әдістемелер, технологиялар және т.б)
тарату және меңгеру, қолдану,
белгілі критерийлерге
сәйкес келетін және белгілі бір жағдайда ӛзекті және бейімделген деп тұжырымдауға негіз
береді. Ол жүйенің сапалы жақсаруына бағытталған, жаңа тәртіптің енуін және
жаңашылдық тұрғысынан оның кӛзқарасының ӛзгеруін және оның қатысушыларын
ынталандыруды кӛздейді.
Инновациялық білім процесінің негізінде педагогикалық екі маңызды проблемасы
жатыр:
-педагогикалық тәжірибені оқыту проблемасы;
-психологиялық-педагогикалық ғылым жетістіктерінің практикасына дейін жеткізудің
проблемасы.
Білімдегі инновациялық процестің нәтижесі теориясы мен практиканың тоғысында
пайда болатын-теориялық та, практикалық та жаңалықтарды пайдалану болып табылады..
Мұнда білім жүйесіндегіинновация білім мақсатына жаңашылдықты еңгізуді кӛздейді,
оқыту мен тәрбиенің жаңа әдісі мен түрлерін, жаңа мазмұнын әзірлеуге, қолданылып
отырған педагогикалық жүйені тарату мен енгізу; мектепті басқарудың жаңаа
технологияларын әзірлеу, оның дамуы; мектеп тәжірибелік орын ретінде мектептің
принципті жаңа білімдік бағдары болған жағдайда, білім беру жүйесінің мақсатын,
мазмұнын, әдісін, түрлері мен басқа компоненттерін кӛздейтін жүйелі сипаттағы білім мен
тәрбие беруді жүзеге асырады. Олардың дамуының негізінде факторлардың екі тобы
жатыр:
-объективті факторлар-инновациялық қызметтің дамуына дем беретін және оның
нәәтижесінің ұғымын қамтамасыз ететін жағдай жасау;
-субъективті факторлар инновациялық процестің субъектісімен байланысты, ал
инновациялық процестердің субъектілері педагогика-ғылымдар, мұғалімдер және
инновациялық бағыттағы білім саласының қызметкерлері болып табылады.
Пайдаланылған әдебиеттер:
1.Смирнов С.А. Технология как средств обучения второго поколения. – Москва, 2005
2. Бітібаева Қ .Әдебиетті оқытудың инновациялық технологиясы. -Ӛскемен, 2002
3. Сарбасова Қ. Инновациялық педагогикалық технологиялар: Оқу құралы. Алматы:
«Атлас баспасы - 2001», 2006. – 176 бет
4. ҚР Жалпы орта білім берудің мемлекеттік жалпыға міндетті стандарттары. Жалпы
бастауыш білім. – Алматы, 2006
4.Әбілқасымова А.Е. Қазіргі заманғы сабақ. Алматы, 2004. – 218-б.
5. Қабдықайырұлы Қ., Монахов В.М. Оқытудың педагогикалық жаңа технологиясы –
Алматы, Ы.Алтынсарин атындағы Қазақтың білім академиясының Республикалық баспа
кабинеті, 1999 ж. 149 бет.
№3 . Дәріс тақырыбы:
Инновацияларды классификациялау
Қаралатын мәселелер: 1 Ерекшелігі және қолдану орнына қарай жаңашылдықты енгізудің
бірнеше түрге бӛлінуі.
2. Инновацияларды бағалаудың сипаттамасы және критерийлері
Ерекшелігі және қолдану орнына қарай жаңашылдықты енгізу бірнеше түрге бӛлінеді.
Технологиялық инновациялар-бұл ӛнім дайындаудың жаңа тәсілі, оның шығаруының
жаңа технологиялары. Олар ӛнеркәсіптің дамуы үшін және саланы технологиялық қайта
жарақтандыруға негіз жасайды. Білім саласында жаңашылдықтың мұндай түрі оқытуда
пайдаланылатын әр түрлі техникалық құралдармен жабдықтарға қатысты. Дидактика
тұрғысынан ақпараттық ортаны енгізу және бағдарламалық жағынан қамтамасыз ету
мүмкіндігіне кең жол ашады. Ӛзінің тез әрекет жасауының және есте сақтаудың үлкен
резерытері арқасында үлкен компьютерлік технологиялар оқытудың жаңа құралдары
болып табылады. Олар проблемалық оқытуға, тұлғалық, диологтік жағдайларға және
оқытудағы және оқытудағы даралық әдістерге арналған ортаның әр түрлі сызба
нұсқаларын құру үшін жүзеге асыруға мүмкіндік береді.
Әлдістемелік инновациялар-бұл оқыту мен тәрбие беру, сабақ беру мен оқу, оқу-
тәрбиелік процесті ұйымдасытыру әдіснемесі саласындағы инновация. Олар табиғи-
ғылыми және гуманитарлық пәндерді, қамтитын мектепке дейнгі тәрбиеден жоғарғы білім
беруге дейінгі оқыту процесін,кадрларды даярлау және қайта дайындауды қамтитын білім
беру саласында кең тараған және жаңашылық тән түр.
Практикада әдістемелік инновациялар ұйымдастырушылық жаңашылдықты енгізумен
жие байланысты боладыы. Олар жоспарланған мақсат жалпы айқын, бірақ оны жүзеге
асырудың әдістері мен құралдары қосымша зерттеуді талап еткен кезде кездеседі.
Инновацияның бұл түрі жеке әдістемеде басым болады, дидактикада және тәрбие
теориясында сирек кездеседі және педагогика тарихындағы жұмыстарында мүлдем
кездеспейді.
Ұйымдастырылған жаңашылдықты еңгізу. Олар сонымен бірге инновацияларды,
құрылымдық бӛлімшелердің, әлеуметтік топтардың немесе жеке адамдардың әрекет ету
ортасы байланысының ӛзгеруіне болжам жасайтын еңбекті ұйымдастырудың әдістері мен
жаңа түрлерін меңгеруге қатысады.
Атап айтқанда, әр түрлі сыныптар мен топтпрды жинақтай мәселелері, сыныптағы,
топтағы, мектептегі және сыртқы ұжымдық жұмыс тәсілдері.
Басқарушы жаңашылдықты енгізу. Олар ӛндірісті, ұжымдарды басқарудың
құрылымын, әдістерін қамтиды, тездету, жеңілдету, немесе қойылған міндеттің шешуін
жақсарту мақсатымен басқару жүйесінің (немесе жалпы бүкіл жүйенің) әлементтерін
айырбастауға бағытталған. Басқарушылық инновациялардың мысалдарын біз білім
жүйесін басқаруды жетілдіруге қатысты жұмыстардан табамыз.
Эканомикалық
инновациялар, дұрыс қаржы тӛлемі, бухалтерлік сала мен
жоспарлаудағы, мотивациядағы, еңбекке ақы тӛлеудегі және білім беру қызметінің
нәтижесін бағалаудағы оң ӛзгерістерді қамтиды. Олар педпгогикамен тікелей
байланысқан, соған қарамастан олардың әсері хатыққа ақылы білім берудің барлық
жүйесінің жұмысында кӛрінеді.
Әлеуметтік жаңашылдықты еңгізу. Олар адамгершілік факторларды белсенді ету
түрінде кадр саясаттын жетілдіру жүйесін енгізу және әзірлеу жолымен кәсіби
даярлықпен жұмысшылардың мамандығын кӛтеру жүйелерінде, жұмысқа жаңа алынған
адамдарды әлеуметтік-кәсіби бейімдеу жүйелерінде, сыйақы және еңбек нәтижесін
бағалау жүйесінде кӛрінеді. Бұл сонымен жұмысшылар ӛмірінің әлеуметтік-тұрмыс
жағдайларын, еңбек гигиенасы мен қауіпсіздік жағдайларын, мәдени қызметті, бос
уақытта ұйымдастыруды жақсарту. Педагогикалық жаңашылдықтың кӛпшілігіне
әлеуметтік нәтиже тән. Ол білім, мәдениет деңгейін кӛтеруде, жастарды кәсіби даярлауда,
қоғам ӛміріндегі қолайсыз жаңғдайларды жоюда, құқық бұзуда, ой және дене еңбегін
ұтымды етуде, пайдалы дағдылар мен әдеттерді қалыптастыруда, аса жоғары тәрбиелік
деңгейіне жетуде кӛрінеді.
Заңдылық инновациялар. Бұл білім мекемелерінің барлық қызмет түрлерін реттейтін
және айқындайтын жаңа және ӛзгертілген заңдар мен нормативті-құқықтық құжаттар.
Инновацияларды бағалаудың сипаттамасы және критерийлері:
Инновацияларды ғылым мен практикаға қосқан үлесінің сипаты бойынша теориялық
және практикалық деп бӛлуге болады.
Теориялыққа ғылыми зерттеу қызметінің нәтижесінде алынған жаңа тұжырымдамалар,
әдістер, гипотезалар, бағыттар, заңдылықтар, классификациялар, инновациялық
процестердің негізіне алынған оқыту мен тәрбие берудегі ұстанымдар сабақ беру
әдістемесі жатады.
Практикалыққа-жаңа әдістемелер, ережелер, алгоритмдер, бағдарламалар, дидактика
саласындағы ұсынулар, тәрбие теориялары, мектеп ісін жүргізу (мектепте басқару),
