76
77
- Осы екі мақал-мәтелді қалай түсінесіңдер, өз ой-
пікірлеріңізді айтып көріңіз.
Семантикалық картамен жұмыс жүргізу.
- Балалар, алдарыңдағы семантикалық картадағы
тапсырманы орындап, бір-бірлеріңнің жауаптарын
тексеріңдер.
Етіс-
тіктер
Шартты
бағы-
ның-
қылы
сабақтас
құрмалас
сөйлем
Қарсы-
лықты
бағы-
ның-
қылы
сабақтас
құрмалас
сөйлем
Мезгіл
бағы-
ның-
қылы
сабақтас
құрмалас
сөйлем
Мақсат
бағы-
ның-
қылы
сабақтас
құрмалас
сөйлем
Себеп
бағы-
ның-
қылы
сабақтас
құрмалас
сөйлем
Қимыл-
сын
бағы-
ның-
қылы
сабақтас
құрмалас
сөйлем
барса
+
келген-
мен
+
білу
үшін
+
таңдап
+
оқы-
ғанда
+
оқыған-
дықтан
+
V. Бекіту.
І. Тест сұрақтарына жауап беру.
1.Бастауышы жоқ сөйлем.
а) Атаулы;
ә) Толымды;
б) Жайылма;
в) Жақты;
г) Жақсыз.
2. Айтылу мақсатына қарай қандай сөйлем?
Шіркін, дауысы қандай тамаша.
а) бұйрықты сөйлем;
ә) хабарлы сөйлем; б) сұраулы сөйлем;
в) лепті сөйлем; г) жай сөйлем.
3.Анықтауыштың сұрағын тап.
а) қашан? ә) қандай?
б) қалай? в) неге?
Е. қайтті?
4.Сөйлем түрін табыңыз. Ашық аспан.
а) толымды ә) Атаулы;
б) Жақсыз; в) Толымсыз;
г) Жақты.
5.Айтылу мақсатына қарай қандай сөйлем? Сен
қайда барасың?
а) лепті сөйлем;
ә) сұраулы сөйлем;
б) бұйрықты сөйлем;
в) құрмалас сөйлем;
г) хабарлы сөйлем.
VІ. Әр топ ақ қағазға өз таңдаған пәнінің
ерекшеліктерін жазады. Ойларын жинақтап, осы
ерекшеліктердің арасынан екі пәнге ортақ ойларды
жинау.
- Барлық пәннің маңызы зор! Бар сабақтарды
үздік оқысаңдар, өмірде де артта қалмайсыңдар,
мақсаттарыңа жетесіңдер. (оқушыларға тілектер
айту)
VІІ. Бағалау.
VІІІ. Үйге тапсырма. Өткен тақырыптарды
қайталап, нәтиже сабаққа дайындалу.
78
79
Л.АЙТЖАНОВА,
Ақтөбе облыстық арнайы (түзетім)
есту қабілеті бұзылған балалар
мектеп-интернат-колледжі.
ҮЙ ЖАНУАРЛАРЫ
Сабақтың мақсаты: білімділік – оқушылардың үй
жануарлары туралы түсініктерін кеңейту. Мәтінді мәнерлеп
оқып, мазмұнын түсіндіре отырып, мәтін бойынша
сұрақтар құрастыра білуге дағдыландыру. Жаңа сөздермен
таныстыру, байланыстырып сөйлеу тілін қалыптастыру;
дамытушылық – есту, сөйлеу, ойлау қабілеттерін дамыту.
Сөздік қорларын молайту. Қазақ тілінде өз ойларын
жеткізе білу мүмкіндіктерін дағдыландыру; тәрбиелік –
үй жануарларын күтіп, бағуға, оларға қамқорлық жасауға
үйрету. Өзара жолдастық көмектестік қасиеттерге тәрбиелеу.
Коррекциялық мақсаты: Үнемі түзету жұмыстарын
жүргізіп отыру.
Түрі: аралас сабақ (Орыс тілі, музыка сабағы).
Көрнекілігі: интерактивтік тақта, үй жануарларының
суреттері.
Сабақтың барысы:
I. Ұйымдастыру.
- Қонақтармен амандасыңдар.
- Есту құралын тексеріңдер.
II. Тіл жаттығулары.
- Қазір нешінші сабақ?
- Қазір төртінші сабақ.
- Қазір қай сабақ болады?
- Қазір қазақ тілі сабағы болады.
- Сабақта біз не істейміз?
- Сабақта біз жаңа сөздермен танысамыз, сурет бойынша
әңгіме құрастырамыз, мәтін бойынша сұрақтарға жауап
береміз, тапсырмалар орындаймыз.
- Біз не істедік?
- Біз тіл жаттығуларын орындадық.
III. Үй тапсырмасын тексеру.
-Үйге қандай тапсырма берілді?
-Үйге тапсырма. Сөйлемдерді аяқтау, орыс тіліне аудару.
(Әр балаға бір сөйлемнен оқытқызу)
- ... менен сұра, Бүгінгі сабақтың жоспары қандай?
-Апай, бүгінгі сабақтың жоспары қандай?
(Оқушыларды сабақтың жоспарымен таныстыру)
1. Сөздікпен жұмыс.(Словарная работа.)
2. «Түсін мені» ойыны. (Игра. «Пойми меня»)
3. Мәтінмен жұмыс. (Работа над текстом)
4. Мәтін бойынша сұрақтар құрастыру. (Составление
вопросов на основе текста.)
5. «Сен білесің бе?» ойыны. Үй жануарларының пайдасы.
(Игра « Знаешь ли ты?» О пользе домашних животных.)
6. «Лабиринт» ойыны. Малдың баласын сүюі.
Игра «Лабиринт». Как любят животные своих
детёнышей?
7. Жұмбақ өлең. ( Песня загадка.)
8. Бағалау. (Оценки)
(Жоспарды өзім оқимын, оқушыларға тізбектей
оқытамын)
IV. 1-слайд.
«Үй жануарлары»
«Домашние животные»
(Бүгінгі сабақтың тақырыбымен таныстыру. Бүгінгі
күнді, тақырыпты дәптерлеріне жаздыру өз беттерімен.)
80
81
Жаңа сөздер мен сөз тіркестері:
Атқа міну – садиться на лошадь;
Сиыр сауу – доить корову;
Сүйкімді қошақан – хорошенький ягнёнок;
Келесі жылы – на следуюший год;
Қыдырып келдім – пришёл погостить;
Қоралау – загнать в загон;
Тасыдым – носил;
Аулада – во дворе.
(1. Сөздікті өзім оқимын. 2. Оқушыларға өз бетінше
оқытамын. 3. Не түсінгендерін сұраймын. 4. Сөздікті
тізбектей оқыта отырып мазмұнын оқушыларға түсіндіремін.)
V. Ойын. «Түсін мені». Игра. «Пойми меня».
Ойынның мақсаты: Жаңа сөздерді есте сақтау.
Ойынның шарты: Оқушыларға сөздікті есте сақтауға 2
минут уақыт беріледі. Содан кейін мен орыс тілінде бірінші
отырған оқушыға сөздік бойынша кез келген сөзді айтамын.
(Ол кезде қалған оқушылар есту құралдарын ағытып, теріс
қарап отырады.) Ал бірінші оқушы естіген сөзін қазақшаға
аударып қасында отырған оқушыға бір рет жақсылап
айтады. Сөйтіп ойын жалғаса береді. Соңында отырған
оқушы естіген сөзін айтып, қазақшаға аударады.
VI. Мәтінмен жұмыс.
- Бүгін, балалар, біздер Ғабиттің әңгімесімен танысамыз.
(Мәтінді оқымас бұрын жануарлардың суреттерін
оқушыларға көрсетіп естеріне түсіріп шығу.)
1. Мәтінді өзім оқимын. (Кітаптан. Оқушылар қадағалап
отырады)
2. Оқушылар өз беттерімен оқиды.
3. Не түсінгендерін сұраймын.
2-слайд.
Суретті мәтінді оқушыларға тізбектей оқытып отырып
мазмұнын түсіндіру.
Менің атам мен әжем Қарағанды облысы, Нұра ауылында
тұрады. Мен жазғы демалыста ауылға қыдырып бардым.
Атам мен әжем жылқы, сиыр, қой, ешкі ұстайды. Мен атама
қой қоралауға көмектестім. Атам мені атқа мінуге үйретті.
Әжем кешке сиыр сауып мен сауылған сүтті тасыдым.
Аулада кішкентай қошақан жүгіріп жүрді. Сондай сүйкімді.
Маған үй жануарлары өте ұнайды. Келесі жазда атам мен
әжеме тағы барамын.
VII. Әңгіме бойынша сұрақтар құрастыру. (Бірінші
оқушылардан сұрау)
- Ребята, давайте вспомним. Какие слова отвечают на
вопрос кім?
На вопрос Кім? отвечают слова обозначающие людей.
Какие слова отвечают на вопрос не?
На вопрос не отвечают слова обозначающие предмет,
животные, птицы, насекомые.
Ендеше осы кім? не? сұрақтарын қолдана отырып мәтін
бойынша сұрақтар құрастырамыз.
3-слайд.
1. Кімнің атасы мен әжесі Қарағанды облысы, Нұра
ауылында тұрады?
2. Кім жазғы демалыста қыдырды?
3. Атасы мен әжесі нелер ұстайды?
4. Кім атасына қой қоралауға көмектесті?
5. Атасы кімді атқа мінуге үйретті?
6. Аулада кішкентай не жүгіріп жүрді?
7. Кімге үй жануарлары өте ұнады?
8. Келесі демалыста кімдерге барады?
(Сұрақтарды дәптерлеріне жаздыру)
