203
Электропневматикалық тежеуіш толық тоқтағанға дейін немесе
машинисттың контроллер тұтқышын нөлдік күйге ауыстырған
моментіне дейін
әрекет етеді, бұл кезде 49 сымы тоқсызданады..
Орын басу. Егер машинист краны контроллерінің тұтқышын
тежеуші күйге (2Т немесе 3Т) қойса, моторлы вагондардың бірінде
тізбек жиналмай қалса, онда ТОБР релесі қосылмайды, соның
нәтижесінде 40ЭТ-40ЭЖ сымдарының арасындағы ТОБР контактілері
тұйықталған болып қалады, ал 40ЭЛ – 9 сымдарының арасындағы
ТОБР контактілері тұйықтамайды, бұл ПРТ1 реле катушкасын қоздыру
үшін басқа моторлы вагондарға 40 сымы бойымен 9 сымына тоқ өтуін
тоқтатады. Осы кезде ТОБР 40ЭТ-40ЭЖ контактілері ПРТ реле қорек
тізбегін дайындайды, себебі, 2Т күйінен бастап машинист краны
контроллерінің сәйкес контактісімен 42 сымына кернеу алынып
тасталынады, және сәйкесінше, ҚТР1 релесі тоқсызданады, оның
контактілері ПРТ тізбегінде 3,0...3,5 с-тан соң тұйықталады.
Осылайша,
ПРТ релесі келесі тізбек бойымен қорек алады: 40 сымы, ТБР тізбектей
қосылған тұйықталған контактілері, ҚТР1, ТОБР, ПРБ және ПРТ1, R60
резисторы, ПРТ релесінің катушкасы, 30 сымы.
ПРТ релесі өзінің ажыратқыш контактілерімен ҚТР2 релесінің
қорек тізбегін үзеді, ол 1,8.2,0 с қосылып тұрады. Осы уақыт
аралығында 44 сымының бойымен ПРТ (44 – 44ЭА) тұйықталған
контактілері және әлі ажыратылмаған ҚТР2 контактілері арқылы 50
сымына және ары қарай берілген секцияның моторлы және тіркемелі
вагондарының ЭАТ ВТ ктаушкаларына түседі: 44 сымы, ПРТ
тұйықталған контактілері, ҚТР2 контактілері, 50 сымымоторлы
вагонның ВТ ЭВР катушкасы, 4 сымы, 43 сымы, ППТ-3 контактілері, -
30 сымы, 50 сымы, РТП ажыратқыш контактілері, 50ПА сымы, диод,
50А сымы, тіркемелі вагонның ЭАТ ВТ катушкасы, 43 сымы, ППТ-3
контактілері, 30 сымы.
Осылайша 1,8...2,0 с бойы тек жөнделмейтін секцияның ЭАТ ВТ
катушкалары қозады, бұл осы секциядағы ТЦ-дағы 1,8...2,0 кгс/см
2
қысымға сәйкес келеді.
1Т күйінде кешігу және орын басу болмайды, себебі машинист
краны контроллерінің контактілерімен 42 сымына кернеу беріледі,
сәйкесінше, 40ЭВ – 40ЭТ сымдарының арасындағы контактілерімен
ПРТ және ПРТ1 релелерінің қорек тізбегін үзетін ҚТР1 реле
катушкалары қорек алады.
Электр пойызының электр сызбасы берілген секцияда кешігу және
орын басу үрдісінің бір мезеттік әрекетін алып тастайды.
Мысалы, егер белгілі бір секцияда электр тежеуішінің кешігуі орын
алып, ТЦ-дағы қысым 1,8...2,0 кгс/см
2
жетсе, онда осы секцияда кешігу
болмайды, себебі ПРТ1 релесі 9 – 40ЭЕМ сымдарының арасындағы
ПРТ релесінің контактілерімен ажыратылатын оның қорек тізбегінің
үзілу нәтижесінде қосылмайды. Басқаша айтқанда, бұл секцияда ТЦ-да
қысымның 1,0 кгс/см
2
-қа қосымша көбеюі орын алмайды.
Электрлік тежеу режимінде ЭПТ жіберу үшін машинист краны
204
контроллерінің тұтқышын нөлдік күйге орнату қажет, немесе «Жіберу»
батырмасын қолдану керек (машинист краны тұтқасының пойыздық
жағдайында шарт. № 395), оны басу кезінде 49 жіберу сымына кернеу
берілу жойылады, яғни ЭАТ ВО катушкалары тоқсызданады.
Машинист кранымен шарт. № 395ЭПТ басқару. Машинист
кранымен шарт. № 395ЭПТ-ны машинист краны контроллерінің
тұтқышының кез-келген күйінде және В26 ажыратқышының «ЭПТ»
жағдайы қосулы болғанда басқаруға болады, бұл машинист краны
контроллері тізбегінде (МКК) оның контактілерінің тұйықталған
күйіне сәйкес келеді. МКК-дағы кернеу жүріс және нөлдік күйлерде
+50 В кернеу көзінен беріледі, ал 1Т—5Т тежеуші позициларда –
R42
төмендеткіш резистор арқылы
+110 В кернеу көзінен келесі тізбек
бойымен: +АБ (50 В), 44 сымы, машинист краны контроллерінің
контактілері, 44А сымы, ППТ-1 контактілері, Д54 диоды, 40Н сымы,
МКК; +АБ (110 В), 15 сымы, ВУ ажыратқышының контактілері, Пр54
сақтандырғышы,
ППТ-1
контактілері,
«Қорғанысты
қайтару»
батырмасының контактілері, «Алға» (Вп) және «Артқа» (Нз) екі жұмыс
күйінің біріне орнатылған машинист краны контроллерінің реверсивті
барабанының контактілері, 22В сымы, ҚТК тұйықтаушы контактілері,
40Я сымы, Д53 диоды, R42 резисторы, 40Н сымы, МКК.
Жабындау.№ 395 машинист краны контроллерінің тұтқасының III
және IV күйлерінде РЖ жіберу релесі келесі тізбекпен қорек алады:
40Н сымы, МКК ортаңғы (сызба бойынша) контактілері, РЖ
катушкасы, В26 (ЭПТ) ажыратқышының контактілері, 43 сымы, ППТ-3
контактілері, 30 сымы.
РЖ релесінің контактілері арқылы кернеу 44 сымының бойымен
ЭАТ ВО катушкалары қозатын 49 жібергіш сымға беріледі.Бір мезетте
49 сымының бойымен соңғы вагонның ППТ-3 контактілері арқылы
алдыңғы және соңғы вагондардың ЖБР релесінің катушкалары қорек
алады және екі кабинада да О лампалары жанады.ЖБР контактілері
соңғы вагонның ППТ-3 арқылы 47 тежеуші сым мен 45 сымын қосады.
Тежеу. шарт. № 395 машинист краны тұтқасының VA, V және VI
күйлерінде МКК төменгі (сызба бойынша) контактілері тұйықталады,
және РЖ-мен қоса 40Н сымының бойымен РТ тежеуші реле катушкасы
қорек алады, оның тұйықталған контактілері арқылы 44 сымы бойымен
47 тежеуші сымына кернеу беріледі. Сондай-ақ
алдыңғы және тіркемелі
вагондардың ЭАТ ВТ катушкалары қозады. Моторлы вагондарда 47
сымының бойымен ТБР релесінің катушкалары келесі тізбекпен қорек
алады: +АБ (50 В), 44 сымы, РТ контактілері, алғашқы вагонның 47
сымы, моторлы вагонның 47 сымы, диод, 47Э сымы, диод, ТБР
релесінің катушкасы, 43 сымы, ППТ-3 контактілері, 30 сымы.
47Э – 50 сымлдарының аралығында орналасқан ТБР контактілері
арқылы моторлы вагондардың ЭАТ ВТ катушкаларына қорек беріледі,
ал 3 – 3А сымдарының аралығындағы ТБР ажыратқыш контактілерімен
Ш контакторының тңзбегі үзіледі, бұл электр тежеуішін қолдану
мүмкіндігін шектейді. 47 сымының бойымен ППТ-3 контактілері
