Сурет-52. Құзыреттілік ұғымының мәні
Мұғалімнің кәсіби құзыреттілігін О.А.Абдулина, Ю.К.Бабанский, В.В.Краевский, И.Я.Лернер, И.Ф.Харламов, Б.Г.Гершунский, М.Н.Сарыбеков, Ш. Т.Таубаева және т.б. ғалымдар зерттеді.
53-суретте нәтижеге бағытталған білім беру жүйесіндегі құзыреттілік ұғымының мәні ашылды.
Мұғалімнің кәсіби құзыреттілігі оның кәсіби және даралық қасиеттерімен сипатталады:
іргелі және кіріктірілген білімдердің жоғары деңгейі;
көзделінген іскерлік, дағды, қабілетті меңгеруі;
педагогикалық іс-әрекетке жаңаша көзқарас;
инновациялық технологияны меңгеруі;
педагогикалық міндеттерді шешудегі кәсіптік іскерлігі;
шығармашылық шеберлігі;
ізденушілік іс-әрекеті.
Кәсіби педагогикалық іс-әрекеттің нәтижелі болуы мұғалімнің біліктілігін, іскерлігін – құзыреттілігін қажет етеді. Біліктілік, жалпы алғанда, маманның жеке мүмкіндіктері, оның білімі мен тәжірибесі, соның арқасында ол өзінің көздеген мақсатына қол жеткізеді. Ал, құзыреттілік – тәжірибеде көрінетін біліктілік, мұғалімнің барлық ішкі және сыртқы мүмкіндіктерін толық пайдаланып, табысты нәтижеге қол жеткізе алатын қабілеті, іскерлігі.
Сурет-53. Мұғалімнің кәсіби құзыреттілігі
Кәсіби құзыреттіліктің құрылымы қабылданған педагогикалық білік арқылы түсіндіріледі, ал ол білік теориялық білімге негізделген және педагогикалық міндетті шешуге бағытталған іс-қимыл арқылы шешіледі.
Ғалымдар кәсіби тұлғаны, мұғалімнің кәсіби құзыреттілігін кәсіби біліктілік, ұстаздық шеберлік ұғымдарымен бірлікте қарастырады:
тұлғалық - адамгершілік бағдар;
педагогикалық шындықты жүйелі түрде қабылдай білу және онда жүйелі іс-әрекет жасау;
заманауи технологияны меңгеру.
Мұғалімнің кәсіби құзыреттілігі – педагогикалық іс-әрекетті жүзеге асыру үшін жоғары нәтижеге қол жеткізетін оның теориялық және практикалық дайындығының бірлігі.
Психологиялық-педагогикалық және арнайы (белгілі бір пән бойынша)
білім мұғалімнің біліктілігі үшін жеткіліксіз шарт, өйткені көптеген теориялық- практикалық және әдістемелік білім интеллектуалдық және практикалық білік пен дағдының алғы шарты ғана болады.
Қазіргі заманғы білім беру жағдайында кәсіби біліктіліктің, құзыреттіліктің бұл құрылымдық компоненті тағы 3 компонентпен толықтырылады:
Достарыңызбен бөлісу: |