Дәстүрлі аймақтық ғылыми-әдістемелік конференция материалдары

338 
 
• Алынып отырған технология сабақтың тақырыбы мен мазмұнына сай болуы; 
• Тиімділігі, жүйелілігі және басқа жақтары. 
ХХІ  ғасырда  барлық  елдер  бірінші  орынға  білім  беру  сапасын  қояды.  Оның  өлшемі 
тек  сауаттылық  деңгейімен  (жазу,  оқу,  есептеу)  өлшенбейді,  оның  критерийі  - 
функционалдық сауаттылық. Бұл проблемаларды шешуде жаңа технологиялардың атқаратын 
орны бөлек.  Болашақта өркениетті  елдердің жоғары технологиясын меңгерту, дүниежүзілік 
білім кеңістігіне шығу-бүгінгі күннің мақсаты. 
Бұл  –  уақыттың  талабы.  Бүгінде  білім  берудің  ескі  мазмұнының  орнына  жаңасы 
келуде. Ол балаға – оқу қызметінің субъектісі ретінде жүзеге асырылуы орынды. Жаңа тұлға 
оқушыны  дамыту  жолдары:  өзін-өзі  өзектендіру,  өзін-өзі  тану,  өзін-өзі  дамытушы  тұлға 
ретінде  қалыптастыруға  бағытталған.  Демек,  мектеп  оқушыларының  ғылым,  білімнің 
қоғамдық  қажетті  деңгейі  мен  қамтамсыз  ету,  оларды  Отандық,  ұлттық  және  әлемнің 
мәдениет арналарынан сусындату қажет.  
Елбасымыздың  Қазақстан  халқына  жолдауында  ХХІ  ғасырда  ақпараттық  қоғам 
қажеттілігін  қанағаттандыру  үшін  білім  беру  саласында  төмендегідей  міндеттерді  шешу 
керектігін  атап  көрсетті:  «Компьютерлік  техниканы,  интернет,  телекоммуникациялық  желі, 
электрондық  және  телекоммуникациялық  құралдарды,  мультимедиялық  электрондық 
оқулықтарды оқу үрдісіне тиімді пайдалану арқылы білім сапасын көрсету. Сонымен қатар 
тәуелсіз  еліміздің  болашағы  -  жарқын,  білімді,  парасатты,  өз  ана  тілімен  бірге  шетел  тілі 
«ағылшын тілінде» еркін сөйлеп, өз елін, халқын, мәдениетін шетелге таныстыра алатын үш 
тілде еркін сөйлейтін азамат болып шығуы керек деген еді».  
Инновациялық  тәсіл  оқу  процесіне  –  тіршілік  және  әрекететудің  даму  динамикасы 
ерекшелігіне,  дистанциялық  оқудың  өзгешелігіне  және  жеке  тұлғалардың,  қоғамның  және 
мемлекеттің  талаптары  мен  әлеуметтік  пайдалы  білім  алуына,  сеніміне,  мінез-құлықтың 
сапасы  мен  өзгешелігіне,  тәлім  тәжірибесі  мен  қатынасына  негізделген  жаңалық  енгізуге 
бағыттайды. 
Адамның  үнемі  ізденіске,  жаңалыққа  ұмтылуы  ол  физиологиялық  құбылыс,  ал 
заманауи  технологиялардың  қоғамымыздың  түрлі  салаларында  орын  алып,  дамуы  бүгінгі 
күннің  талабы.  Инновациялық  технологиялар  қалай  және  қайдан  пайда  болады?  Ол 
өркениетті  елдердің  бірін  бірі  тануы,  байланысы,  білім  саласы  бойынша  тәжірибе 
алмасуынан  болады.  Қазіргі  білім  беру  мазмұны  жаңарып,  жаңа  көзқарастар  пайда  болып, 
оқытудың технологиясы, яғни инновациялық оқыту технологиялары өмірге келді.  
«Инновация» термині ағылшын тілінің «innovation» деген сөзінен шыққан, аудармасы 
«жаңалықты  енгізу».  XIX  ғасырда  мәдениеттанушылардың  зерттеуінен  пайда  болған,  яғни 
бір мәдениет түрлерін екінші ел мәдениетіне енгізу дегенді білдіреді. 
Инновация  —  жаңалық,  жаңашылдық,  өзгеріс  деген  ұғымды  білдіреді.  Инновация 
құрал  және  процесс  ретінде  әлдебір  жаңалықты  ендіру  деген  сөз.  Педагогикалық  процесте 
инновация  оқыту  мен  тәрбиенің  тәсілдері,  түрлері  мақсаты  мен  мазмұнын,  мұғалім  мен 
оқушының бірлескен қызметін ұйымдастыруға жаңалық енгізуді білдіреді. 
Білім  берудегі  инновациялық  процестердің  мәнін  педагогиканың  маңызды  екі 
проблемасы  құрайды.  Олар  —  озық  педагогикалық  тәжірбиені  зерттеу,  жинақтау  және 
тарату проблемасы және педагогикалық-психологиялық ғылымдардың жетістігін практикаға 
енгізу  проблемасы.  Соған  сәйкес  инноватика  пәні,  инновациялық  процесстердің  мазмұны 
мен  механизмі  осы  кезге  дейін  бір-бірінен  оқшау  қарастырылып  келген  өзара  тығыз 
байланысты  екі  процестің  тұтастығы  тұрғысынан  қарастырылуы  тиіс,  яғни  инновациялық 
процестердің  мазмұны  мен  механизмі  осы  кезге  дейін  бір-бірінен  оқшау  қарастырылып 
келген  өзара  тығыз  байланысты  екі  процестің  тұтастығы  тұрғысынан  қарастырылуы  тиіс, 
яғни инновациялық процестің нәтижесі теория мен практиканың тоғысуында пайда болатын 
теориялық және практикалық жаңалықтарды қолдану болуға тиіс. 
Оқушылармен  жұмыс  жасағанда  еркін  ойлауға  мүмкіндік  беру,  ақыл-ойын  дамыту, 
шығармашылық  белсенділігін  арттыру,  ұжымдық  іс-әрекетке  тәрбиелеу,  тіл  байлығын 

339 
 
жетілдіру,  жан-жақты  ізденушілікті  қажет  етеді.  Инновациялық  технологияны  жүзеге 
асырудағы ағылшын сабағындағы міндеттеріміз:  
-  Ағылшын тілі сабағында оқытудың интерактивті әдістерін қолдану; 
-  Әр оқушының шет тілінде сөйлеу, грамматикалық ерекшеліктерін ескеру; 
-  Ағылшын  тілі  сабағында  деңгейлік  тапсырма  беріп,  оқушының  мүмкіндік 
деңгейлерін ашу. 
Осыған  орай  ұстаз  оқушыларыдың  тілін  дамытуда  өзіндік  жұмыс  жасауда,  туған  елі 
туралы  өз  ойларын  еркін  жеткізуге  баулуы  тиіс.  Осы  тұста  Давыдовтың  «дамыта  оқыту» 
технологиясын,  оқу  мен  жазуды  сын  тұрғысынан  ойлауды  дамыту  технологиясын  қолдана 
отырып,  оқушылармен  шығармашылық  жұмыс  жасауға  мүмкіндік  туады.  Әрине,  баланың 
шығармашылық  қабілетін  қалыптастыру,  дамыту  бағытындағы  іс-әрекет  педагогқа  үздіксіз 
ізденісті  талап  ететіні  белгілі.  Оларды  тиімді  етіп  шет  тілі  сабағында  қолдану  мұғалім 
шеберлігіне  байланысты.  Қоғам  талабына  сай  шетел  тілдерін  оқытуда  қойылып  отырған 
ортақ  міндет  –  тілді  коммуникативтік  бағытта  оқыту.  Ондағы  мақсат  оқушылардың  өз 
ойларын  жеткізумен  шектеліп  қана  қоймай,  өзара  тіл  табысып,  пікір  алмасуға  үйрету,  өз 
жұмысына,  топтағы  немесе  жұптасқан  оқушының  жұмысына,  жауабына  сыни  тұрғыдан 
ойлап талдау жасай алу, өз ойын қорытындылай білу, интерактивті жұмыс жүргізу. 
Жақсы  қабілеті  дами  білген  оқушы  ол  ағылшын  тілі  ма,  қазақ  тілі  ма,  математика, 
физика ма қарамай барлық сабақтарды жақсы игеріп, бірңлген тапсырманы уақытында, сәтті 
орындап  отырады.  Оқушының  жан-жақты  дамына  ағылшын  тілінің  алатын  орны  ерекше 
екенін қазіргі қоғам өзі көрсетіп отыр. Демек, ағылшын тілі – оқушының дұрыс ойлап, жан-
жақты дамуына, сөйлеу мәдинетін қалыптасуына ықпал етіп қана қоймай, білімнің шыңдай 
түсуіне және әлемде болып жатқан жаңалықтарды дұрыс қабылдауға көмек береді. Ағылшын 
тілі сабағында оқытудың түрлі инновациялық әдіс-тәсілдерін қолдана отырып, оқушылардың 
шығармашылық  ізденістерін,  өз  бетінше  жұмыс  істеу  белсенділіктерін  арттыру  барысында 
теориялық білімдерін кеңейтіп, еркін сөйлеу қабілеттерін дамытуға болады. Ағылшын тілін 
жақсы  білетін,  терең  түсінетін,  күнделікті  сабақтағы  тақырыпты  толық  қамтитын,  оны 
оқушыға  жеткізе  алатын,  әр  түрлі  деңгейдегі  тапсырмаларды  орындай  білуі,  оқытудың 
дәстүрлі  және  ғылыми  жетілдірілген  әдіс-амалдарын,  құралдарын  еркін  меңгерген, 
оқушылардың  пәнге  қызығушылықтарын  арттыра  отырып,  дарындылығын  дамытудағы 
әздену-зерттеу бағытындағы тапсырмалар жүйесін ұсыну заман талабы.  
Жаңа технологияларды жеке пайдалану барысында, ұстаз әр оқушының нені білетінін, 
нені  меңгергенін,  нені  меңгермегенін  анықтай  біледі.  Оқушылар  білуге  деген  құлшыныс 
пайда  болып,  басқалардан  қалып  қалмауды  ойлап,  өз  мүмкіндіктеріне  қарай  тырысады. 
Мысалы,  ағылшынша  сурет  бойынша  мәтін  құрастырып,  мәтінде  неше  сөйлем  бар  екенін 
анықтап,  сөзді  буынға,  дыбысқа  талдау  барысында  оқушылар  өз  білімдерін  көрсете  алады. 
Оқушылар  тілін  дамыту  үшін  түрлі  өлеңдер,  тақпақтар  айтып,  бір-біріне  сөздіктер  қояды 
және оның шешімін өздері тауып, сабақты қорытындылауға оқушының өзі мүмкіндік алады. 
Оқушылар өз ой-пікірлерін айтып, қорытынды жасайды. Сөйтіп әр оқушы өз бетімен жұмыс 
жасауға дағдыланады. 
Қазіргі 
инновациялық 
технологиялардың 
жиі 
қолданылатыны 
–ақпараттық 
технологиялар. Оларды пайдалану барысында бұрыннан біз көбінесе компьютерді қолданып, 
сабақты  түрлендіріп,  студенттердің  пәнге  деген  қызығушылықтарын  дамытамыз.  Осындай 
сабақтар өткізгенде, оқыту процесін дараландырады және студенттердің ойын дербестігі мен 
белсенділігін арттырады. 
Компьютердің  әдістемелік  және  дидактикалық  мүмкіншіліктерін  пайдаланып, 
ақпараттық  технологияларды  қолдану  оқушылардың  танымдық  және  өзіндік  белсенділігін 
арттыратын  ойын  элементтері  арқылы  үйрету  оқыту  процесін  тұрақтандыруға  мүмкіншілік 
береді.  
Инновациялық  технологияларға  бүгінгі  кезде  –  электрондық  оқулықтар  да  жиі 
қолданылуда.  Мұғалім  бағдарламаға  сай  өз  электрондық  оқулығын  дайындайды.  Білім