С.У. Турежанов, Б.Қ. Ахметжанова
Сейтова Гүлнар Тоқтарқызы, А.Байтұрсынов атындағы ҚМУ қаржы және банк ісі кафедрасы экономика ғылымдарының кандидаты
Сартанова Нагима Тельгаровна, А.Байтұрсынов атындағы ҚМУ қаржы және банк ісі кафедрасы экономика ғылымдарының кандидаты
Турежанов С.У., Ахметжанова Б.Қ.
Т 86 Институционалдық экономика: Оқу қуралы / С.У. Турежанов, Б.К. Ахметжанова – Қостанай: А.Байтұрсынов атындағы ҚМУ, 2012. - 124 б.
Оқу құрал институционалды теорияға арналған. Ол экономикалық ғылымда, қоғамда экономиканың жүйелі функциясы, кәсіпорын жағдайы, экономикадағы қазіргі корпорация, қазіргі экономиканың институционалдық құрылымындағы бизнес-топтың рөлі, кезеңдік және макроэкономикалық теорияның жүйелі зерттелуінде орын алады.
Экономикалық мамандықта оқитын студенттерге арналған; экономикалық профиль пәндерінің циклы бойынша жоғары оқу орындарында оқытушыларға оқу сабақтарын жүргізуге ұсынуға болады.
УДК 330.8 (075.8)
© А. Байтурсынов атындағы Қостанай
Кіріспе
|
5
|
1
|
Экономикалық ғылым эволюциясы: классикадан
институционализмге дейін..........................................................................
|
7
|
|
1.1
|
Классикалық экономиканың принциптері.......................................
|
7
|
|
1.2
|
Маржинализм ерекшеліктері............................................................
|
8
|
|
1.3
|
Неоклассиканың әдістемесі...............................................................
|
10
|
2
|
Институционалдық экономиканың негізгі бағыттары.............................
|
16
|
|
2.1
|
Неоклассикалық экономикалық теорияның алғышарттары.........
|
16
|
|
2.2
|
Неоинституционалдық экономика………………………………
|
20
|
|
2.3
|
Жаңа институционалдық экономика………………………………
|
22
|
|
2.4
|
Эволюциялық институционализм…………………………………
|
24
|
|
2.5
|
Жаңа француз институционалдық экономикалық теориясы
|
25
|
3
|
Институционалдық экономикалық теорияның үлгілері...........................
|
30
|
|
3.1
|
Әдiстемелiктiң мiнездемесi - ғылыми таныстырудың
әдiсі ретінде. Экономикадағы үлгiлердiң қасиеттерi .....................
|
30
|
|
3.2
|
Жаңа зерттеушi институционализмдағы
құрал-сайманының ерекшелiктерi...............................................
|
32
|
4
|
Экономикалық және әлеуметтік адамның үлгілері...................................
|
36
|
|
4.1
|
Неоклассикадағы экономикалық адам үлгісі (REMM).................
|
36
|
|
4.2
|
Әлеуметтік адам үлгісі (SRSM, OSAM)..........................................
|
37
|
|
4.3
|
Индивидтердің тәртібінің ең жақсы типтері..................................
|
37
|
|
4.4
|
Г. Саймонның шектеулі рационалдылық принципі.......................
|
38
|
|
4.5
|
Неоклассикалық нарықтағы келісімдердің қатысушыларының сипаттамасы.....................................................................................
|
41
|
5
|
Ойын теориясы және эксперименталды экономика…………………….
|
46
|
|
5.1
|
Экономикадағы қарым-қатынасты қалыптастырудағы
ойын теориясының сипаттамасы…………………………………..
|
46
|
|
5.2
|
Ойын теориясының негізгі түсінігі..................................................
|
47
|
|
5.3
|
Математикалық модель жағдайында ойынның белгілері. Ойын классификациясы..............................................................................
|
48
|
|
5.4
|
Ойын теориясының қолданылатын аймағы.....................................
|
50
|
6
|
Қазіргі институционализмнің негізгі категориялары...............................
|
54
|
|
6.1
|
Классификациясы, керітартпа түсінігі............................................
|
54
|
|
6.2
|
Нормалар мен ережелер...................................................................
|
56
|
|
6.3
|
Институттардың функциялары мен типтерінің мәні......................
|
59
|
|
6.4
|
Ережелер мәні. Ережелер мен құқықтар.........................................
|
62
|
7
|
Шарттар теориясы.................................................................................
|
69
|
|
7.1
|
Шарттардың теориясының мәнi. Шарттардың негiзгi үлгiлерi
|
69
|
|
7.2
|
Шарттың ұғымы. Шарттардың түрлерi...........................................
|
71
|
|
7.3
|
Классикалық, неоклассикалық және шарттардың
қатынастарының салыстырмалы мiнездемесі.................................
|
73
|
8
|
Ұйым теориясы…………………………………………………………….
|
78
|
|
8.1
|
Институционалдық келісімдердің түрлері.......................................
|
78
|
|
8.2
|
Агентік қатынастардың теориясы....................................................
|
80
|
|
8.3
|
Фирма қызметін ынталандыру жүйелері........................................
|
82
|
|
8.4
|
Трансакциондық шығындардың теориясы......................................
|
84
|
|
8.5
|
Фирманың эволюциялық теориясы.................................................
|
86
|
9
|
Мемлекет теориясы ………………………………………………………
|
90
|
|
9.1
|
Нарық және мемлекет........................................................................
|
90
|
|
9.2
|
Нарықтың құлдырауы және мемлекеттің кірісу шаралары...........
|
92
|
|
9.3
|
Мемелекеттік сектор және мемлекеттік қаржы..............................
|
102
|
|
9.4
|
Мемлекеттік меншік және мемлекеттік қаржы...............................
|
103
|
10
|
Институционалдық өзгеріс және тиімділік........………………………....
|
108
|
|
10.1
|
Институционалдық ортадағы өзгерістерінің себептері.................
|
108
|
|
10.2
|
Институционалдық инновациялардың типтері мен субъектілері
|
110
|
|
10.3
|
Институттарды дамытудың эволюциялық және
төңкерістік нұсқалары...................................................................
|
112
|
|
10.4
|
Институттардың импортын дамытудың революциялық нұсқасы..........................................................................................
|
114
|
|
10.5
|
Институционалдық жобалау............................................................
|
116
|
|
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі…………………………………………
|
124
|
|
123
|