- дамыта оқыту технологиясы оқу-тәрбие үрдісінде сабақты «оқушы-субъект-мұғалім-
объект» тұрғысынан қарастырып, оқушыны үнемі шығармашылық ізденіске
бағыттайды.
Пайдаланылған әдебиеттер:
6. Абай атындағы ҚазҰПУ, «Педагогика»журналы, №6 // Алматы, 2003ж
7. Әлімқұлова Р., Сәтімбеков Р. «Биология, 8сынып. Алматы, «Атамұра»,2004ж
8. «Қазақстан мектебі»журналы, №10/2007,№1/2007,№2/2007
9. «Мектеп»журналы,№11,2009ж
10. Қазақстан және ТМД елдеріндегі білім беруді ақпараттандырудың IV
Халықаралық форумның ғылыми мақалалар жинағы: Алматы,2008ж.
№ 9. Дәріс тақырыбы:
Әдіскер – ғалымдардың жаңа технология туралы зерттеулері.
Қаралатын мәселелер: 1.
Әдіскер – ғалымдардың жаңа технология туралы зерттеулері.
2.
Жаңашыл-әдіскерлердің жаңа технология туралы ой пікірлері.
Дәріс тезисі:
Ғылымда «педагогикалық технология» бағыты XX ғасырдың 60-
шы жылдары АҚШ
пен Англияда қалыптасып, қазіргі уақытта практика жүзінде барлық дүниежүзі елдеріне
таралып, білім беру саласында кең ӛріс алуда. Ал, жалпы «технология» ұғымының
қалыптасуы мен даму тарихы ӛте әріде. Бұл туралы бізге дейінгі зерттеуші ғалымдар
кеңінен тоқталып, жан-жақты қарастырған. Соңғы кездерде білім берудің жаңа даму
бағытын қамтитын оқытудың елуден астам жаңа технологиялары практикаға енгізіліп,
кеңінен пайдалануда.Атап айтсақ: В.П.Беспалько, М.В.Кларин, Н.Р. Тальзиналардың
бағдарламалы оқытуы; Л.В. Занков, Л.С.Выготскийдің дамыта оқытуы; В.Р.Шаталовтың
тірек
сигналдары;
С.Н.
Лысенкованың
оза
оқытуы;
Ш.В.Амнашвили,
Е.Б.Бондаревскаяның жеке бағдарлы оқытуы; П.И.Третьяковтің модульдік оқытуы,
В.К.Дьяченко, К.Я.Возиналардың ұжымдық оқытуы.
Ғалым Мұқанова «Қарқынды оқыту технологиясы» атты зерттеуінде «Педагогикалық
технология – педагогика ғылымының оқыту, білім беру, оның мақсатын, мазмұнын және
әдістерін зерттеп, айқындайтын және педагогикалық үрдісті алдын ала жобалайтын, алға
қойған мақсатқа жетуге кепілдік беретін бір бӛлшеігі. Ол – білім стандартында кӛзделген
оқыту нәтижелеріне қол жеткізу жолындағы мақсат, мазмұн, әдістер мен құралдардың
біртұтас қызметін бейнелейтін үрдіс», - дейді.
Ал «Қазақ мектептерінде сӛз тіркесі синтаксисін дамыта оқыту технологиясының
ғылыми -әдістемелік негіздері» атты зерттеу еңбегінде ғалым Н.Ж.Құрманова оқыту
технологиясының мазмұнын былайша сипаттайды: «Қазақстандық білім беру аясында
бүгінгі күні кең орын алып отырған вариативтік ұстаным бойынша оқу орындары қандай
оқыту технологиясын да таңдап алуға құқылы. Мұндай бағыт білім берудегі догмалық
жолды бұзып, қажеттісін таңдау, тиімділігін анықтау, педагогикалық-әдістемелік ой-
пікірлерді салыстыру сияқты жаңа леп, жаңа сапаларға кӛтерілуге мүмкіндік беріп отыр»-
дейді
Жоғарыда айтылған ғалымдардың пікірлерін, ой-тұжырымдарын, дәлелдемелері
жинақтай келгенде олардың барлығына ортақ тән белгілер жаңашылдық, жүйелілік,
үнемділік, тұтастық, дамытушылық, ғылымилық, субъект-субъектілік қарым-қатынастар.
Сондай-ақ білім беру технологиялары-оқытудың ұтымды жолдарын зерделейтін, оқу
үрдісінде түрлі әдіс-тәсілдерді мақсатты түрде жұмылдыратын, оларды сабақта жүзеге
асырудың жолдарын кӛрсететін, жаңа ұстанымдар жүйесін ендіретін күрделі құбылыс.
Жаңашыл-әдіскерлердің жаңа технология туралы ой пікірлері.
Жалпы ғалымдардың жаңа технология туралы пікірлерін жинақтасақ: шеберліктен ӛнім
алу, нәтижеге жету, белгілі бір жоба, модельмен оқыту сияқты қағидалар тӛңірегінде
топтастырылып, түрлі анықтамалар берілген. Солардң ішінде кең тараған, зерттеушілер ӛз
еңбектерінде негізгі ұстанымдардың бірі етіп алатын – В.П.Беспальконың тұжырымдара.
Оның тұжырымдары бойынша технологи тӛмендегідей шарттарды іске асыруы тиіс:
біріншіден,жаңа педагогикалық технология оқытуда дайындықсыз әрекеттерді
болдырмауы керек. Ғалымның бұл жерде меңзеп отырғаны – кез келген технологияны
мектеп тәжірибесіне енгізуде оған қажетті техникалық құралдардың жеткілікті болуы; оқу
кешендерінің (оқулық, әдістемелік құрал, кӛрнекілік) технологиялық нұсқалары, сондай-
ақ ЖЖО-дың айырмашылығы барлық оқыту әдістемесі үйренушінің танымдық, білімділік
белсенділігін тудыруға бағытталады. Ғалым Қараевтың пікірінше: «Технология дегеніміз-
әдістемелік жүйе менсәйкес дидактикалық үрдістер кешенінің тәжірибеде жүзеге
асырылатын жобасы, ал педагогикалық жағдаяттарға сай қолданылатын әдістер, тәсілдер
оның құрамды бӛлігі болып табылады».
Оқыту технологиясының ерекшеліктері ғалымдар зерттеулерінде әр қырынан кӛрінеді.
Бұл туралы ғалым М.М.Жанпейісова былай дейді: «оқыту технолгиясының біз әзірлеген
нұсқасының бір ерекшелігі – оның білімді меңгеруге емес, тұлғаның танымдық
қабілеттерін және танымдық процестерді: яғни, жадынң алуан түрлерін (есту, кӛру, қимыл
және т.б. ), ойлауды, ынтаны, қабылдау қабілетін арнайы жасалған оқу және танымдық
жағдайлар арқылы дамытуға, сондай-ақ тұлғаның қауіпсіздігін, ӛзін-ӛзі ӛзектендіру, ӛзін-
ӛзі бекіту, қарым-қатынас, ойын, танымдық және шығармашылық қажеттіліктерін
қанағаттандыруға, белсенді сӛздік қорын (ауызша және жазбаша) дамытуға ағытталуы » -
деп тұжырымдайды.
Мәселені зерттеуші ғалымдардың пікірін қорытындылай келе, бізге педагогикалық
технология – педагогика ғылымынң оқытудың мақсатын, мазмұнын және әдістерін
зерттеп, айқындаушы және педагогикалық процесті жобалаушы бір бӛлшегі деген
тұжырым жасауға тура келеді. Демек, ол-білім стандартында кӛзделген оқыту
нәтижелерін қол жеткізу жолында мақсат, мазмұн, әдістер мен құралдардың біртұтас
қызметін бейнелейтін процесс.
Негізгі әдебиеті:
1.Құлмағамбетова Б. Айтжанова П, т.б. Қазақ тілін оқыту әдістемесі. –Алматы, 2000
2.Нұржан Ж. Қазақ тілін оқыту технологиясы. –Алматы, 2003
3. Қадашева Қ. Қазақ тілі: оқытудың тиімді әдістемелері.-Алматы,2000.-167.
Қосымша әдебиеті:
1. Балақаев М., Әміров Р. Қазақ тілі. 3-сынып. –Алматы, 1983
2. Асқарбаева А., Ботабаева Ұ. Ана тілі. 1-класс. –Алматы, 1986
3. Асқарбаева А., Ботабаева Ұ. Ана тілі. 1-класс. –Алматы, 1986
4.Селевко Г.К. Современные образовательные технологии. М.,1998. -256с. 8. Подласый
И.П. Педагогика. Кн.1. -М,2000-576с.
№ 11-12. Дәріс тақырыбы:
Бастауыш сынып мұғалімдерін даярлауда пайдалануға
ұсынылатын инновациялық педагогикалық технологиялардың жіктемесі.
Дәріс тезистері:
Жоспар: 1.
Бастауыш сынып мұғалімдерін даярлауда пайдалануға ұсынылатын
инновациялық педагогикалық технологиялар.
2. Бастауыш сынып мұғалімдерінің оқу процесіне сәйкес келетін инновациялық
технологияларды тиімді таңдап алу мен пайдаланудың негізгі принциптері.
Егер балалар бірдеңені түсінбейтін болса, онда оқытушы оларды кінәлауға тиісті
емес, оларға түсіндіре алмай отырған езін кінәлауға тиісті», - деп педагог жазушы Ы.
Алтынсарин айтқандай, бүгінгі таңда мұғалімдердің шығармашылық ізденіспен жүмыс
жүргізуіне тура келеді. Ана тіліміздің мемлекеттік мәртебеге ие болып, ұлттық
мектептердің кӛбейе түсуі мұғалімдерге үлкен міндет жүктеп отыр. Соның бірі -