11. Канцерогенді заттардың жіктелуі(ағылшынтіліндеталқыланады)
Канцерогендер шығу тегі бойынша екі топқа бөлінеді
• Өсімдік (табиғи) канцерогендер;
• Химиялық (жасанды) канцерогендер.
• Бір қызығы, табиғи түрде кездесетін өсімдік канцерогендері зиянды емес және құрамында қауіпті заттар жоқ. Ал химиялық жолмен алынған канцерогендер табиғи емес, сондықтан олар зиянды.
Канцерогендердің топтары.
Барлық канцерогендер 6 үлкен топшаға бөлінеді:
Бояғыштар: (E101 - E180).
Олар өнімге түс береді, өңдеу кезінде жоғалған өнімнің түсін қалпына келтіреді (мысалы, қайнатылған ет сұр болады, бірақ тұтынушы сұр шұжықты қабылдамайды - бояғыш қосқаннан кейін шұжық қызғылт түске боялады).
• Дәм мен хош иісті күшейткіштер: (E600 - E699).
Дәм мен хош иісті жақсартады. Тағамның жағымсыз дәмін жасыра алады.Жылтыратқыш заттар (E900 - E999). Көбіктің пайда болуына жол бермейді.
эмульгаторлар; (E500 - E599). Олар араласпайтын сұйықтықтардың, көбінесе су мен майдың біртекті қоспасын жасауға көмектеседі.
• Антиоксиданттар , қышқылдықты реттегіштер; (E300 - E399).
Тағамды тотығудан, ашытудан және түссізденуден қорғайды.
• Жылтыратқыштар, нан мен ұн жақсартқыштар, көбіктендіргіштер мен тәттілендіргіштер;
• Консерванттар (E200 - E229)
Олар тағамның қауіпсіздігіне жауап береді, бактериялар мен саңырауқұлақтардың көбеюіне жол бермейді.
12. Канцерогенді факторлардың рейтингі.
Физикалық: R-сәулелер, ультракүлгін сәулелер, γ-сәулелену.Олар
ДНҚ-ға тікелей әсер етеді
ДНҚ тізбегінің үзілуі және жанама зақымдау
еркін радикалдардың пайда болуына байланысты әрекет
оттегінің түрлері және олардың ҰК-ға уытты әсері.
Химиялық: полициклді хош иісті
көмірсутектер (бензпирен, бензантрацен),
Достарыңызбен бөлісу: |