Дәріс 19 Тақырыбы: Оң рационал сандар. Мазмұны



жүктеу 1,33 Mb.
бет6/8
Дата31.12.2022
өлшемі1,33 Mb.
#40833
1   2   3   4   5   6   7   8
лекция 19-20

Дәріс 20
Тақырыбы: Шама және оларды өлшеу.
Мазмұны:

  1. Скаляр шамалардың негізгі қасиеттері.

  2. Нақты дүние қасиеттерінің шама ұғымы арқылы бейнеленуі.

  3. Халықаралық бірліктер жүйесі.

Әдебиет:


Скаляр шамалардың негізгі қасиеттері
Математикада әртүрлі, векторлық және скаляр шамалар қарастырылады. Векторлық шаманы анықтау үшін оның сандық мәнін және бағытын көрсету қажет болады. Векторлық шамаларға күш, үдеу, электр өрісінің кернеулігі, т.с.с. жатады. Бір ғана сан-дық мәнімен анықталатын шамалар скаляр шамалар деп аталады. Оларға: ұзын-дық, аудан, масса, көлем жатады.
Скаляр шамалар қасиеттері:
1) Шамалар өлшемділікпен сипатталады, яғни егер шама-сының қандай да бір мәні бірлік ретінде алынса, онда шамасы-ның бір мәніне қандай да бір оң нақты санды сәйкестендіруге бола-ды: , мұндағы , яғни .
2) Шамалар үздіксіздікпен сипатталады, яғни егер шамасы-ның бірлік мәні таңдап алынса, онда аралығынан алынған бір нақты сан осы шаманың қандай да бір мәніне сәйкес келеді.
3) Шамалар салыстырмалықпен сипатталады, яғни кез кел-ген біртекті екі шаманы салыстыруға болады. Біртекті ша­малар үшін, «тең», «кем» және «артық» қатынастары орын алады, кез келген мен шамалары үшін , , қатынастарының біреуі, тек біреуі ғана орындалады.
Егер мен шамалары бірлік шамасы арқылы өлшенген болса, онда мен шамалары арасындағы қатынас олардың сандық мәндерінің арасындағы қатынастай болады және керісінше: ; ; ;
4) Шамалар аддитивтілікпен сипатталады, яғни тегі бірдей шамаларды қосуға болады, қосу нәтижесінде тегі сондай шама шығады. Берілген шаманың әртүрлі екі мәні бойынша, оның үшін-ші мәнін бірмәнді анықтауға болады, яғни кез келген екі мен шамалары үшін шамасы бірмәнді анықталады, мен ша-маларының қосындысы деп атайды.
;
5) Шаманы нақты санға көбейтуге болады, нәтижеде тегі сон-дай шама алынады, яғни кез келген а шамасы мен кез келген теріс емес нақты саны үшін шамасының санға көбейтіндісі деп ата-латын жалғыз ғана шамасы бар болады. Біртекті шамалар-ды, олардың айырмасын қосынды арқылы анықтай отырып шеге-реді: мен шамаларының айырмасы деп болатындай шамасын айтады. Біртекті шамаларды, бөліндіні шаманың санға көбейтіндісі арқылы анықтай отырып, бөледі: мен шамалары-ның бөліндісі деп болатындай теріс емес нақты санын айтады.




жүктеу 1,33 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау