132
Тљркияѕа 400 млн доллар м"лшерiнде к"мек к"рсетуге
"кiлдiк берудi "тiнемiн.
Ћаржылай к"мек к"рсетуден басћа
мен Конгрестен
Грекия мен Тљркияѕа Американыѓ азаматтыћ жќне ќскери
адамдарын жiберуге рџћсат сџраймын. Мен арнайы б"лiн-
ген тљрiк жќне грек б"лiмдерiн љйретiп, оларѕа ќртљрлi
ћажет нџсћаулар беруге рџћсат етудi џсынамын.
Хрестоматия
по новейшей истории
(1945—1965 гг.). Документы и мате-
риалы. М., 1961. Т. 3. Ч. 1. С. 59-60.
ЭКОНОМИКАЛЫЋ, ЌЛЕУМЕТТIК ЖЌНЕ МЌДЕНИ
ЫНТЫМАЋТАСТЫЋ ПЕН ЏЖЫМДЫЋ ЋОРЅАНУ ТУРАЛЫ
КЕЛIСIМ
(
Батыстыћ одаћ)
Брюссель, 17 наурыз, 1948 жыл.
4-бап. Егер Жоѕары Мќртебелi Келiсушi Жаћтыѓ бiреуi
Еуропада шабуылѕа џшыраса, басћа Жоѕары Мќртебелi
Келiсушi Жаћтар БЏЏ жарѕысыныѓ 51-бабына сќйкес
шабуылѕа џшыраѕан жаћћа "з тараптарынан жан-жаћты
ќскери, т.б. к"мек к"рсетедi.
1948 жылы 17
наурызда Англия, Франция, Бельгия,
Болгария жќне Люксембург араларында “Экономика-
лыћ, ќлеуметтiк жќне мќдени ынтымаћтастыћ пен
џжымдыћ ћорѕаныс туралы шарт” жасалды. Шартћа
ћатысушылар Батыс Одаѕыныѓ Солтљстiк Атлантика
блогымен тыѕыз ынтымаћтастыћта ќрекет
жасайтын-
дыћтарын атап к"рсеттi.
Хрестоматия по новейшей истории
(1945—1965). Документы и мате-
риалы. М., 1961. Т. 3. Ч. 1. С. 61-62.
СОЛТЉСТIК АТЛАНТИКА КЕЛIСIМI
4 сќуiр, 1949 жыл.
4-бап. Келiсушi Жаћтар, егер ћайсысыныѓ
болсын
пiкiрi бойынша бiреуiнiѓ аумаћтыћ тџтастыѕына, саяси
тќуелсiздiгi мен ћауiпсiздiгiне ћатер т"ндi деп есептеген
жаѕдайда, "зара аћылдасып, пiкiр алысады.
133
5-бап. Келiсушi жаћтар Еуропа мен Солтљстiк Амери-
када "здерiнiѓ бiреуiне не бiрнешеуiне баѕытталѕан ћарсы
шабуыл олардыѓ барлыѕына жасалѕан шабуыл деп есеп-
теуге келiстi. Мџндай жаѕдайда олардыѓ ќрћайсысы
Атлант мџхитыныѓ солтљстiк б"лiгiндегi аймаћтыѓ ћауiп-
сiздiгiн ћалпына келтiру жќне саћтау љшiн шабуылѕа
џшыраѕан жаћћа немесе жаћтарѕа
тез арада, жеке немесе
басћа жаћтармен келiсе отырып, соѕыс кљштерiн ћоса
басћа барлыћ ћажет деп есептелетiн к"мектi к"рсетедi...
6-бап. 5-баптаѕы келiсушi бiр немесе бiрнеше жаћћа
ћарулы шабуылды, Еуропа немесе Солтљстiк Америкадаѕы
ћандай да бiр болсын келiсушi жаћ аумаѕына
Франция-
ныѓ Алжирдегi департаменттерiне, келiсушi жаћтардыѓ
Еуропадаѕы басћыншылыћ ќскерiне, кез келген келiсушi
жаћтыѓ ћџзыретiндегi Атлант мџхитыныѓ солтљстiк б"лi-
гiндегi аудандарда — Шаян тропигiнен солтљстiкке ћарай
орналасћан аралдарѕа немесе осы аудандардаѕы келiсушi
жаћтардыѓ џшаћтарына жасалѕан шабуыл деп тљсiну
керек.
Правда. 1949, 20 марта.
ЭКОНОМИКАЛЫЋ MЗАРА КMМЕК КЕЃЕСIН
ЋЏРУ ТУРАЛЫ ХАБАР
5—8 ћаѓтар, 1949 жыл.
Осы жылдыѓ ћаѓтарында Мќскеуде Болгария, Вен-
грия, Польша, Румыния, КСРО, Чехословакия "кiлдерiнiѓ
экономикалыћ кеѓесi болып "ттi...
Кеѓес Америка Ћџрама Штаттарыныѓ, Англияныѓ
жќне таѕы басћа да Батыс Еуропа елдерiнiѓ љкiметтерi
шын мќнiсiнде халыћтыћ демократия елдерi жќне КСРО
сауда жасаудан бас тартуда деп есептейдi, себебi бџл
елдер "здерiнiѓ егемендiгi мен џлттыћ экономикалыћ
мљдделерiне ћайшы келетiндiктен Маршалл жоспарыныѓ
ќмiрiне к"нудi ћажет деп таппады.
Кеѓес халыћтыћ демократия
елдерi мен КСРО экономи-
калыћ ынтымаћтастыѕын одан ќрi дамыту маћсатында
шаруашылыћ тќжiрибелерiмен алмасу, бiр-бiрiне техника-
лыћ к"мек к"рсету, шикiзат, азыћ-тљлiк, машина, ћџрал-
жабдыћтар, т.б. алмасу љшiн кеѓеске ћатысушылардыѓ
"кiлдерiнен тепе-теѓ м"лшерде "кiлеттiлiк негiзiнде
134
экономикалыћ мќжiлiс — Экономикалыћ 5зара К"мек
кеѓесiн ћџруды ћажет деп тапты. Кеѓес ашыћ џйым, оѕан
оныѓ принциптерiн мойындаушы жќне жоѕарыда аталѕан
елдермен кеѓаућымды экономикалыћ ынтымаћтастыћ
орнатћысы келетiн Еуропаныѓ басћа да елдерi мљше бола
алатындыѕын мќлiмдейдi.
Многостороннее
экономическое сотруд-
ничество социалистических государств.
М., 1972. С. 121-122.
ЭКОНОМИКАЛЫЋ ЫНТЫМАЋТАСТЫЋ ТУРАЛЫ
КАНАДА-АМЕРИКА КЕЛIСIМI
26 ћазан, 1950 жыл.
...Жалпы ћауiпсiздiк мљдделерiне сай жќне екi љкiметке
олардыѓ Бiрiккен Џлттар Жарѕысы жќне Солтљстiк
Атлантикалыћ шарт бойынша мiндеттемелерiн орындауѕа
к"мектесу маћсатымен бџл бiрлескен ќрекеттер аясы
кеѓейтiлуге тиiстi деп есептелiндi. Сол себептi жалпы
ћорѕаныс жќне екi елдiѓ "неркќсiбi мен ћорларын еѓ
жаћсы бiрлескен нќтижелерге жету маћсатында екi елдiѓ
экономикалыћ кљштерiн сќйкестендiру љшiн бiздiѓ екi
љкiмет олардыѓ тиiстi атћарушылыћ "кiлдерiнiѓ шегiнде
барлыћ мќселелерде ынтымаћтастыћта болатындыѕы
ж"нiнде келiсiмге ћол жеттi.
...5. Канада мен Ћџрама Штаттар арасындаѕы бiрлес-
кен ћорѕанысћа ћажеттi тауарлардыѓ ћозѕалысына жасал-
ѕан кедергiлер барынша жойылуѕа тиiс.
Хрестоматия по новейшей истории
(1945—1965 гг.). Документы и мате-
риалы. М., 1961. Т. 3. Ч. 1. С. 549-550.
СУТЕК БОМБАСЫН ЖАСАУ ЖMНIНДЕГI БАЅДАРЛАМА
31 ћаѓтар, 1950 жыл.
Мен Атом энергиясы ж"нiндегi комиссияѕа атом ћару-
ларыныѓ барлыћ тљрлерi, iшiнде сутек бомбасы немесе
ерекше бомба деп аталатын тљрiне де зерттеу жџмыста-
рын жалѕастыра беруге нџсћау бердiм. Атом ћаруы сала-
сындаѕы басћа да зерттеулер сияћты бџл да бiздiѓ бей-