С. А. Козлова, Т. А. Куликова

341 
мінез-құлығына, олардың бірін-бірімен қарым-қатынасына әсер 
ете отырып, педагог олардың жеке ерекшеліктерін, даму 
тенденцияларын ескеру керек. Бірақ мектеп жасына дейінгі 
балалардың барлығын өзіндігін қамтамасыз ететін тәуелсіз 
болуға, іскерліктерін қалыптастыруға ынталарын әрдайым 
мадақтап отыру керек. 
Балалардың өмірі мен қызметін ұйымдастыратын форма 
ретінде ойынның күн тәртібінде және, жалпы алғанда, 
пелагогикалық үдерісте өз орны боуы тиіс. Қазіргі таңда 
көптеген мектепке дейініг мекемелерде ойынға, белгілі бір 
сабаққа, дайындықтарға бөлінген уақытты пайдалану үрдісі 
қалыптасып келеді, оның болуы мүмкін емес. Күн тәртібінде 
міндетті түрде бір уақыт болуы керек (таңғы жаттығуға дейін, 
ауа жұту уақытында, түскі ұйқыдан кейін), мұнда балалар 
оларды мазалап, асықтырмайтынын біліп, жайбарақат ойынға 
енуі мүмкін. 
Педагог ойынның түріне балалардың қызығушылығын 
тудырып, белсенділігін көтеру үшін, қандай тәртіп үрдістерін 
енгізуді ойластыруы керек. Мысалы, балаларды «Жаңадан 
келгенді үйретіп көрейік» ойын жағдаятын енгізуге болады, 
мұнда жаңадан келгеннің рөлін қонжық немесе қуыршақ атқара 
алады. Өзіне-өзі қызмет көрсету, өсімдікке қарау барысында 
балалар оған нені және қалай жасау керектігін көрсетіп, 
түсіндіреді. Ойын түрінде көптеген сабақтар жүргізіледі (қолдан 
сомдау сабағы «Құмыра шеберханасы» ойыны түрінде 
өткізіледі, дала жануарлары туралы білімін қорытындылау үшін 
– «Хауанатханаға экскурсия» ойын-сабағы), бұл болса, олардың 
тиімділігін көтереді.
Егер ойын рекет етудің белгілі бір түрімен органикалық 
байланыстырылса, оның тәрбиелік-білімділік мүмкіндіктері 
өседі. Ойынды ебекпен, бейнелеу және конструктивтік 
қызметпен байланыстырса, мақсатқа сай болады. Ойын 
барысында жаңа ойыншықты жасау (бинокль, таразы, 
діптерлер), қолда бар атрибуттарды басқаша безендіру 

342 
қажеттілігі туындайды. Тәрбиешінің көмегімен балалар 
ойыншықты жөндей алады (автокөліктің дөңгелегін орнына 
келтіру, қонжықтың алақанын орнына жапсыру).
2-3 жастың өзінде балаларға «ойын шаруашылығында» 
тәртіпті қолдау, «Ойнадың ба – ойыншықтарды орнына 
орналастыр» ережесін сақтауды дағдысын қалыптастырады, 
қуыршақ бұрышында тазалық жүргізу еңбегіне, ойыншықтарды 
жууға тартады. Ересектеу балаларға ойыншықтарға, ойын 
материалдарына жауапкершілікпен, ұқыптылықпен қарау 
дағдысын қалыптастырады. Олар өз бетімен немесе педагогтің 
жанама ұсынысы бойынша үстел ойынына арналған қораптарды 
жөндейді, қуыршақтың киімін жуады, жұмсақ ойыншықтарды 
тазартады. 
Сөйтіп, 
педагог, 
балалардың 
өмірі 
мен 
қызметін 
ұйымдастыра отыра, ойында өзін-өзі ұйымдастыру дағдыларын 
қалыптастырады. 

жүктеу 4,62 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: