Организация обучения на трех языках

58    |    4. Қазақстандағы үш тілде білім берудің әдіснамасы
 
 
ҮШ ТІЛДЕ БІЛІМ БЕРУДІ ҰЙЫМДАСТЫРУ 
·
 ОРГАНИЗАЦИЯ ОБУЧЕНИЯ НА ТРЕХ ЯЗЫКАХ 
·
 TEACHING IN THREE LANGUAGES
 
3-аспект: Оқыту әдістемесін үйрету 
 Көптілді білім беру аясында оқыту әдістемесінің негізі пән мен 
тілді кіріктіріп оқыту (CLIL) болып табылады 
 CLIL  әдістемесін  оқыту  педагогикалық  ЖОО-да  алғашқы  үш 
жылда: «CLIL-ге кіріспе» (2-семестр, таңдау компонентінің бейіндік 
пәнінен 2 кредит), «CLIL негіздері» (3 және 4 семестрлер, 3 кредит-
тен),  CLIL  «Оқыту  әдістемесі»  пәнінің  компоненті  ретінде  оқыту 
керек 
 Өндірістік (педагогикалық) тәжірибеден өтуді бағалау кезінде, 
«СLIL»-ді  тәжірибеден  өтудің  міндетті  критерийі  ретінде  ескерген 
жөн (14, 15-кестелер)  
 
14-кесте. ЖҒБ пәндерін ағылшын тілінде оқытатын болашақ мұғалімдердің өн-
дірістік практикасына ұсынылатын критерий 
Курс 
Өндірістік практиканы бағалау критерийі  
1 
«CLIL-ге кіріспе» (ТК БП 2 кредит) 2-семестр 
2 
«CLIL негіздері» (ТК БП 6 кредит) 3, 4-семестрлер 
3 
CLIL  «Оқыту  әдістемесі»  пәнінің  компоненті  ретінде  (НК  БП  3  кре-
дит) 5-семестр 
  
15-кесте.  Көптілді  мұғалімдерді  ЖОО-да  даярлау  ісін  жетілдіру  жөніндегі  ұсы-
ныстар 
Пед. дайындық 
аспектілері 
Курстар 
1 
2 
3 
1. Тілдік дайындық 
Кәсіби бағдардағы Т2 және Т3.  
Т2-ні оқыту (тілдік пән) 
Үш тілдегі терми-
нологияға кіріспе 
(1-семестр ТК БП 2 
кредит)
 
 
 
2. Пәнді білу 
Пәндердің 50%-ын Т1-де оқу, 20%-ын - Т2-де, 30%-ын - Т3-
те 
 
Бейіндік пәндерді 2-курстан Т2 -де оқу 
3. Оқыту әдістемесі 
CLIL - педагогикалық даярлау мен өндірістік практика 
мазмұнының міндетті құрауышы 

4. Қазақстандағы үш тілде білім берудің әдіснамасы    |    59 
 
ҮШ ТІЛДЕ БІЛІМ БЕРУДІ ҰЙЫМДАСТЫРУ 
·
 ОРГАНИЗАЦИЯ ОБУЧЕНИЯ НА ТРЕХ ЯЗЫКАХ 
·
 TEACHING IN THREE LANGUAGES
 
4.4. Стейкхолдерлерге арналған ұсыныстар 
Өкілетті органдарға: 
 Үш тілде білім берудің 2015-2020 жылдарға арналған Жол кар-
тасының мазмұнын қайта қарастырып, нақты мақсаттар, міндеттер 
индикаторлар,  көрсеткіштер,  үш  тілде  білім  беруді  іске  асыру  ке-
зеңдерін  және  индикаторлар  мен  көрсеткіштерге  қол  жеткізудің 
кезеңдерін анықтап бекіту  
 Үш тілде білім беруді іске асыруға мониторинг жасау, ішкі жә-
не сыртқы бағалау жүйесін әзірлеу және енгізу  
 Үш  тілде  білім  беруді  енгізу  туралы  Білім  басқармалары  (бө-
лімдері),  білім  беру  ұйымдарының  басшылары  мен  мұғалімдерге 
арналған  бірыңғай  әдістемелік-нұсқаулық  құжатты  әзірлеу,  бекіту, 
мақсатты аудиторияға жеткізу және кері баланысты орнату 
 Білім беру ұйымдарының басшыларына үш тілді білуге қатыс-
ты қойылатын біліктілік талаптарды күшейту 
Әдіскерлерге: 
 Т2/Т3-те  жеке  оқу  бағдарламаларын  әзірлеу  (мысалы,  қазақ 
және  орыс  тілдерінде  білім  алатын  сыныптарға  арналған  «Қазақ-
стан Тарихы» пәні бойынша жеке оқу бағдарламалары) 
 Оқу бағдарламаларына тілдік компонент пен пәндік мазмұнды 
кіріктіріп енгізу  
 Оқу  жетістіктерін  ағымдық  және  қорытынды  бағалау  пәндік 
мазмұн мен мақсатты тілді білу дағдыларын айқындау керек 
Білім беру ұйымдарының басшыларына: 
 Үш тілді білу немесе оқып-үйрену процесінде болу  
 Үш тілді үйлестіріп пайдалануға ұмтылу  
 Үш тілде білім беруге оң көзқарас таныту және өз әріптестерін 
ынталандыру  
 Үш тілде білім беруді сәтті іске асыру үшін кадрларды мұқият 
іріктеу  
 Мұғалімдерді және олардың үш тілде білім беруді іске асыру-
дағы кәсіби дамуына қолдау көрсету  

60    |    4. Қазақстандағы үш тілде білім берудің әдіснамасы
 
 
ҮШ ТІЛДЕ БІЛІМ БЕРУДІ ҰЙЫМДАСТЫРУ 
·
 ОРГАНИЗАЦИЯ ОБУЧЕНИЯ НА ТРЕХ ЯЗЫКАХ 
·
 TEACHING IN THREE LANGUAGES
 
 Мұғалімдер, ата-аналар және оқушылардың үш тілде білім бе-
руді іске асырудағы ынтымақтастығын қолдау 
Мұғалімдерге: 
 Үш тілді үйренуге ұмтылу және оларды әртүрлі жағдайларда 
қолдану 
 Екінші  немесе  үшінші  тілде  оқыту  әдістемесін,  соның  ішінде 
CLIL-ді үйрену және пайдалану 
 Екінші  немесе  үшінші  тілде  оқыту  әдістемесі  бойынша  кәсіби 
біліктілікті үнемі арттырып отыру 
 Оқушыларды тілдік және тілдік емес пәндерді оқуда ынталан-
дыру 
Ата-аналарға: 
 Ата-аналар Т2 және/немесе Т3-те сөйлей алмаса да, балаларға 
тілдерді  оқып-үйренудің  артықшылықтары  мен  оған  деген  оң  қа-
рым-қатынасты көрсету керек 
 Балалармен  бірге  Т2/Т3-те  теледидар  көру  (бағдарлама,  муль-
тфильм, субтитрлары бар фильмдер) және кітаптар оқу 
 
Білім  беру  ұйымдары  басшыларымен,  мұғалімдермен  және 
балалармен  үш  тілде  білім  беруді  іске  асырудағы  ынтымақтасты-
ғын нығайту
 

 
ҮШ ТІЛДЕ БІЛІМ БЕРУДІ ҰЙЫМДАСТЫРУ 
·
 ОРГАНИЗАЦИЯ ОБУЧЕНИЯ НА ТРЕХ ЯЗЫКАХ 
·
 TEACHING IN THREE LANGUAGES
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
ҮШ ТІЛДЕ БІЛІМ БЕРУДІ ҰЙЫМДАСТЫРУ 
·
 ОРГАНИЗАЦИЯ ОБУЧЕНИЯ НА ТРЕХ ЯЗЫКАХ 
·
 TEACHING IN THREE LANGUAGES
 
«Изучив язык и культуру других народов, 
 человек становится равным среди них» 
Абай, «Слово Двадцать Пятое» 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Авторы брошюры выражают благодарность:  
- директору Департамента высшего, послевузовского образования Ми-
нистерства 
образования 
и 
науки 
РК 
Ахмед-Заки 
Дархану                    
Жумакановичу; 
-  руководителю  Управления  Департамента  высшего,  послевузовского 
образования Министерства образования и науки РК Нарбековой Бану 
Мукатаевне; 
-  международным  экспертам:  Хьюго  Бейтенс-Бердсмор,  Фреду           
Дженеси, Питеру Мехисто, Элит Олштейн, Уильяму Фиерману, Анвэй 
Фэнг и Кэтлин Хью; 
- директору Центра трехъязычного образования Национальной акаде-
мии  образования  им.  Ы.  Алтынсарина  Сырымбетовой  Ляйле        
Саркытовне; 
-  участникам  исследования:  35  средних  школ  и  19  вузов  Республики 
Казахстан; 
- другим членам исследовательской группы: Лейле Йылдыз, Алмажай 
Сабидулла, Арайлым Солтанбековой и Асем Кожахметовой; 
- коллективу ИАЦ.