Дипломдық жұмыста жолаушылық лифтісінің жұмыс органдарындағы электр жетегінің жылдамдығын реттеуі жүйесін

49 

 

 

 

12 сурет- ЖТ-тің тізбекке және қозғалтқышқа қосу сұлбасы 

 

 

2.8 ЖТ қолданылатын лифттің жұмыс сипаттамасы 

 

Қозғалтқыштың  жоғары  жылдамдық  орамасына  қосылған  жиілікті 

түрлендіргішті  қолданудың  бір  себебі,  лифт  кабинасын  жоғарылатылған 

және  төмендетілген  жылдамдықпен,  ревизия  жылдамдығымен  қозғалтуға 

мүмкіндік  береді.  Қозғалыс  бірқалыпты  үдеумен  және  тежелумен  жүзеге 

асырылады.  

 

Бас  жетектің  қалыпты  режимдегі  жұмыс  циклі  келесідей.  Бастапқы 

жағдайда  кабина  қозғалмайды.  Құрылғының  орын  ауыстыруы  жағдайында 

басқару  құрылғысынан  ЖТ  қозғалыстың  бағыты  туралы  бұйрық  түседі, 

қосқыштың  контактілері  тұйықталғаннан  кейін  қозғалтқыштың  орамалары 

түрлендіргішке  қосылады.  ЖТ  орнатылған  реле  контактілерінен  басқару 

құрылғысына ЖТ-тің жұмысқа дайын тұрғаны туралы сигнал береді. Ұстау 

моментін тудыру үшін қозғалтқышқа кернеу көзі беріледі. Қозғалтқыштың 

орамаларындағы ұстау моментін тудыратын ток көбейгеннен кейін, басқару 

станциясына  басқа  ЖТ  орнатылған  реле  арқылы  керек  сигнал  беріледі. 

Бұдан  кейін,  басқару  құрылғысының  командасымен  механикалық  тормоз 

алынады, ЖТ  сигнал тапсырмасы түседі. Бұл сигнал қабылданғаннан кейін 

ЖТ  қозғалтқыштың  орамасына  лифт  кабинасы  бірқалыпты  қозғалатындай 

етіп  кернеуді  реттейді.  Баялау  датчигіне  жеткеннен  кейін  басқару 

станциясынан  ЖТ    төмен  жылдамдық  бұйрығы  келіп  түседі.    Тарту 

50 

 

жылдамдығына  дейінгі  тежеу  жасауға  жеткілікті  кернеуді  ЖТ  реттеп 

отырады.  Лифт  тура  тоқтау  датчигіне  дейін  төмен  жылдамдықпен  барады, 

содан  кейін  басқару  командасының  бұйрығымен  ЖТ  нақты  тоқтауға  және 

ұстап тұруға кернеу көзін береді. Тоқтағаннан кейін мехнаникалық тежегіш 

іске қосылады, қозғалтқыш жиілікті түрлендіргіштен ажыратылады, ЖТ-тен 

бұйрықты мәліметтер шешіледі. Бас жетектің жұмыс циклі аяқталады. 

 

Екі  жылдамдықты  қозғалтқыштың  төмен  жылдамдықты  орамасы 

монтаждау  және  жөндеу  жұмыстарында  қолданылады,  және  ЖТ  істен 

шыққанда. 

 

ЖТ-ті қолданудың келесідей артықшылықтары бар: 

 

-  жылдамдықты  реттеудін  үлкен  диапазоны,  тура  тоқтауды 

жақсартады; 

 

-  лифт  жылдамдығын  тура  ұстап  тұруда,  кабинадағы  жүкке  тәуелсіз, 

қозғалу уақытын азайтады, жұмыс өнімділігі жақсарады; 

 

-  қозғалтқыштағы  қосу  тогының  аздығы,  бұл  электр  энергиясын 

үнемдейді,  қызуын  төмендетеді  және  оқшауламаның  жұмыс  ұзақтығын 

үлкейтеді; 

 

-  қосымша  маховиктерді  қажет  етпейді,  электр  энергиясының 

шығыны азаяды; 

 

-  механикалық  тежегішті  алу  мен  орнату  кезінде  қозғалтқыштың 

роторы  толықтай  тоқтатылады,  сол  себепті  тежегіш  колодкаларының 

шығыны төмендейді, жұмыс өнімділі артады. 

 

ЖТ-ті  бағдарламалау  жұмыс  терминалы  арқылы  жүзеге  асырылады. 

Оның сыртқы түрі 13 және 14 суретте көрсетілген. 

 

 

 

 

 

 

4 символды индикатор: 

кодтардың сандық мәнін көрсетеді 

16 сиволдық жол: 

мәтіндік хабарламаны көрсету 

 

 

 

 

 

 

13 сурет- Жұмыс терминалының алдынғы түрі 

 

 

 

51 

 

 

 

 

 

-  терминалды  түрлендіргішке  тура 

қосу;  

- қашықта қолдану үшін кабель арқылы 

жалғау. 

 

 

 

 

 

14 сурет- Жұмыс терминалының артқы түрі 

 

2.9 Тежеуіш резисторын таңдау және оның қуатын есептеу 

 

ATV58HU90N  жиілікті  түрлендіргіші  жұмыс  жасағанда  яғни  толық 

тоқтағанға дейін тежелу кезінде тежеуіш энергиясының сіңуі арқылы резистор 

жұмыс  жасайды.  Резистор  арқылы  тежеуіш  моменті  15  суреттегі  график 

арқылы есептелінеді. 

 

15 сурет- Резисторлы тежеуіш моменті 

 

 

1- 

Жалғаспалы  тежеуіш  моменті  (активті  момент).  Жүктеу 

коэффициенті 100%. 

 

2- Максималды өтпелі тежеуіш моменті (60 с ішінде). 

 

Бұл  графиктен  көріп  тұрғанымыздай  тежеуіш  моменті  жиілігі  10  гц 

және 50 Гц болатын номиналды моментке тең. 

 

ATV58HU90N4S309  типті  ЖТ-ке  VW3-A58735  типті  резисторды 

қолданған абзал, кедергісі 47 Ом нан кем емес. 

 

Жүктеу коэффициентін келесі формуламен анықтаймыз: 

 

52 

 

                                       

f

m

=

t

T

∙ 100%.                                           (2.36) 

 

 

мұндағы 

f

m

 - жүктеу коэффициенті,%; 

 

               t- тежелу уақыты,с; 

 

               T- циклдың ұзақтығы, с. 

 

f

m

=

1

14

= 0.071 ∙ 100% = 7,1%. 

 

 

Номиналды қуатты анықтау 

 

16  суреттен  К1  коэффициентін  анықтаймыз,  ол  номиналды  моментке 

сай тежеуіш моментіне және жүктеу коэффициенті 5,5% болуы керек. 

 

Графиктен көрініп тұрғандағыдай К1=0,039 

 

 

 

16 сурет- К1 коэффициентінің мәні, 

f

m

 тежеуіш моментіне байланысты 

 

 

17 сурет- Резистордың рұқсат етілген шамадан тыс жүктелуі