Түзету-педагогикалық үрдісін ұйымдастыру

• Түзету-педагогикалық үрдісін ұйымдастыру

Түзету-педагогикалық үрдісі қарым-қатынас, ойын, экспериментті-ізденіс әрекеті, еңбек, үлкендермен және құрдастарымен бірге қызмет істеу негізінде жүзеге асырылады.

• Түзету-педагогикалық үрдісі қарым-қатынас, ойын, экспериментті-ізденіс әрекеті, еңбек, үлкендермен және құрдастарымен бірге қызмет істеу негізінде жүзеге асырылады.

• Түзету-педагогикалық үрдісінің компоненттері мыналар болып табылады:

• 1.ұйымдастырылған оқу әрекеті:
• -көріп қабылдауын, сезіну және ұсақ моторикаларын, кеңістікті бағдарлауын, әлеуметтік-тұрмыстық бағдарлауын дамыту, тіл кемістігін түзету бойынша арнайы түзету сабақтары;
• -жалпы білім беретін сабақтар.

• 2. Ұйымдастырылған сабақтан тыс әрекеттер.

Түзету-педагогикалық үрдісі медициналық және педагогикалық түзету құралдарын жоғары деңгейде байланыстыру негізінде кешенді емдеу-қалпына келтіру үрдісімен тығыз байланыста ұйымдастырылады және әр балаға көру қабілетіне қарай офтальмолог-дәрігер ұсыныстарына негізделеді.

• Түзету-педагогикалық үрдісі медициналық және педагогикалық түзету құралдарын жоғары деңгейде байланыстыру негізінде кешенді емдеу-қалпына келтіру үрдісімен тығыз байланыста ұйымдастырылады және әр балаға көру қабілетіне қарай офтальмолог-дәрігер ұсыныстарына негізделеді.
• Түзету-педагогикалық үрдісін ұйымдастыру негізінде көз кемістігі бар балалардың еңбекке қабілеттілік динамикасы есебі және сабақ барысындағы организмінің физиологиялық функциясының өзгерісі жатыр.

Көру қабілеті төмен балалардың ең жоғары еңбекке қабілеттілігі сейсенбі күні бақыланады. Дүйсенбі күні еңбекке қабілеттілік деңгейі анағұрлым төмен болады. Бейсенбі күннен бастап ол ақырындап қайтадан төмендей бастайды. Барлық балаларда бірінші сабақта еңбекке қабілеттілігі анағұрлым төмен екендігі байқалады. Сабақ кестесін құрған кезде бұл еңбекке қабілеттілік динамикасын ескеру керек. Анағұрлым қиынырақ тапсырмалар екінші сабаққа жоспарлануы керек.

• Көру қабілеті төмен балалардың ең жоғары еңбекке қабілеттілігі сейсенбі күні бақыланады. Дүйсенбі күні еңбекке қабілеттілік деңгейі анағұрлым төмен болады. Бейсенбі күннен бастап ол ақырындап қайтадан төмендей бастайды. Барлық балаларда бірінші сабақта еңбекке қабілеттілігі анағұрлым төмен екендігі байқалады. Сабақ кестесін құрған кезде бұл еңбекке қабілеттілік динамикасын ескеру керек. Анағұрлым қиынырақ тапсырмалар екінші сабаққа жоспарлануы керек.

Еңбекке қабілеттілікті сақтау үшін сабақтардың мазмұнына қарай әртүрлі сабақтарды кезектестіріп қою керек. Көзге көп мөлшерде күш түсіретін сабақтардан кейін мақсатты түрде негізгі күш басқа мүшелерге түсетіндей жұмыстар жүргізіледі. Көру мүшесінің анағұрлым жақсы функционалды динамикасының жағдайы сабақ барысында таңертеңгі уақытта бір сабақ статистикалық құрылыммен және бір сабақ қозғалыс (дене шынықтыру, би) құрылымымен ұйымдастырылғаны дұрыс.

• Еңбекке қабілеттілікті сақтау үшін сабақтардың мазмұнына қарай әртүрлі сабақтарды кезектестіріп қою керек. Көзге көп мөлшерде күш түсіретін сабақтардан кейін мақсатты түрде негізгі күш басқа мүшелерге түсетіндей жұмыстар жүргізіледі. Көру мүшесінің анағұрлым жақсы функционалды динамикасының жағдайы сабақ барысында таңертеңгі уақытта бір сабақ статистикалық құрылыммен және бір сабақ қозғалыс (дене шынықтыру, би) құрылымымен ұйымдастырылғаны дұрыс.
• Сабақты ұйымдастырудың үлкен мағынасы бар. Көз кемістігі бар балалар әсіресе көзбен көп жұмыс істегенде тез шаршайды, көңілі басқаға ауып отырады. Сондықтан сабақта әртүрлі көрнекіліктің, ауызша түсіндірудің, іс-әрекеттің ауысуының бір-бірімен байланысты болғаны дұрыс.

Сабақ өткізген уақытта үздіксіз көзге күш түсудің ұзақтығын есепке алып отыру керек, ол нашар көретін балаларда – 5-10 минут, көз қитарлығымен – 7-15 минут болуы керек. Көру анализаторларының және баланың барлық организмінің шаршауын уақытымен демалыс ұйымдастырып отыру арқылы басу керек (көзге арналған жаттығулар және сергіту жаттығулары: көз қитар балаларға – біреу, нашар көретін балаларға – екеу). Көзге күш түсіруді саралап мөлшерлеу қажеттілігі көру мүшесінің түбіндегі өзгерістер байқалған, көру нервтері солған, орталық нерв жүйесімен байланысты ауру балаларды бір рет демалтудың пайдасы ұзаққа созылмайды, сабақ соңына дейін көру мүшесінің шаршау өсе береді.

• Сабақ өткізген уақытта үздіксіз көзге күш түсудің ұзақтығын есепке алып отыру керек, ол нашар көретін балаларда – 5-10 минут, көз қитарлығымен – 7-15 минут болуы керек. Көру анализаторларының және баланың барлық организмінің шаршауын уақытымен демалыс ұйымдастырып отыру арқылы басу керек (көзге арналған жаттығулар және сергіту жаттығулары: көз қитар балаларға – біреу, нашар көретін балаларға – екеу). Көзге күш түсіруді саралап мөлшерлеу қажеттілігі көру мүшесінің түбіндегі өзгерістер байқалған, көру нервтері солған, орталық нерв жүйесімен байланысты ауру балаларды бір рет демалтудың пайдасы ұзаққа созылмайды, сабақ соңына дейін көру мүшесінің шаршау өсе береді.
• .

Сабақта баланың орны аурудың клиникалық формасын, көру кемістігінің байқалу дәрежесін, көз қитарлығы түрі және көздің қай жағы жабылатынын (окклюзия) есептеумен анықталады

• Сабақта баланың орны аурудың клиникалық формасын, көру кемістігінің байқалу дәрежесін, көз қитарлығы түрі және көздің қай жағы жабылатынын (окклюзия) есептеумен анықталады
• Көзбен жұмыс істеу үшін жұмыс бетінің тегістігі көз қитарлығының түріне (шашыранды көз қитарлығында – көлденеңінен, көздің ортада жиналған көз қитарлығында – тігінен) және көз кемістігінің формасына байланысты (афакия, алыстан көрмеушілік, глаукома – тігінен, алыстан көргіштік кезінде – көлденеңінен).
• Мектепке дейінгі мекемеде ерекше міндеттерді шешуге байланысты типтік режимге сәйкестендіріле өзгертулер енгізіледі: плеопто-ортоптист кабинетінде ем қабылдау; мамандардың түзету-дамытушылық сабақтары (тифлопедагог, логопед); тәрбиешілердің түзету-педагогикалық жаттығулары және көру функциясының бұзылуын дамытуға ойындар үшін уақыт қарастырылады.

Таңертеңгі уақытта емдеуге, мамандардың түзету сабақтарына уақыт қалдыру үшін, баланың шаршауын есепке ала отырып, жалпы білім беретін сабақтардың біреуі түстен кейінгі уақытқа ауыстырылуы керек.

• Таңертеңгі уақытта емдеуге, мамандардың түзету сабақтарына уақыт қалдыру үшін, баланың шаршауын есепке ала отырып, жалпы білім беретін сабақтардың біреуі түстен кейінгі уақытқа ауыстырылуы керек.
• Түзету-педагогикалық процесін құру топпен, жарты топпен және жеке жұмыстарды ұйымдастыру формаларының сәйкес келуіне негізделеді.
• Педагогикалық процесс Қазақстан Республикасының «Мектепке дейінгі тәрбиелеу мен оқыту» мемлекеттік жалпыға міндетті стандарты негізінде жүзеге асырылады.

Жеке және жарты топпен өткізілетін түзету сабақтар уақыты мектепке дейінгі жастағы балалардың ұйымдастырылған оқу әрекетінің жалпы көлеміне енгізілген. Берілген уақыттан артық кетпес үшін мамандар кесте бойынша берілген сабақтардан балалардың жеке ерекшеліктері және жетістіктеріне қарай жеке жұмыстарға алуына болады.

• Жеке және жарты топпен өткізілетін түзету сабақтар уақыты мектепке дейінгі жастағы балалардың ұйымдастырылған оқу әрекетінің жалпы көлеміне енгізілген. Берілген уақыттан артық кетпес үшін мамандар кесте бойынша берілген сабақтардан балалардың жеке ерекшеліктері және жетістіктеріне қарай жеке жұмыстарға алуына болады.
• Дамуындағы кемшілікті түзеу бойынша арнайы түзету сабақтары (көзбен қабылдауының дамуы, кеңістікті бағдарлауы, әлеуметтік-тұрмыстық бағдарлауы, сезімі және моторикасы, логопед сабақтары) мамандармен (тифлопедагог, логопед) жарты топпен және жеке өткізіледі. Белгілі бір баламен түзету сабақтарының ұзақтығы, жиілігі кемістіктің маңызы және көлеміне, түзету сабақтарынан оның даму динамикасына байланысты, ал балаға түсетін күштің жиынтығы басқа мамандардың олармен жұмысын есептеумен анықталады.

Тифлопедагог мамандарының міндеттері:

• Әлеуметтік ортаға бейімделген баланың жеке басын дамыту
• Баланың психо-физиологиялық даму барысын бірқалыпты ету және мектепке оқуға жан-жақты дайындау

Жұмыс бағыттары

• Көріп қабылдауын дамыту

• Кеңістікті бағдарлауын дамыту

• Қолдың ұсақ моторикасын дамыту

• Қоршаған ортаны қабылдау

Бұл жұмыстарды жүзеге асыру үшін І.Жансүгіров атындағы мемлекеттік университетінің мұғалімдерімен бірлесе отырып, әр балаға жеке жоспар құрылды. Түзету сабағы әр баламен жеке жүргізіледі. Сабақтың өту уақыты әр топтың жас ерекшіліген қарай болады.

• Бұл жұмыстарды жүзеге асыру үшін І.Жансүгіров атындағы мемлекеттік университетінің мұғалімдерімен бірлесе отырып, әр балаға жеке жоспар құрылды. Түзету сабағы әр баламен жеке жүргізіледі. Сабақтың өту уақыты әр топтың жас ерекшіліген қарай болады.

Қолданылатын әдістемеліктер

Көріп қабылдауына мынадай тапсырмалар беріледі: көру арқылы түрін, түсін, көлемін ажырату үшін нүктелерді қосу, конструктор, ұсақ мозайкалар жинау сияқты тапсырмалар

• Көріп қабылдауына мынадай тапсырмалар беріледі: көру арқылы түрін, түсін, көлемін ажырату үшін нүктелерді қосу, конструктор, ұсақ мозайкалар жинау сияқты тапсырмалар

Кеңістікті бағдарлауға балалардың алыс-жақын, оң жақ- сол жақ, алды-арты сияқты түсініктерді қалыптастырға тапсырмалар беріледі.

• Кеңістікті бағдарлауға балалардың алыс-жақын, оң жақ- сол жақ, алды-арты сияқты түсініктерді қалыптастырға тапсырмалар беріледі.

Қоршаған ортаны қабылдауға әртүрлі сюжеттік-рөлдік ойындар қолданылады.

• Қоршаған ортаны қабылдауға әртүрлі сюжеттік-рөлдік ойындар қолданылады.

• Аспаз
• Шаштараз
• Дәрігер және т.б.

Қолдың ұсақ моторикасын дамытуға әртүрлі саусақ жаттығуларын алуға болады.

• Қолдың ұсақ моторикасын дамытуға әртүрлі саусақ жаттығуларын алуға болады.

жүктеу 19,29 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: