129
3. Экономикалыћ, ќлеуметтiк, мќдени жќне адамгер-
шiлiк сипаттаѕы халыћаралыћ мќселелердi шешуде жќне
адам ћџћыћтарына, нќсiлiне, жынысына, тiлiне жќне
дiнiне ћарамастан барлыћ жџрттыѓ негiзгi бостандыћ-
тарына деген ћџрметтi ћолдау жќне дамыту саласында
халыћаралыћ ынтымаћтастыћты iске асыру.
4. Осы жалпы маћсаттарѕа жету жолындаѕы џлттар-
дыѓ iс-ќрекетiн љйлестiру орталыѕы болу.
2-бап. 1. Џйым оныѓ барлыћ мљшелерiнiѓ егемен жќне
теѓћџћыћтылыѕы принциптерiне негiзделген.
2. Бiрiккен Џлттар Џйымыныѓ барлыћ мљшелерi олар-
дыѓ џйымѕа мљшелiгiнен келiп туындайтын ћџћыћтар
мен артыћшылыћтарыныѓ жиынтыѕын ћамтамасыз ету
љшiн осы жарѕы бойынша "здерiне ћабылданѕан мiндет-
тердi адалдыћпен орындайды.
3. Бiрiккен Џлттар Џйымыныѓ барлыћ мљшелерi
халыћаралыћ бейбiтшiлiк, кауiпсiздiк жќне ќдiлет мљдде-
лерiне ћауiп тудырмау љшiн "здерiнiѓ халыћаралыћ дау-
жанжалдары мен келiспеушiлiктерiн бейбiт жолдармен
шешедi.
4. Бiрiккен Џлттар Џйымыныѓ барлыћ мљшелерi "зде-
рiнiѓ халыћаралыћ ћатынастарында кез келген мемлекет-
тiѓ аумаћтыћ тџтастыѕына немесе саяси тќуелсiздiгiне
ћарсы, бiрiккен џлттар маћсаттарына ћайшы басћа да
жолдармен кљшпен ћорћыту немесе кљш ћолданудан бас
тартады.
II т а р а у. Џйымныѓ мљшелерi
4-бап. 1. Џйымѕа мљше болу љшiн "здерiне осы жар-
ѕыда к"рсетiлген мiндеттердi ћабылдайтын жќне џйымныѓ
пiкiрiнше ол мiндеттердi орындауды ћалайтын жќне орын-
дай алатын бейбiтшiлiк сљйгiш барлыћ мемлекеттерге
жол ашыћ...
6-бап. Џйымныѓ осы жарѕыда белгiленген принцип-
терiн љнемi бџзушы мљшелерi Ћауiпсiздiк кеѓесiнiѓ
џсынысы бойынша Бас Ассамблеяныѓ шешiмiмен
џйымнан шыѕарылуы мљмкiн.
Крылов С.Б. История создания Орга-
низации Объединенных Наций. М.,
1960. С. 265—271.
130
У.ЧЕРЧИЛЛЬДIЃ ФУЛТОНДА СMЙЛЕГЕН СMЗIНЕН
5 наурыз, 1946 жыл.
...Ћазiргi Ћџрама Штаттардыѓ, Џлыбритания жќне
Канаданыѓ ћолындаѕы атом бомбасы ж"нiндегi ћџпия
мќлiметтер мен тќжiрибенi жаѓа ћџрылѕан жас халыћара-
лыћ џйымѕа сенiп тапсыру ћателiк жќне аѓѕырттыћ
болар едi. Егер жаѕдай "згерiп, ћандай да болсын бiр
коммунистiк не неофашистiк мемлекет бџл мќлiметтердi
иемденiп алѕан жаѕдайда бiздiѓ џйћымыз ћазiргiдей тып-
тыныш болатындыѕына менiѓ кљмќнiм бар...
Мен ендi сiздерге, барлыћ ћарапайым адамдарѕа т"нiп
тџрѕан екiншi ћауiпке — тиранияѕа к"шемiн. Бiз к"з
алдымызда тџрѕан фактiге — бљкiл Британ империясыныѓ
азаматтары пайдаланатын бостандыћтардыѓ к"птеген,
тiптi олардыѓ iшiндегi ћуатты елдерде де жоћ екендiгiне
немћџрайды ћарай алмаймыз. Бџл мемлекеттерде ћарапа-
йым адамдарды баћылау ќртљрлi полициялыћ љкiметтер-
дiѓ к"мегiмен жљзеге асырылады. Бџл демократияныѓ
бљкiл принциптерiне ћарама-ћайшы.
...Мен осында келгенде айтайын деген ойымныѓ еѓ
"зектi мќселесiне келе жатырмын. Ешћандай болашаћ
соѕыстыѓ алдын алу немесе халыћаралыћ џйымныѓ
тџраћты дамуы аѕылшын тiлiнде с"йлейтiн халыћтардыѓ
туысћандыћ бiрлiгiнсiз iске аспаћшы емес. Бџл, бiр
жаѕынан, халыћтар мен империяныѓ британдыћ ынтымаћ-
тастыѕын, екiншi жаѕынан, Ћџрама Штаттар арасындаѕы
ерекше ћатынастарды бiлдiредi...
Ћџрама Штаттар Британия империясы мен оныѓ
халыћтарыныѓ ынтымаћтастыѕына шын берiлген доми-
нион Канадамен ћорѕаныс туралы тџраћты келiсiм
жасасып љлгердi. Бџл принцип халыћтардыѓ Британия-
лыћ Ынтымаћтастыѕына тљгел ћатысты болуы тиiс...
... Жаћында ѕана одаћтастар жеѓiсiнiѓ шуаѕына б"лен-
ген даланы бџлт торлай бастады. Кеѓестiк Ресей мен
оныѓ халыћаралыћ коммунистiк џйымыныѓ таяу уаћытта
не iстеу ойлары бар екенiн жќне олардыѓ басып алушы-
лыћћа ћџмарлыѕыныѓ шегi ћайда екендiгiн ешкiм бiлмейдi...
Балтикадаѕы Штеттиннен Адриатикадаѕы Триестке дейiн
ћџрлыћ љстiнде темiр тор орнады. Бџл белдеудiѓ арѕы
жаѕында Орталыћ жќне Шыѕыс Еуропаныѓ ежелгi мемле-
131
кеттерiнiѓ байлыѕы орналасћан Варшава, Берлин, Прага,
Вена, Будапешт, Белград, Бухарест, София — осы атаћты
ћалалардыѓ бќрi жќне олардыѓ айналасындаѕы халыћтар
кеѓес жљйесiнде жќне негiзiнен, кљннен-кљнге кљшейiп
отырѕан Мќскеу баћылауында... Бiздiѓ ойымызѕа келмеген
дќрежеде миллиондаѕан немiстердi жаппай ћуу фактiлерi
орын алуда...
Хрестоматия по новейшей истории
(1945—1965 гг.). Документы и мате-
риалы. М., 1961. Т. 3. Ч. 1. С. 437—439.
ПРЕЗИДЕНТ ТРУМЭННIЃ КОНГРЕСКЕ ЖОЛДАУЫ
(Трумэннiѓ доктринасы)
12 наурыз, 1947 жыл.
Ћазiргi кезеѓдегi халыћаралыћ жаѕдайдыѓ аса ћауiп-
тiлiгi менiѓ Конгрестiѓ бiрiккен мќжiлiсiнде с"з с"йле-
уiмдi ћажет еттi. Ќѓгiме АЋШ-тыѓ сыртћы саясаты мен
џлттыћ ћауiпсiздiгi туралы болмаћшы.
Бљгiн мен сiздердiѓ талћылауларыѓызѕа ћалыптасћан
жаѕдайдыѓ бiр пџшпаѕы — Грекия мен Тљркияѕа байла-
нысты мќселелердi џсынбаћшымын.
Ћџрама Штаттарѕа Грекия љкiметiнiѓ ћаржы жќне
экономикалыћ к"мек к"рсетудi сџраѕан "тiнiшi келiп
тљстi...
Ћаржы жќне экономикалыћ к"мек Грекияѕа бџрын
да к"рсетiлген болатын, бiраћ ол жеткiлiксiз...
Бiз бџл ћиын жаѕдайда БЏЏ тарапынан к"мек мќселе-
сiн де ћарастырдыћ. Бiраћ жаѕдай шџѕыл шараларды
ћолдануды талап етедi, ал БЏЏ мен оныѓ џйымдары
Грекияѕа ћажет к"мектi к"рсете алатындай жаѕдайда
емес...
Бiз Грекияныѓ к"ршiсi — Тљркияны да назарымыздан
тыс ћалдыра алмаймыз... Тљркияныѓ ћазiргi жаѕдайы,
ќрине, Грекиядаѕыдан "згеше... Тљркия да ћазiр бiздiѓ
к"мегiмiзге мџћтаж...
Егер бiз осы саѕаттарда Грекия мен Тљркияѕа к"мекке
келмесек, оныѓ салдары Шыѕыста да, Батыста да ћандай
болатындыѕын аныћ болжау ћиын.
Жоѕарыда айтылѕандарды ескере отырып, мен Кон-
грестен 1948 жылдыѓ 30 маусымына дейiн Грекия мен
Достарыңызбен бөлісу: |
