Логикалық операциялар
Логикалық көбейту (конъюнкция)
№3 тапсырма. Пікірлер үшін ақиқаттық кестесін толтырыңдар. Егер достарымыз барса ЖӘНЕ ауа райы жақсы болса, біз көлге демалуға барамыз.
А пікірі
|
В пікірі
|
А*В конъюнкция
|
Достарымыз бара ма?
|
Ауа райы жақсы болса ма?
|
Демалуға барамыз ба?
|
Иә
|
Иә
|
Иә
|
Иә
|
жоқ
|
жоқ
|
жоқ
|
Иә
|
жоқ
|
жоқ
|
жоқ
|
жоқ
|
Қорытынды: Екі пікір де ақиқат болғанда, конъюнкция ақиқат. Пайымдаулардың біреуі немесе екеуі де жалған болғанда, конъюнкция жалған.
Логикалық қосу (дизъюнкция)
№4 тапсырма. Пікір үшін ақиқаттық кестесін толтырыңдар. Егер лотодан ұтып алсам НЕМЕСЕ ақша жинасам, мен мына машинаны сатып аламын.
А пікірі
|
В пікірі
|
А+В дизъюнкция
|
Лотодан ұтып алды ма?
|
Ақша жинады ма?
|
Машина сатып алды ма?
|
Иә
|
Иә
|
Иә
|
Иә
|
жоқ
|
Иә
|
жоқ
|
Иә
|
Иә
|
жоқ
|
жоқ
|
жоқ
|
Қорытынды: Пікірлердің кемінде біреуі ақиқат болғанда, дизъюнкция ақиқат: пікірлердің екеуі де жалған болғанда, дизъюнкция жалған болады.
Логикалық терістеу
Қорытынды: Бастапқы пікір жалған болғанда, терістеу ақиқат. Бастапқы пікір ақиқат болғада, терістеу жалған.
№5 тапсырма. Қайсібір жай пікірлер берілген:
А= Майра – көрікті қыз.
В= Майра – жақсы оқиды.
С=Майра - Әлияның досы.
Формулалар бойынша күрделі пікір қрыңдар:
С*А*В – Майра Әлияның досы, ол көрікті қыз және жақсы оқиды.
А*С – Майр көрікті қыз және Әлиямен дос.
В*С - Майра жақсы оқиды және Әлиямен дос.
-Р (-С) – Майра жақсы оқымайды және Әлиямен дос емес.
№6 тапсырма. Келесі формулалар үшін ақиқаттық кестесін құрыңдар:
1) А*(-В)
2) А*В*(-С)
3) (-А)*(-В)*(-С)
4) А*(В+(-А))
5) А+(-(А*В))
6) А*В+(-В)
Шешу мысалы: (А*И+С) +((-А)*(-С))
1. Алдымен А, В, С пікірлері үшін бағандары бар кесте құрамыз (варианттардың бәрі қарастырылады).
2. Содан соң бірінші жақшадағы (А*В)+С.
3. Содан кейін – логикалық қосу (А*В)+С.
4. Енді екінші жақшадағы амалды, алдымен логикалық терістеуді: -А және –С орындаймыз.
5. Содан соң логикалық көбейтуді (-А)*(-С) орындаймыз.
6. Ақырында екі жақшаны, яғни логикалық қосуды орындаймыз: (А*В+С)+((-а)*(-С)).
1) А*(-В) 4) А*(В+(-А))
А
|
В
|
-В
|
А*(-В)
|
|
А
|
В
|
-А
|
В+(-А)
|
А*(В+(-А))
|
1
|
1
|
0
|
0
|
|
1
|
1
|
0
|
1
|
1
|
1
|
0
|
1
|
0
|
|
1
|
0
|
0
|
0
|
0
|
0
|
1
|
0
|
0
|
|
0
|
1
|
1
|
1
|
0
|
0
|
0
|
1
|
0
|
|
0
|
0
|
1
|
1
|
0
|
2) А*В(-С) 3) (-А)*(-В)*(-С)
А
|
В
|
С
|
А*В
|
-С
|
А*В*(-С)
|
|
А
|
В
|
С
|
-А
|
-В
|
-С
|
-А*(-В)
|
-А*(-В)*(С)
|
1
|
1
|
1
|
1
|
0
|
0
|
|
1
|
1
|
1
|
0
|
0
|
0
|
0
|
0
|
1
|
0
|
1
|
0
|
0
|
0
|
|
1
|
0
|
1
|
0
|
1
|
0
|
0
|
0
|
0
|
1
|
1
|
0
|
0
|
0
|
|
0
|
1
|
1
|
1
|
0
|
0
|
0
|
0
|
0
|
0
|
1
|
0
|
0
|
0
|
|
0
|
0
|
1
|
1
|
1
|
0
|
1
|
0
|
1
|
1
|
0
|
1
|
1
|
1
|
|
1
|
1
|
0
|
0
|
0
|
1
|
0
|
0
|
1
|
0
|
0
|
0
|
1
|
0
|
|
1
|
0
|
0
|
0
|
1
|
1
|
0
|
0
|
0
|
1
|
0
|
0
|
1
|
0
|
|
0
|
1
|
0
|
1
|
0
|
1
|
0
|
0
|
0
|
0
|
0
|
0
|
1
|
0
|
|
0
|
0
|
0
|
1
|
1
|
1
|
1
|
1
|
5) А+(-(А*В)) 6) А*В+(-В)
А
|
В
|
А*В
|
-(А*В)
|
А+(-(А*В))
|
|
А
|
В
|
А*В
|
-В
|
А*(В+(-В)
|
1
|
1
|
1
|
0
|
1
|
|
1
|
1
|
1
|
0
|
1
|
1
|
0
|
0
|
1
|
1
|
|
1
|
0
|
0
|
1
|
1
|
0
|
1
|
0
|
1
|
1
|
|
0
|
1
|
0
|
0
|
0
|
0
|
0
|
0
|
1
|
1
|
|
0
|
0
|
0
|
0
|
0
|
7) Қорытындыда мына кестені аламыз:
А
|
В
|
С
|
А*В
|
(А*В)+С
|
-А
|
-С
|
(-А)*(-С)
|
(А*В+С)+((-А)-(С))
|
1
|
1
|
1
|
1
|
1
|
0
|
0
|
0
|
1
|
1
|
0
|
1
|
0
|
1
|
0
|
0
|
0
|
1
|
0
|
1
|
1
|
0
|
1
|
1
|
0
|
0
|
1
|
0
|
0
|
1
|
0
|
1
|
1
|
0
|
0
|
1
|
1
|
1
|
0
|
1
|
1
|
0
|
1
|
0
|
1
|
1
|
0
|
0
|
0
|
0
|
0
|
1
|
0
|
0
|
0
|
1
|
0
|
0
|
0
|
1
|
1
|
1
|
1
|
0
|
0
|
0
|
0
|
0
|
1
|
1
|
1
|
1
|
Соңғы баған бастапқы формуланың ақиқаттық кестесі болады.
Компьютердің жұмыс істеуі үшін қажетті ақпаратты өңдеу (түрлендіру) бойынша кез келген күрделі логикалық функциялар базалық логикалық «ЖӘНЕ», «НЕМЕСЕ», «ЕМЕС» элементтерін пайдаланумен орындалады.
Үйге 19 беттегі. 3.1. тапсырманы орындап келу.
Мерзімі:
7-сабақ
|
Сабақ тақырыбы
|
Логикалық амалдар. Шындық кестесі. Орындау кестесі. Логикалық есептерді шешу.
|
Программалық-дидактикалық қамтылуы
|
Оқулық.
Жұмыс дәптері.
|
Сабақ мақсаты
|
Оқушыларды логикалық есептерді кесте құрып шешуге үйрету.
|
Сабақ типі
|
Практикум элементтері бар түсіндірмелі-көрнекілігі.
|
Білім мен білікке қойылатын талаптар
|
Оқушы білуі тиіс:
негізгі логикалық операциялардың ақиқаттық кестелерін;
Оқушының меңгеруі тиіс бірлігі:
|
Сабақ тақырыбы бойынша алдыңғы сабақтарда оқылған материалды қайталаудан бастау және жұмыс дәптеріне №1 тапсырманы орындау ұсынылады.
№1 тапсырма. Ақиқаттық кестелерін құру арқылы формулалардың парапарлығын көрсетіңдер.
1) –А*В және -(А+(-В))
А
|
В
|
-А
|
-А*В
|
|
А
|
В
|
-В
|
А+(-В)
|
-(А+(-В))
|
1
|
1
|
0
|
0
|
|
1
|
1
|
0
|
1
|
0
|
1
|
0
|
0
|
0
|
|
1
|
0
|
1
|
1
|
0
|
0
|
1
|
1
|
1
|
|
0
|
1
|
0
|
0
|
1
|
0
|
0
|
1
|
0
|
|
0
|
0
|
1
|
1
|
0
|
Нәтижені салыстырыңдар
Достарыңызбен бөлісу: |