Астана, 2015
БАЛАГА
МЕЙIPIМДI
KАЛА
Бастаманы Казакстан Республикасында
ж зеге асыру дiстемесi
3
Балаға мейірімді қала Бастаманы Қазақстан Республикасында жүзеге асыру әдістемесі
Қысқартулар тізімі
Кіріспе
«Балаға мейірімді қала» түсінігі нені білдіреді?
«Балаға мейірімді қала» бастамасының әлемдегі және Қазақстандағы тарихы
«Балаға мейірімді қала» бастамасына қатысу маңыздылығы
«Балаларға мейірімді қала (аудан)» болудың жолдары:
кезең-кезеңмен болатын үдеріc
Қазақстан үшін таңдалған индикаторлар негіздемесі және балалардың жағдайын
бағалау үдерісі
1. Жергілікті өзін-өзі басқару органдарының бала құқықтарын іске асырудағы
қызметін бағалау
2. Салалық бағдарламалар мен іс-шаралар жоспарларының нәтижелерін бағалау
3. Қаланың немесе ауданның балаларға мейірімділігіне қатысты балалардың
өз пікірлерін бағалау
Қосымшалар
І қосымша: «Балаға мейірімді қала» бастамасын жүзеге асыруға қажетті жағдайлар-
дың болуына байланысты әкімдіктер мен мүдделі аумақтық органдарға арналған
бағалау парағы
ІІ қосымша: Қалалардың (аудандардың) балаларға мейірімділік индикаторлары
ІІІ қосымша: Қалалардың балаларға мейірімділік индикаторлары үшін деректер жинау
бойынша нұсқаулық
IV қосымша: Қаланың балаларға мейірімділігі бойынша 8–12 жастағы балаларға ар-
налған сауалнама
V қосымша: Қаланың балаларға мейірімділігі бойынша 13–17 жастағы балаларға ар-
налған сауалнама
VI қосымша: «Қаладағы (аудандағы) балалардың жағдайы» есебін дайындау бойынша
нұсқаулық
Библиография
Мазмұны
4
5
7
8
9
10
11
12
12
17
19
25
29
45
53
63
67
Балаға мейірімді қала.
Бастаманы Қазақстан Республикасында жүзеге асыру әдістемесі.
68 бет. Астана қ., 2015 ж.
ISBN 978-601-7523-26-8
Аталмыш басылымда «Балаға мейірімді қала» бастамасын Қазақстан Республикасында кезең-ке-
зеңмен жүзеге асыру үдерісі сипатталған, сонымен қатар, қалаларда және аудандарда балалардың
хал-ахуалын қадағалаудың және бағалаудың сарамандық құралдары қамтылған.
Әдістеме Қазақстандағы БҰҰ Балалар қорымен (ЮНИСЕФ) Қазақстан Республикасы Білім және ғылым
министрлігі Балалардың құқықтарын қорғау комитетінің қолдауымен әзірленген. Осы басылымда
келтірілген пікірлер авторларға тиесілі және міндетті түрде Қазақстан Республикасы Білім және ғылым
министрлігі Балалардың құқықтарын қорғау комитетінің және Қазақстандағы БҰҰ Балалар қорының
(ЮНИСЕФ) ресми көзқарасын білдірмейді.
Бұл басылым тегін таратылады. Шолудан алынған ақпаратты қайта басқан, одан дәйексөз келтірген
немесе пайдаланған жағдайларда аталмыш басылымға сілтеме жасау міндетті болып табылады.
Әрлеу, беттеу: Даниил Здоров.
Мұқабадағы сурет: Асыл Барақов, Астана қ.
Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі
Балалардың құқықтарын қорғау комитеті
Қазақстан Республикасы, 010000
Астана қаласы, Сол жағалау
Министрліктер үйі, 11-ші кіреберіс
Тел.: +7 7172 74 23 42, +7 7172 74 19 94
www.bala-kkk.kz
Қазақстан Республикасындағы БҰҰ Балалар қоры (ЮНИСЕФ)
Қазақстан Республикасы, 010000
Астана қаласы, Бейбітшілік көшесі, 10А
Тел.: +7 7172 32 17 97, +7 7172 32 29 69, +7 7172 32 28 78
www.unicef.kz, www.unicef.org
ISBN 978-601-7523-26-8
Б 22
УДК 347.61/64
ББК 67.404.4
УДК 347.61/64
ББК 67.404.4
Б 22
Балаға мейірімді қала Бастаманы Қазақстан Республикасында жүзеге асыру әдістемесі
Балаға мейірімді қала Бастаманы Қазақстан Республикасында жүзеге асыру әдістемесі
5
4
Кіріспе
Балаға мейіріміді қала – бұл балалар мен жастардың
жан-жақты дамуына және қоғамдық өмірге шынайы
араласуына жағдай жасалған қала.
Балаға мейірімді қалалар құру қағидасы үдеме-
лі қалалану және әр азаматтың, соның ішінде,
балалар мен жастардың жергілікті билікпен
қабылданатын шешімдерге және жүзеге
асырылатын бағдарламаларға ықпал етудегі
маңызының артуы тұрғысынан айрықша өзекті.
Аталмыш әдістеме «Балаға мейірімді қала»
бастамасының маңыздылығын, Қазақстан
Республикасындағы бастамаға қосылу кезең-
дерін және ресми дерек көздерінен сандық
мәліметтер жинау және әртүрлі жас санатын-
дағы балалар арасында сауалнама жүргізу
сияқты балалар хал-ахуалын қадағалаудың
және бағалаудың көпшілік мойындаған әдісте-
мелерін түсіндіреді.
Бұл әдістемені «Балаға мейірімді қала» баста-
масын жүзеге
асырудың халықаралық тәжіри-
бесін зерттеу негізінде Италияның Триест
қаласындағы «Еуропалық ана, сәби, бала және
жасөспірім денсаулығы мектебінің» сарапшы-
лары профессор Джорджио Тамбурлини, Рафа-
ела Скиро және Ильхом Гафуров әзірледі.
Әдістемені әзірлеуге Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрлігі Балалардың
құқықтарын қорғау комитетінің қызметкерлері
Аяш Мәкенова, Гүлнаш Қошқарова және Клара
Сейдахметова, сондай-ақ, өз елді мекендерінде
«Балаға мейірімді қала» бастамасын іске асы-
руға жауапты 17 қала мен 4 ауданның өкілдері
қолдау көрсетті. Сонымен қатар, ЮНИСЕФ
өкілдері Дамир Қожанбаев пен Анна Статив-
кина үйлестіру, кеңес беру және ұйымдастыру
тұрғысынан көмек көрсетті.
Қысқартулар тізімі
БАБЖ
БМҚ
БҰҰ
ДДСҰ
МДМ
ЮНИСЕФ
ЮНФПА
IQ
Балалардың ауруларын біріктіріп жүргізу
Балаға мейірімді қала
Біріккен Ұлттар Ұйымы
Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы
Мыңжылдық Даму Мақсаттары
БҰҰ Балалар қоры
БҰҰ Халық саласындағы қоры
Зияткерлілік коэффициенті
