жағдайында қалған балаларға көмек көрсету. Педагогикалық қызмет
ардагерлері үшін «Ардақты ұстаз», ауыл, аудан, облыс, республика қоғамдық
өміріне белсенді қатысушы мұғалімдер үшін «Қоғамшыл мұғалім»
байқауларын өткізу.
Жауапты – атқарушы дирекция, Кеңестің төралқа мүшелері
3 жоба. «Азаматтық тәрбие»
Меценаттарды кәсіби мерекесімен құттықтау. «Оқушылар өзін-өзі
басқаруының белсенді жобалары», «Мектептік өзін-өзі басқарудың жасампаз
жобалары» байқауларын өткізу. Қазақстан Республикасы тәуелсіздігінің 20
жылдығына арналған іс-шаралар.
Жауапты – төралқа мүшелері, атқарушы дирекция
4
жоба. «Бизнес-сектордың білім беру жобалары»
Мектептің материалдық-техникалық базасын нығайту.
Оқушылардың жазғы практикасын ұйымдастыруға көмектесу.
Жоғары сынып оқушылары арасында кәсіби бағдар жұмысын жүргізуге
көмектесу.
Жауапты – төралқа мүшелері, атқарушы дирекция
5 жоба. «Ынтымақтастық»
Мемлекеттік ұйымдармен шығармаластық (ауылдық, аудандық әкімдіктер;
туризм және спорт комитеті, тілдерді дамыту бөлімі, Мәдениет үйі, спорт
мектебі және т.б.).
Жауапты – атқарушы дирекция
Жұмыс бағдарламасында қамқоршылық кеңесі қызметінің негізгі екі тобы
айқын көрінеді:
• Қызметтің бірінші тобы бюджеттен тыс қаржыны тартумен және оның
игерілуіне бақылау жасаумен байланысты (экономикалық сипаттағы
қызметтер).
• Қызметтің екінші тобы қоғам атынан білім беруге әлеуметтік
тапсырысты ресімдеумен байланысты болады және білім беру жүйесінің
мазмұндық аспектісіне бағдарланады (мазмұнды сипаттағы қызметтер).
Қызметтің бірінші тобы ең қалыптасқан түрі, ол туралы жоғарыда
айтылды.
Екінші топ – қосымша білім беру жүйесі қамқоршылық кеңестерінің
маңызды тақырыбы болып табылады. Кеңес қосымша білім беру жүйесін
демеуге
бағытталған
қызметтер
атқарады:
дарынды
және
аз
қамсыздандырылған отбасы балаларын қолдау; түрлі үйірмелер мен секциялар
ашу (шайбалы хоккей, коньки спорты), балалар мен жасөспірімдер үшін
акциялар ұйымдастыру және өткізу («Арман көкжиегі», «Балаларды қорғау
күні»).
Қамқоршылық кеңесінің маңызды қызметтері: инновацияға қолдау
көрсету, жаңа басшы кадрларды қалыптастыру үшін жағдай тудыру
(семинарлар өткізу, шығармашылық іссапарлар шығындарын төлеу).
Бағдарлама негізінде жыл сайын «Бишкуль орта мектебі-гимназиясы ММ
қамқоршылық кеңесі» қоғамдық қорының негізгі ұйымдастыру іс-
29
шараларының күнтізбелік жоспары дайындалды.
Сонымен, қамқоршылық кеңесі мектептің серіктесі ретінде оқытудың
көпқырлы процесінде көрінеді және мектепті басқару процесіне қатысады.
30
Қорытынды
Қамқоршылық кеңестері қызметін ұйымдастыру, құрылтайшылар алдына
қойған мақсаттары мен міндеттері туралы материалдарды зерделеу және талдау
төмендегідей қорытынды жасауға мүмкіндік береді: заманауи қазақстандық
қоғамда қызметі білім беру мекемелерін дамытуға бағытталған осы сияқты
коммерциялық емес ұйымдарды құру өте қажет.
Ешқандай мемлекет мектепті өздігімен ұстап тұруға қабілетті емес.
Құрылтайшылар тек білім беруде ғана емес, сондай-ақ білім беру арқылы
Қазақстандағы тұңғыш гуманитарлық қоғамдық ассоциация, тұңғыш азаматтық
құқылы құрылым ретінде беделді күш бола алады.
Қамқоршылық кеңесі қызметінің негізінде байыпты заңды база болуы тиіс,
білім беру ұйымдары мен қазыналық органдар олармен санасулары қажет. Ол
үшін нормативтік құжаттарға өзгерістер енгізу қажет. Қамқоршылық кеңестері
қызметінің заңдылық шегі ортақ болады, бірақ жұмыс әдістері мектеп қызмет
етіп отырған жағдайға және оның ортасына байланысты болады.
Біраз нәрсе адамдық факторға, қамқоршылық кеңестеріне қандай адамдар
келетініне, қоғамдық бастама негізінде жүзеге асырылатын жұмысқа да
байланысты болады. Бұл әрине, мәдениет мәселесі. Көптеген елдерде қоғамдық
жұмыс – беделдің бір бөлігі. Біздің қоғамда да осы қызметке тиісті қарым-
қатынас орнату қажет. Қамқоршылық кеңестері мүшелерін моральдық
марапаттау механизмін ойластыру керек. Қамқоршылық кеңесі мүшесі болу –
бұл көрсетілген құрмет екенін білдіруі тиіс. Сонымен қатар, адамдық
факторлардың теріс ықпалын болдырмау үшін тыю мен қарама-қарсылықтар
жүйесін әзірлеу қажет.
31
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
1
Қазақстан Республикасында білім беруді дамытудың 2011-2020
жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы. Дереккөз: http://adilet.zan.kz
2
Білім беру ұйымының қамқоршылық кеңесі қызметі және оны сайлау
тәртібі туралы үлгі ережелер 22 қазан 2007 жыл № 501 Дереккөз:
http://adilet.zan.kz
3
Палина И.А. и др. Попечительские советы – как эффективная форма
управления // Актуальные проблемы управления - 2003: Материалы
международной научно - практической конференции. Вып.5 / ГУУ. М., 2003. -
С. 253-255.
4
Федорова И.А. Попечительский совет - как форма управления в системе
социальной защиты // Актуальные проблемы современной науки. № 1 /
Издательство «Компания Спутник+». - М., 2004. - С. 121 -123.
5
Қазақстан Республикасының «Білім туралы» Заңы. 27 шілде 2007 жыл №
319-III (24.10.2011
ж. өзгертулер және толықтырулармен) Дереккөз:
http://adilet.zan.kz
6
Материалы круглого стола на тему: «Попечительский совет и
Ассоциация выпускников как новые формы общественно‐государственного
управления в системе образования» // Алматы. – 2009. – 16 ноября
INTERNET://Dep@edualmaty.kz
7
Материалы республиканского семинара-совещания «Актуальные
вопросы деятельности попечительских советов общеобразовательных школ
республики». г. Петропавловск. – 2012. – 24 февраля. // www.edu-sko.kz
8
Попечительский совет НПО «Школа самоопределения». INTERNET:
news.1september/fep/ps/sprav.html
9 «
Попечительские советы к новой модели управления школой»
отчетные материалы ОЮЛ «Ассоциация школьных общественных
организаций». -Алматы.- 2011. – 20-22 с. www.gouo.ru/inform/practice
32
