Газет 988 жылдыѓ шiлдесiнен бастап шыѕады №101 (5608), ћыркљйек, сенбi, 2018 жыл

8.09.2018.

№101 (5608)

8

almaty-akshamу.kz

almaty-aksham@mail.ru

ткен аптада «Алматы

аћшамы» газетiнiѓ џжымы ЋР

Парламентi Сенатыныѓ депу-

таттары Тлеубек Мџћашев

жќне Динар Нкетаевамен

кездескен едi. («Басылымнан

рух лебi еседi», «Алматы аћшамы»,

№98,30 тамыз).

Жиынды басылымныѓ Ди-

ректоры – Бас редакторы Ћали

Сќрсенбай сз сйлеп ашып,

жљргiзiп отырды.  Аманат арћа-

лаѕан Сенат депутаттары мен

«алтын арћалап, жантаћ жеген»

журналистер ћауымыныѓ кез-

десуi ресми регламент шеѓбе-

рiнде емес, емен-жарћын ќѓгi-

ме формасында ттi. Басћо-

суда депутаттар бџл сапарла-

рыныѓ маћсаты жайлы сз

сабаћтап, атћарѕан жџмыста-

рына ћысћаша шолу жасады.

– Рухани жаѓѕыру, шын

мќнiнде, осындай рухани орта-

дан басталса керек. 30 жылѕа

жуыћ тарихы бар ћалалыћ

«Алматы аћшамы» газетi – ћа-

сиеттi шаѓыраћ ћой. Ћызме-

тiмiз Астанада болѕанымен,

бџл газеттiѓ тџраћты оћыр-

манымыз. Газеттiѓ ќр санынан

Алматыныѓ тыныс-тiршiлiгi мен

жаѓалыћтарынан хабардар

боламыз. Тљрлi маћалаларды,

талдауларды жiбермей ћадаѕа-

лап отырамыз. Келешек љшiн

жасап жатћан еѓбектерiѓiз

орасан зор, –  деген депутат

Тлеубек Мџћашев газет

џжымын 30 жылдыћ мерей-

тойымен ћџттыћтады.

Аћпарат ћџралдарыныѓ

ћазiргi ћоѕамда љлкен маѓызѕа

ие екендiгiн айтћан Сенат

депутаты Динар Нкетаева:

– «Мыѓ жасаѕан шањардыѓ

шамшыраѕы – «Алматы аћша-

мы» газетi  аћпарат айдынында

зiндiк орнын тауып, ћазiргi

таѓда зиялы да џлтжанды

азаматтардыѓ, ћарапайым ћала

тџрѕындарыныѓ рухани-мќде-

ни серiгiне айнала бiлдi. Шы-

ѕармашылыћ деѓгейiн љнемi

џштап отыратын басылым

зiнiѓ 30 жылдыћ мерейтойын

лайыћты биiгiнде ћарсы алып

отырѕанына сенiмдiмiн», – дедi.

Мќншљк БЕКБОСЫН

РУХАНИ ЖАЃЅЫРУ

ЉЗДIКСIЗ ЖЉРIП

ЖАТУЫ КЕРЕК

Елбасымыздыѓ «Болашаћћа баѕдар:

рухани жаѓѕыру» маћаласы аясында

рбiген кездесуде депутаттар мен

журналистер ашыћ пiкiр алмасты.

Бiрћатар мќселелер кеѓ клемде талћы-

ланды. Соныѓ бiрi — елiмiздегi жљргi-

зiлiп жатћан реформаларѕа сќйкес ќйел-

дердiѓ зейнет жасына шыѕу мќселесi.

«Ќйелдердiѓ зейнет жасы 63 жасћа

дейiн џзартылды. Осы жасћа дейiн

олардыѓ ћандай жџмыс iстеп, ћандай

жаѕдайда мiр сљргендiгiн љкiмет бiлмей

отыр ма? Сондыћтан мќселенiѓ мќнiсiне

бармай заѓѕа жаѓа згерiстер енгiзу

ћаншалыћты дџрыс? Билiкте жљрiп,

зейнет жасына келiп, рахат мiрден бас

тартћысы келмеген депутат ханымдар

мен ќкiм апалардыѓ џсынысына сќйкес

жасалып отырѕан жоћ па? Гендерлiк

саясат деп ћарапайым ћара жџмыс iстеп

жљрген ќйел адамдарды мiрiнiѓ соѓына

дейiн жџмысћа жегiп ћою ќдiлетсiздiк

емес пе?» деген сауал ћойылды

депутаттарѕа.

– Ауыр жџмыс атћарып, белi

жазылмай, таућымет кретiн ќйелдер

љшiн зейнетке шыѕудыѓ ма¬ѓызы те

жоѕары, ќрине. Ауылдаѕы ќйелдердiѓ

кљнделiктi жџмыстарына ћоса љйдегi

тџрмыстыћ ћиындыћтар, от жаѕу, су

тасу, мал-жанды баѕу сынды мойын-

дарындаѕы кп таућымет оларды зейнет

жасына тезiрек жетуге асыћтырады.

Ћалада да денсаулыћћа ћатерi мол

неркќсiп орындарында немесе беттерiн

кљн мен жел ћаѕып далада жџмыс атћа-

ратын, жљк ктерiп, базарѕа шыѕып,

отбасыма таршылыћ крсетпеймiн деп

белiн бекем буѕан ќйел ћаншама?..

Тiптен, ер адамныѓ бiлек кљшiн ћажет

ететiндей де ауыр жџмыстарды iстейтiн

ќйелдер де бар. Ќйел затын ћанша

шыдамды, мiр ћиындыѕына бейiм десеѓ

де, ќйелдiѓ аты – ќйел ѕой, – деп

ћџптады Динар Нкетаева.

Дегенмен, депутаттыѓ айтуынша,

елiмiзде алпыстан асса да, жџмыс iстеп

нќпаћа тауып отырѕан зейнеткерлердiѓ

саны жылдан-жылѕа артып келедi екен.

– 58 жаста зейнетке шыѕуды ерте

санайтын ќйелдер де бар. Мќселен,

ћалада тџрып, мiр бойы ауыр жџмыс

атћармаѕан, негiзiнен ой еѓбегiмен

шџѕылданѕан ќйелдер зейнеткерлiк

жасына шаршамай жетедi. Мысалы,

мџѕалiмдер, профессорлар. Олар бойына

жиѕан мол тќжiрибесi, бiлiмi мен бiлi-

гiн, ќлi де ћоѕамѕа пайдамызды тигiзсек,

жастармен блiссек деп ойлайды. 4з

мамандыѕына ћатты берiлген жандар.

Тiптi, зейнет жасына шыћса да, осы

салада еѓбек ете бергiсi келедi. Кейбiр

азаматтар зейнеткерлер отбасында

отыра бермей ме деген пиѕылдарын

айтып ћалады. Бiраћ бойында ћайраты

бар кезде елге ћызмет еткеннен артыћ

ћандай баћыт бар, – деп жалѕастырды

сзiн депутат.

Айтуынша, ћазiргi таѓда республи-

камыз бойынша неше жљз мыѓ зейнет-

керлер бар. Олардаѕы мол тќжiрибе мен

мiрден тљйген, крген-бiлгендерiнiѓ

зi бљгiнгi џрпаћ љшiн  негелi мiр

тќжiрибелерiн  кеѓiнен насихаттау,

оларды жастар мен балаларѕа неге етiп

крсете бiлу, мiрден алѕан таѕылым-

дарын жас џрпаћтыѓ бойларына сiѓiре

бiлу аса ћажет.

– Бџл ретте ќйелдердiѓ зейнетке

шыѕу жасын ерлермен теѓестiруде

згеше лшемдердiѓ ћажеттiгi айћын

екендiгiн айтћан Тлеубек Мџћашев

«нелiктен зейнет жасына дифферен-

циалды тџрѕыдан келмеске» деген пiкiр

айтты.

– Бiреу љшiн зейнеткерлiкке жету

зерiгудiѓ басы болса, ендi бiреу љшiн

зарыѕа жететiн асыл кљн. Сондыћтан

ќйелдердiѓ зейнет жасыныѓ шегiн

аныћтауда мамандыѕын, жџмысыныѓ

зияндылыѕын, денсаулыѕына тигiзер

ќсерiн таѕы да толып жатћан лшем-

дермен айћындап, зерттеу керек сияћты,

– дедi Т.Мџћашев.

Басылым басшысы Ћали Сќрсенбай

мырза «ХХI ѕасыр – бiлiм мен интеллект

ѕасыры» екенiн тiлге тиек еттi.

– Елбасы Нџрсџлтан Назарбаев

интеллектуалды џлт туралы кп айтады.

Ћазiр ћоѕамѕа интеллектуалдар керек.

Интеллектi мыћты мемлекеттiѓ «имму-

нитетi» де жоѕары болары сзсiз, – дедi

ол.

Ћџр бiлiмдi болып ћою аздыћ етедi

деген Тлеубек Мџћашев адамныѓ

рухани байлыѕы да сонымен теѓ тљсуi

тиiс дегендi алѕа тартты.

– Бiз бiлетiн баладан бџрын сол

бiлгенiн тќжiрибе жљзiнде крсете

алатын, ћолынан iс келетiн баланы

тќрбиелеуге тиiспiз. Ћазiр жас мамандар

берiлген тапсырманы тез арада бiтiрiп

тастауѕа тырысады. Бџл да керек шыѕар.

Бiраћ бiзге соны ќрi ћарай шыѕарма-

шылыћ тџрѕыдан жетiлдiретiн, рухани

кзћарас ћалыптастыруѕа ћабiлеттi

мамандар жетiспейдi, – дедi ол.

Ћазiр ћалтасында бiрнеше дипломы

бар адам кп. Бiраћ ол ештеѓенi бiлдiр-

мейдi. Бџрынѕы заманныѓ аћын-жазу-

шылары, сал-серiлерi жазу-сызу бiлме-

се де, ћос-ћостан дипломы, универ-

ситеттiк, академиялыћ бiлiмi болмаса

да, ћандай рухани бай адамдар едi!

ЋАЗАЋША С!ЙЛЕЙТIН

ДЕПУТАТТАР

К!БЕЙIП КЕЛЕДI

Мектеп оћушыларына љш тiлде бiлiм

беру мќселесi ћоѕамда аз талћыланып

жатћан жоћ. Бџл ретте депутаттармен

болѕан кездесуде «љш тџѕырлы тiл»,

бiлiм тѓiрегiнде де бiраз ќѓгiмелер

айтылды. «Бала ћай тiлде бiлiм алса, сол

џлтћа, сол мемлекетке сол тiлде ћызмет

етедi» деген сз бар. Ќлемдiк тќжi-

рибеде бар, 12 жасћа дейiнгi баланыѓ

ойлау ћабiлетi бiр тiлде дамуы шарт. 7

сыныптан кейiн ѕана басћа тiлдi оћытуѕа

болады. Тiл – тек ћатынас ћџралы емес.

Бџл – џлтты, мемлекеттi ћалыптасты-

рушы ћџрал. Ал мектеп – тек бiлiм

–

58 жаста зейнетке шыѕуды ерте санайтын

ќйелдер де бар. Мќселен, ћалада тџрып, мiр

бойы ауыр жџмыс атћармаѕан, негiзiнен ой

еѓбегiмен шџѕылданѕан ќйелдер зейнеткерлiк

жасына шаршамай жетедi. Мысалы,

мџѕалiмдер, профессорлар. Олар бойына жиѕан

мол тќжiрибесi, бiлiмi мен бiлiгiн, ќлi де ћоѕамѕа

пайдамызды тигiзсек, жастармен блiссек деп

ойлайды. з мамандыѕына ћатты берiлген

жандар. Тiптi, зейнет жасына шыћса да, осы

салада еѓбек ете бергiсi келедi. Кейбiр

азаматтар зейнеткерлер отбасында отыра

бермей ме деген пиѕылдарын айтып ћалады.

Бiраћ бойында ћайраты бар кезде елге ћызмет

еткеннен артыћ ћандай баћыт бар, – деп

жалѕастырды сзiн депутат.

ЋОЅАМЅА