiѓ "зiмiз ћайраткерлiгiне, ћоѕамѕа, џлтћа
жанашырлыѕына куќ болѕан бiрегей тџлѕа – Шерхан Мџртазаныѓ
редакторлыћ жолына зер салып к"рейiкшi. Сон-а-у кеѓестiк
дќуiрдiѓ ћыѓыр идеологиясы кезiнiѓ "зiнде «Лениншiл жасты»
(ћазiргi «Жас Алаш») џлттыѓ мљддесiн iздеген бiрден-бiр
халыћтыћ газет жасай бiлдi. Одан жаѓадан "мiрге келiп жатћан
«Жалын» альманаѕына келiп, оны айтулы ќдеби журнал
дќрежесiне к"тердi.
Ш.Мџртаза басшылыћ еткен тџстаѕы «Жџлдыз» журналы мен
«Ћазаћ ќдебиетi» газетiнiѓ ћандай сапада, аућымда жарыћ к"рiп,
ћалыѓ оћырманныѓ сљйiктiсiне айналѕанына к"пшiлiк куќ.
«Менiѓ шыѕармам басылмады. Менiѓ шыѕармама сын айтыпты»
деген аѕайынныѓ таусылмайтын "кпе-назынан басталып, арыз-
айћайына џласып жататын дау-дамайыныѓ ызѕары мџздай ћарып,
жанына батса да, сабырмен шыдап, "зiнiѓ патша к"ѓiлiмен
таразылаѕан ќдебиеттiѓ мљддесiнен шыѕып отыратын. Ќрi ол кiсi
ћызмет еткен тџста осы басылымдардыѓ таралымы бџрын-соѓды
болмаѕан санѕа жеткенiн, республикада ѕана емес, бљкiл Кеѓестер
Одаѕындаѕы таралымы к"п баспас"з болѕанын ћалай айтпасћа.
Мџнан кейiнгi жылдары ол кiсi жетекшiлiк жасаѕан кездегi
«Егемен Ћазаћстан» газетiнiѓ ћалай тљрленгенi де, республиканыѓ
теле-радиохабарларыныѓ халыћтыћ сипатћа кеѓiрек к"ѓiл б"ле
бастаѕаны да к"птiѓ к"з алдында.
Ш.Мџртазаныѓ жас аћын-жазушыларѕа, журналистерге деген
ћамћорлыѕы, "негесi айрыћша айтуѕа тџратын, "з алдына б"лек
ќѓгiме. Шераѕаѓныѓ тќрбиесiн к"рген, ћазiр "здерi тџлѕа бола
бастаѕан ћаламгерлер аз емес. Соныѓ бiрi Ћали Сќрсенбай деп
бiлемiз.
Редактор табиѕатынан жазушы не аћын болса, уаћытын, кљш-
ћуатыныѓ к"пшiлiгiн ћоѕамдыћ ћызметiне арнап, "зiнiѓ жеке
шыѕармашылыѕына обал жасап алуы да кќдiк. Алайда, жаћсы
редактордыѓ ћоѕамѕа, халыћћа берер ћазынасы, тигiзер пайдасы
џшан-теѓiз ѕой. Мыћты редактор бола бiлу оѓай шаруа емес.
«Алматы аћшамыныѓ» џжымын мерейтойымен ћџттыћтай
отырып, "здерiне амандыћ-саулыћ, шыѕармашылыћ еѓбектерiне
Шерханныѓ шабысын, табысын тiлеймiн!
Iлтипат
Шерханныѓ шабысын
тiлеймiн!
Жастарды ћоѕамшыл болуѕа тќрбиелейтiн жоба
Н.НАЗАРБАЕВ:
Бiз жаѓѕыру жолында бабаларымыздан мирас болып,
ћанымызѕа сiѓген, бљгiнде тамырымызда бљлкiлдеп
жатћан iзгi ћасиеттердi ћайта тљлетуiмiз керек.
«Болашаћћа баѕдар: рухани жаѓѕыру» баѕдарламасынан.
Нџржамал ТЕГIНБАЙЋЫЗЫ
Бљгiнде ћоѕамда адамныѓ адамѕа
деген кпе-назы кп. Ћайырымсыз,
ћатыгез болып барамыз, адамгер-
шiлiгiмiз бен мейiрiмiмiз азайды
деймiз. Ал оныѓ себептерi неде?
Отбасындаѕы тќрбиеден бе, жоћ
ќлде ћоршаѕан ортаныѓ ќсерi ме?
Бљгiнгi жастарды ћайтсек мейiрiмдi,
ћоѕамшыл етiп тќрбиелеуге болады?
Неге ћазiргi жоѕары оћу орындарын
бiтiрген жастар жаѓа ортаѕа тез
бейiмделе алмайды, олардыѓ бойын-
да халыћћа ћызмет етсем деген
ћасиеттер неге аз, неге олар тѓiре-
гiнде болып жатћан жайсыз жаѕ-
дайларѕа бей-жай ћарайды?
Ћайтсек жастарды ћайырымды
етiп тќрбиелеуге болады? Мiне, осы
жќне басћа да жастарды адам-
гершiлiк ћасиеттерге тќрбиелеу мен
оларды ћоѕамѕа ћызмет етуге
бейiмдеу мќселесiне арналѕан "зектi
ойѕа толы келелi кеѓес Алматы
менеджмент университетiнде «U-38»
университеттер альянсыныѓ џйым-
дастыруымен "ттi. /зi ћџрылѕан
кљннен бастап жастарѕа бiлiм ѕана
берiп ћана ћоймай, оларды ћоѕамѕа
пайдасы тиер тџлѕа етiп ћалыптас-
тыруды басты маћсаты еткен «U-38»
университеттер альянсы «Ел-
басыныѓ «Болашаћћа баѕдар, руха-
ни жаѓѕыру» баѕдарламасы аясында
Ћоѕамѕа ћызмет етуге оћыту»
жобасын ћолѕа алды. Бџл туралы
Алматы менеджмент университе-
тiнде "ткен ќлемдiк тќжiрибедегi
«Community Service Learnig», яѕни
«Ћоѕамѕа ћызмет ету» баѕдарла-
масын елiмiздiѓ барлыћ жоѕары оћу
орындарына енгiзуге байланысты
"ткен семинарда айтылды.
Елбасыныѓ «Бiз жаѓѕыру
жолында бабаларымыздан мирас
болып, ћанымызѕа сiѓген, бљгiнде
тамырымызда бљлкiлдеп жатћан iзгi
ћасиеттердi ћайта тљлетуiмiз керек»
деген с"зiн басым баѕыты етiп алѕан
семинарды Алматы менеджмент
университетiнiѓ ректоры Гљлмира
Ћџрѕанбаева ашып, жљргiздi.
Семинардыѓ Алматы менеджмент
университетiнде "туiнiѓ "зiндiк ж"нi
бар. /йткенi, бџл оћу орны «Ћоѕамѕа
ћызмет етуге оћыту» жобасын
алѕашћылардыѓ бiрi болып ћолѕа
алып отырѕан бiрден-бiр оћу орны.
Семинарѕа ћатысушылар жастардыѓ
бойына ћайырымдылыћ пен ћоѕамѕа
ћызмет ету даѕдыларын дарыту,
бiлiм мен тќрбиенi ћатар жљргiзудiѓ
маѓыздылыѕы мен оныѓ "зектi
мќселелерiн талћылады. Адамныѓ
ћайырымды болуы, адамгершiлiк
ћасиеттерi отбасынан ћалыптасады
дегенiмiзбен, ол ћасиеттердi дамы-
тып, оны адамѕа, ћоѕамѕа ћызмет
етуге пайдаланудыѓ маѓыздылыѕын
атап "ткен жастар тќрбиешiлерi бџл
жобаныѓ "зектiлiгiне айрыћша мќн
бердi. «Бiз болашаћ мамандарды ѕана
емес, адамгершiлiгi жоѕары ћоѕам-
шыл адам тќрбиелеуiмiз керек»
деген ойды ортаѕа салѕан семинарѕа
ћатысушылардыѓ барлыѕы да ћайы-
рымдылыћ ћанында бар жастары-
мыздыѓ ћоѕамѕа адал ћызмет ететiн-
дiктерiне "з сенiмдерiн бiлдiрдi.
«U-38» альянсыныѓ т"райымы,
ќл-Фараби атындаѕы Ћазаћ Џлттыћ
университетiнiѓ проректоры
Шолпан Жаманбалаева айтып
"ткендей, ћоѕамѕа ћызмет ету – бџл
елiмiздiѓ барлыћ университеттерiнде
бiлiм алып жљрген студент-жас-
тардыѓ бойына дарытуѕа тиiс ћасиет,
адамгершiлiктiѓ басты ћџндылыѕы.
Семинарда с"з алѕандардыѓ
пiкiрлерiне ћџлаћ тљре отырып,
Алматы университтерiнiѓ "здерiнiѓ
бiлiм беру баѕдарламалары аясында
«Ћоѕамѕа ћызмет ету» жобасын
жљзеге асыруѕа дайын екендiктерiн
аѓѕардыћ. Семинарда, сондай-аћ
осы жобаны осыдан љш жыл бџрын
ћолѕа алып, бљгiнде ќлеуметтiк
ортада танымал Алматы менеджмент
университетiнiѓ тќжiрибесi ортаѕа
салынды. Осы университеттiѓ
проректоры Алмагљл Ћанаѕатова
бџл пќндi оћу барлыћ студенттерге
мiндеттелгендiгiн айтты. Соныѓ
нќтижесiнде студенттерден ћџрыл-
ѕан ерiктiлер тобы «Bauyrzan
емес, к"мек ћажет адамдарѕа ћол
созудан љлкен ћайырымды iс
жоћтыѕына к"з жеткiзiп, тiптi
кейбiр студенттер сол мекемелерде
тегiн жџмыс iстеуге ниет бiлдiрген.
Олардыѓ «Жiгер» ћоѕамдыћ џйымы-
мен бiрлесiп жљргiзген жџмыс-
тарыныѓ нќтижесiнде ћаламыздаѕы
заѕип жандарѕа арналѕан тактильдi
жолдардыѓ кемшiлiктерiнiѓ ћалып-
ћа келтiрiлуi университет ерiктiлер
тобыныѓ љлкен жеѓiсi деп баѕалауѕа
болады.
Жиында жергiлiктi ћоѕамдастыћ
љшiн ќлеуметтiк маѓызы бар iс-
шаралардыѓ жарћын мысалы
ретiнде ќл-Фараби атындаѕы
ЋазЏУ-нiѓ Заѓ факультетiнiѓ
студенттерiнен ћџрылѕан Студенттiк
заѓ клиникасыныѓ жџмысы да
айрыћша аталып "ттi. Мџндай тегiн
к"мектi ќр университет "здерi
дайындайтын мамандыћтар бойын-
ша ћџрып, тегiн ћызмет етуге бола-
ды,– дейдi «Аман саулыћ» ћоѕамдыћ
ћорыныѓ т"райымы Баћыт Тљме-
нова. «Ћоѕамѕа ћызмет ету» жоба-
сын жљзеге асыру механизмдерi
т"ѓiрегiнде "з пiкiрлерiн бiлдiрген
проректорлар ќл-Фараби атындаѕы
Ћазаћ Џлттыћ университетiнiѓ Фи-
лософия жќне саясаттану факуль-
тетiнiѓ деканы Ќлия Масалимова-
ныѓ бџл жобаны тљрлi пќндерде
ћолдану ж"нiндегi џсынысын
ћолдады.
Семинар ћорытындысында Ћа-
заћстан университеттерiне тќжiри-
бедегiдей ќлеуметтiк маѓызы бар
«Ћоѕамѕа ћызмет ету» жобасын бiлiм
ќдiстемесiне енгiзу љшiн бiрнеше
џсыныстар айтылып, айтылѕан џсы-
ныстарды биылѕы жаѓа оћу жылы-
нан бастап жљзеге асыру «U-38»
альянсыныѓ мљшелерiне жљктелдi.
Ал «U-38» альянсыныѓ кеѓ аућым-
ды жастарды ћоѕамшыл болуѕа
тќрбиелейтiн бџл жобасын љйлес-
тiрудi Алматы менеджмент универ-
ситетi жљзеге асыратын болады.
Жаћсы бастама. Бос уаћытын
пайдалы iске арнаѕан жастардыѓ
ертеѓ халћына жаћын азамат болып
ћалыптасары аныћ.
Foundation», «Special Olympisc»,
«Аман-саулыћ», «Жiгер» сияћты
ћоѕамдыћ ћорлар мен џйымдармен
серiктесiп, ћоѕамѕа ћызмет ету
баѕытындаѕы "здерiнiѓ iс тќжiри-
белерiн жетiлдiруде. Ћарттар,
мљгедектер љйлерiнде болѕан
ерiктiлер ћоѕамѕа ћызмет етудi ѕана
«U-38» АЛЬЯНСЫ
Берiк ШАХАНЏЛЫ,
жазушы, Ћазаћстанныѓ еѓбек
сiѓiрген ћайраткерi, Парасат
орденiнiѓ, Халыћаралыћ
«Алаш» ќдеби сыйлыѕыныѓ,
Халыћаралыћ Махмџт Ћашћари
ћорыныѓ «Алтын с(з» сыйлыѕыныѓ
иегерi