Монография / Аида Сағынтаева, Әсел Қамбатырова, Лаура Қарабасова

Сапалық зерттеулердегі деректердің шынайылығы

жүктеу 2,34 Mb.

Pdf просмотр

бет	135/149
Дата	10.03.2023
өлшемі	2,34 Mb.
	#41684

1 ... 131 132 133 134 135 136 137 138 ... 149

Bilim-beru-zertteulerine-kirispe

9.1.1 Сапалық зерттеулердегі деректердің шынайылығы
мен сәйкестілігі
9.1-суретте көрсетілгендей, нәтижелерді растау зерттеу үдері-
сінің басынан аяғына дейін жүреді. Бұл бөлімде оқырман өзінің бо-
лашақ жұмысында зерттеу нәтижелерін тексеру тәртібін сипаттай
алуы үшін шынайылық пен сәйкестілік тұжырымдары толығырақ
қарастырылады. Әдетте зерттеушілер өз қорытындыларының дәлді-
гі мен шынайылығын тексеру үшін зерттеулерінде жасаған, жасай-
тын қадамдары жөнінде хабарлап отыруы қажет (Creswell, 2009).
Шынайылық
Иньнің пікірінше (Yin, 2011), сапалық зерттеулерде кейс-стади
кезеңдерін барынша құжаттап, оның толық хаттамасы мен дерек-
тер қорын құру керек. Гиббс (Gibbs, 2007) шынайылықты қамта-
масыз етуде бірнеше үдерісті ұсынады:
• транскрипция жасау кезінде жіберілген айқын қателердің
жоқтығына көз жеткізу үшін транскрипттерді тексеру;
• кодтау үдерісі кезінде код мәндерінің ауысып кетпеуіне
көз жеткізу. Бұған деректерді үнемі кодтармен салыстыру
арқылы және кодтар мен олардың анықтамалары туралы
ескертулер жазу арқылы қол жеткізуге болады;
• топтық зерттеулер үшін ұдайы кездесу жасап, талдау нәти-
желерімен алмасу арқылы кодтаушылар арасындағы бай-
ланысты үйлестіріп отыру;
• тәуелсіз нәтижелерді салыстыру арқылы түрлі зерттеушілер
әзірлеген кодтарды айқаспалы тексеру жасау.

212
Білім беру зерттеулеріне кіріспе: теория, әдістер және тәжірибелер
Кресуэлл (Creswell, 2009) зерттеушілерге гранттық өтінім
немесе ғылыми негіздемелерді жазу барысында ұсынылатын
зерттеуде ұтымды нәтижелерге жетудің дәлелі ретінде жоғарыда
аталғандардың бірқатарын қосуға кеңес береді. Ол, сондай-ақ,
өтінімде зерттеушілердің «кодаралық келісімнің» немесе айқаспа-
лы тексерудің аясында олардың кодтарын салыстыра тексеру үшін
мамандарды тартатынын атап өтуді ұсынады. Мұндай келісім екі
немесе одан да көп кодтаушының арасында мәтіннің бірдей үзін-
ділері үшін пайдаланылатын кодтармен келісудің бар-жоқтығына
негізделуі мүмкін (бұл жерде мәселе олардың бір мәтін бөлігін
кодтайтындығында емес, өзге кодтаушының аталған бөлікті сол
бір кодпен белгілеу/белгілемеуінде). Сапалық деректерді талдауға
арналған бағдарламалық қамтамасыздандыруда шынайылықтың
статистикалық бағдарламасы кодтау реттілігінің деңгейін анықтау
үшін пайдаланылуы мүмкін (Creswell, 2009).

жүктеу 2,34 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 131 132 133 134 135 136 137 138 ... 149