С. А. Козлова, Т. А. Куликова

X X т а р а у СЮЖЕТТІ-РӨЛДІК ОЙЫНДАР

жүктеу 4,62 Mb.

Pdf просмотр

бет	220/298
Дата	11.02.2023
өлшемі	4,62 Mb.
	#41256

1 ... 216 217 218 219 220 221 222 223 ... 298

Кітап мектепке дейінгі тәрбие

361
X X т а р а у
СЮЖЕТТІ-РӨЛДІК ОЙЫНДАР

Сюжетті-рөлдік ойындардың сипаттамасы
Бала өсіп, дамып, жаңа білім мен іскерліктерді игеріп жатқан
барлық мектепке дейінгі жас бойына сюжетрөлдік ойын оның
қызметіне біршама тән түрі болып қалады. Сюжеттік-рөлдік
ойындардың ерекшеліктері психологтар (Л. С. Выготский, Д. Б.
Эльконин, А. В. Запорожец) мен педагогтердің (Р.И.Жуковская,
Д.В.Менджерицкая, А.П.Усова, Н.Я.Михайленко)еңбектерінде
ашылған. Сюжеттік-рөлдік ойынның негізі болып алдамшы
немесе қиялдағы жағдаят саналады. Ол баланың ересектің рөлін
алып, оны өзі жасаған ойын жағдайында орындауынан
құралады. Мысалы, бала мектеп ойынын ойнай отырып,
сыныпта (кілем үстінде) оқушылармен (құрдстарымен) сабақ
жүргізіп жатқан мұғалімді бейнелейді.
Балалардың сюжеттік-рөлдік ойындағы дербестігі – оған тән
қасиеттердің бірі. Балалар өздері ойын тақырыбын таңдайды,
оның даму жолдарын анықтайды, рөлдерді қалай ашатынын,
ойынды қай жерде қыздыратынын және т.б. шешеді. Әр бала
образды ашу құралдарын таңдауда еркін. Сонымен қатар
орындалмайтын нәрсе жоқ: кресло – «зымыранға» отырып, Айға
баруға, таяқша – «скальпель» көмегімен ота жасауға болады.
Ойын мақсатын жүзеге асырудағы осындай еркіндік және
қиялдың шарықтауы мектеп жасына дейінгі балаға шынайы
өмірде әлі ұзақ жылдар бойы қолжетімсіз болатын адами
әрекетке өзіндік енуге мүмкіндік береді. Сюжеттік-рөлдік
ойындарда біріге отырып, балалар өз еркімен серіктестерін
таңдайды, ойын ережелерін өздері белгілейді, олардың
орындалуын қадағалайды, өзара қарым-қатынасты реттейді.

362
Бірақ ең бастысы – ойн барысында бала өз көзқарасын, өз
танымдарын, өзі ойнап жатқан оқиғаға қатынасын іске асырады.
Ойынның осы ерекшелігін К. Д. Ушинский көрсетті: «...ойын
барысында сәби – есейіп келе жатқан адам, өз күшін көріп, өз
туындыларын өз бетінше жұмсайды»

жүктеу 4,62 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 216 217 218 219 220 221 222 223 ... 298