Монография / Аида Сағынтаева, Әсел Қамбатырова, Лаура Қарабасова

221
Назарбаев Университеті Жоғары білім беру мектебі
лар қандай да бір байланыста болуы керек немесе оларды бірге 
қарастырудың қандай да бір тұжырымдамалық себебі болуы қажет 
(Pallant, 2011). Мысалы, сіздің мектеп ортасы мен мектеп түрінің 
математика және ағылшын тілі пәндерінің бағаларына қалай әсер 
ететінін білгіңіз келуі мүмкін. Бұл жағдайда үш деңгейлі (жоғары, 
орта және төмен) мектеп ортасы мен үш деңгейлі (мемлекеттік, 
жеке және діни) мектеп түрі тәуелсіз айнымалы болып табылады. 
Математика және ағылшын тілі пәні бағалары – өзара байланысуы 
тиіс тәуелді айнымалылар, бірақ олар күшті де, әлсіз де емес, орта-
ша деңгейде және жалпы оқу үлгерімінің көрсеткіші болып сана-
лады (Muijs, 2011).
Бұл тарауда деректерді талдау және сапалық деректерді ин-
терпретациялау үдерісін қарастырдық. Атап айтқанда, сапалық 
деректерді талдау, оларды кодтау (қолмен және компьютерлік 
бағдарлама арқылы), деректерді интерпретациялау, сондай-ақ 
сапалық зерттеулерде деректерді тексерудің шынайылығы мен
сәйкестілігін сипаттадық. Сонымен бірге сандық деректерді 
талдауда қолданылатын бірнеше басты деген статистикалық 
әдісті қысқаша қарастырып өттік. Әдістер жауап беретін зерттеу 
сұрағының түріне және қолда бар дерек түрлеріне байланысты 
ерекшеленеді. Сандық зерттеудегі кейбір сұрақтар іріктеудің си-
паттамасын және деректердегі ұстанымдарды талап етуі мүмкін, 
ол үшін зерттеуші сипаттамалық статистиканы пайдаланады. 
Зерттеуші айнымалылар арасындағы байланыстарды қарастыру 
үшін r-Пирсон корреляция коэффициенті, Спирмен дәрежелі кор-
реляция коэффициенті, сызықтық регрессия, сонымен қатар фак-
торлық талдау сияқты әдістерді қолдана алады. Топтар арасын-
дағы елеулі айырмашылықтарды тексеру үшін тәуелсіз іріктеудің 
t-тесті, дисперсиялық бір жақты талдау және көп өлшемді диспер-
сиялық талдау сияқты әдістерді қолдануға болады. Тарауда қара-
стырылған сапалық және сандық деректерді талдау үдерісін көр-
некі түрде түсіндіру үшін Қазақстанда жүргізілген зерттеулердің 
нақты мысалдары берілген.

222
Білім беру зерттеулеріне кіріспе: теория, әдістер және тәжірибелер

жүктеу 2,34 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: