Г. С. Афонин, В. Н. Бар щенков, Н. В. Ко ндр атьев

4
 
170
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Қажалу және резеңкенің беткіқабатында ұсақ сызаттар торының пайда 
болуы бракқа шығару белгілері болып табылмайды.  
Жалғастыру жеңдерінің бастиектерін қарап шығады  және үлгімен 
тексереді.  Бүлінген  бастиекті  ауыстырады.  Қамыт  құлақшаларының 
арасындағы  саңылау  7...16  мм  шегінде  болуы  және  бұрандамалармен 
берік тартылулары тиіс .
6.13-сурет. Жалғастыру жеңдері: 
а – Р1 типті: 1 – түйреуіш; 2 – резеңкелі тығыздауыш сақина; 3 – тарақ; 4 – жеңнңғ 
бастиегі; 5 – қамыт; 6 – бұрандама; 7 –  ұштық; 8 – резеңкелі-маталы түтікше; б –  Р2 
типті; в –  Р3 типті; г – шарт. № 452 

171
 
 
 
ТР-2,  ТР-3  жөндеу,  сондай-ақ  күрделі  жөндеу  жүргізген  кезде, 
локомотивтер  мен  МВПС  жалғастыру  жеңдерін  төзімділікке, 
герматикалыққа және өткізгіштікке сынайды.  
Қоректену  магистралының  жалғастыру  жеңдерінің  беріктігін  13 
кгс/см
2 
гидравликалық қысыммен тексереді, тежеу магистральдарының 
жеңдерін, 
тежеуіш 
цилиндрлерінің 
ауа 
құбырларын 
және 
локомотивтың  қосымша  тежеуіштерін  –  10  кгс/см
2 
гидравликалық 
қысыммен тексереді. Жеңдерді қысыммен 2 мин ішінде ұстап тұрады.  
Герметикалығын  сығылған  ауаның  8  кгс/см
2
пневматикалық 
қысымымен,3  мин  ішінде  жеңді  су  құйылған  ваннаға  батыра  тырып 
тексереді.  
Су  құйылған  ваннада  герметикалығын  тексерген  кезде  қайта 
жиынтықталған және пайдалануда болған жеңдерді,  сынақтың басында 
тезеңкелі-маталы  түтікшенің  бетінде  ауа  көпіршіктері  пайда  болуы 
мүмкін.  Егер  кейінірек  олар  жоқ  болып  кетсе,  онда  бұл  сыналып 
жатқан жеңді бракка шығару белгісі болып табылмайды.  
Өткізгіштігін жеңнің ішкі жағдайын көзбен шолып тексеру арқылы 
тексереді.  
6.6.  Ылғал-май бөлгіштер, сүзгілер  және шаң 
ұстағыштар 
Тежеуіш  аспаптардың  әрекет  ету  сенімділігін  қамтамсыз  ету  үшін 
сығылған ауа ылғал, май, шаң қоспаларынан және қатта бөлшектерден 
тазартылуы  тиіс.  Осы  мақсатпен  жылжымалы  составта  бірқатар 
құрылғыларды  қолданады,  соның  ішінде  ылғал-май  бөлгіштер, 
сүзгілер, шаң ұстағыштар. 
Ылғал-май  бөлгіш  шарт.  №  Э-120  ,  локомотивті  компрессордан 
айдау  құбыржолына  келіп  түсетін  сығылған  ауадан  ылғалды  және 
майды кетіруге арналған. Ол жоғарыдан қапақпен 1 жабылған шығару 
краны 5 бар цилиндр 4 түрінде жасалған (6.14-сурет). 
Цилиндрдің  ішінде  екі  тордың  3  арасына  ірі  болат  жаңқаны  2 
немесе құбыр тілімін орналастырады. Сығылған ауа К компрессордан, 
төменгі саңылау арқылы цилиндрдің  ішіне түсе отырып, жаңқа арқылы 
өтеді. Май оған шөгеді және содан кейін құрылғының төменгі қуысына 
ағып  түседі.  Бір  уақытта  ылғал  да  бөлінеді.  Тазартылған  ауа 
цилиндрдің  жоғарғы  бөлігіндегі  саңылау  арқылы,  жылжымалы 
составтағы 
ылғал-май 
бөлгіштің 
орналасуына 
қарай, 
басты 
резервуарларға немесе тікелей қоректену магистраліне түседі. 
Шарт.  №  УФ-2  сүзгісі  компрессормен  сорылатын  атмосфералық 
ауаны тазартуға арналған. Сүзгінің фланеці 1 (6.15, а -сурет) бар, оған 
компрессордың  сору  түтігі  жалғасады.  Өзекшеде  2  торлы  3  және  4 
цилиндрлер бекітілген, олардың қабырғаларының арасында жылқы 

172
 
 
 
 
6.14-сурет. Шарт. № Э-120 ылғал-май бөлгіш: 
1 – қақпақ; 2 – болат жоңқасы; 3 – торлар; 4 — 
цилиндр; 5 – шығару краны; 
К – компрессор 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
қылынан,  диаметрі  0,05  мм  жез  сымнан  немесе  арнайы  эмульсиямен 
өңделген  капрон  талшықтан  асалған  үш  сақинадан  жасалған  сүзгілеу 
толтырындысы  салынған.  Қос  цилиндр  де  қаппен  5  жабылған,  ол 
өзекшеге сіргесі 7 бар тәжді сомынмен 6 бекітілген.  
Атмосфералық  ауа  фланец  1  пен  қап  5  арасындағы  сақиналы 
саңылау  арқылы  сорылады,  торлы  цилиндрлер  және  сүзгілеу 
толтырындысы    арқылы  өте  отырып,  тазартады  және  компрессорға 
келіп түседі.  
 
1 – фланец; 2 – өзекше; 3, 4 — 
толы цилиндрлер; 5 – қап; 6 — 
тәжді сомын; 7 – сірге
 
6.15-сурет. Шарт. № УФ-2 (а) 
жәнешарт. № Э-114 (б) 
сүзгілері: 

 
 
 
Шарт.  №  Э-114  сүзгісі  жеке  тежеуіш  аспаптарға  келіп  түсетін 
сығылған  ауаны  тазартуға  арналған.  Оның  түкті  сүзгілеу 
толтырындысы бар (6.15, б-сурет). 
Шарт.  №  321-003  шаң  қармағышы  тежеу  магистралінен  ауа 
таратқышқа  келіп  түсетін  ауаны  тазартуға  арналған.  Оның  корпусы  1 
(6.16-сурет)  аралықпен  екі  А  және  Б  камерасына  бөлінген,  олар  бөгде 
бөлшектерді,  майды  және  ылғалды  жинауға  арналған.Камералардың 
бітеуіштері 2 мен саңылаулары 3 бар. Камераларды ластан және майдан 
тазарту  үшін  және  конденсатты  шығару  үшін  бітеуіштерді  желдетеді 
және  шаң  қармағышты  ауамен  үрлейді.  Ауаның  тежеу  магистралінен 
ТМ  ауа  таратқышқа  Вр  жылжу  жолы  суретте  нұсқарлармен 
көрсетілген.  
Бақылау сұрақтары 
1.  Жылжымалы құрамда қандай магистраль түрлері қолданылады? 
2.  Шарт. № 190 артқы кранының құрылысы қандай? 
3.  Ажырату,  үш  қозғалтқышты  және  тоқтату  крандарының 
құрылысы қандай және неге арналған? 
4.  Шығару,  сақтандыру  және  кері  клапандардың  құрылысы  мен 
қолданылу қағидасы қандай? 
5.  Шарт.  №  348  бәсеңдеткішінің  құрылысы  және  қалай  жұмыс 
істейді? 
6.   Жалғастыру  түтіктерінің  қандай  типтері  жылжымалы  құрамда 
қолданылады және олар қандай сынақтардан өткізіледі? 
 
6.16-сурет. Шарт. № 321-003 шаң қармағышы: 
1 – корпус; 2 – бітеуіштер; 3 – саңылаулар; А, Б – камералар