Білім беру бағдарламасы аясында оқытушылар біліктілігінің артуы республикалық ғылыми-әдістемелік конференция материалдарының жинағы

Статья раскрывает понятие «профессиональное сообщество», его цель и роль в процессе повышения квалификации учителей, учитывая возможные риски.

Мақала ықтимал тәуекелдерді есепке ала отырып, «Кәсіптік қоғамдастық» түсінігін, оның мақсаты мен мұғалімдердің кәсіптік дамуының рөлін ашады.

Республиканский институт

повышения квалификации

руководящих и научно-педагогических

кадров системы образования
Трехмерная методическая система обучения

как эффективный механизм модернизации системы непрерывного образования
Послание Президента Республики Казахстан Нурсултана Абишевича Назарбаева народу Казахстана «Стратегия-2020» – это четкий пошаговый план модернизации экономики страны, который уже к 2020 году выведет Казахстан в число высокотехнологичных государств. «К 2020 году будет проведена кардинальная модернизация всех уровней образования – от дошкольного до высшего. Будут предоставляться возможности как для получения знаний на каждом уровне образования, так и повышения профессиональной квалификации, приобретения новых знаний и навыков на постоянной основе в течение всей жизни человека. В среднем образовании будет осуществлен переход на 12-летнюю модель обучения, предусматривающую всеобщее обязательное образование в течение десяти лет и профильное образование в течение двух лет. При этом содержание программ обучения будет пересмотрено таким образом, чтобы уделять больше внимания развитию компетенций, необходимых в жизни и профессии», – отмечено в этом документе.

В настоящее время в организации образования активно внедряются инновационные методы и технологии обучения, что является весьма актуальным и значимым.

В условиях школьного образования это обеспечивает бездвоечную успеваемость по всем предметам, гарантирует высокие показатели при сдаче ЕНТ; реализуется рост количества учеников, показывающих качество знаний по отдельным предметам на более высоких уровнях усвоения в соответствии с их индивидуальными способностями; выявляются одаренные дети, создаются благоприятные условия для их дальнейшего развития; снимается перегрузка учащихся, позволяющая реализовать их раннюю профориентацию (например, начиная с 5-6 классов); решаются многие проблемы МКШ, связанные с повышением качества обучения.

Сущность педагогической технологии на основе трехмерной методической системы обучения заключается в реализации теории полного усвоения, позволяет ей удовлетворить всем требованиям “психосберегающей” и “здоровьесберегающей” технологий. Иерархичное представление целей и результатов обучения, сама суть уровневой дифференциации содержания (внутренняя дифференциация), имеющиеся в данной технологии, позволяют максиально учитывать индивидуальные особенности обучающихся и не только интеллектуальные, но и мотивационные и эмоциональные.

Опыт по применению технологии трехмерной методической системы обучения в учебном процессе организаций образования (школы, лицеи, гимназии) показал, что она позволяет оптимизировать нервно-эмоциональные и интеллектуальные перегрузки. Благодаря дифференциации содержания по трем уровням усвоения реализуется развитие обучающихся в процессе последовательного выполнения заданий, переходящих от простого к сложному. В данном процессе усвоения учебного материала, вектор обучения направлен вверх по вертикали. Отдавая приоритет субъектной роли ученика, в иерархическую структуру данного процесса адаптируются все составляющие методической системы обучения (цель, содержание, методы, формы и средства). Трехмерность методической системы обучения заключается в наличии иерархии всех ее компонентов и иерархии последовательно достигаемых результатов соответствующих трех уровней усвоения.

Дидактические материалы, составленные в рамках требований данной технологии являются готовыми педагогическими сценариями электронных учебников, способствующих самостоятельному добыванию знаний и ведению мониторингов их развития.

Результаты внедрения в школы Республики Казахстан педагогической технологии «Трехмерная методическая система обучения» показали, что: реализуется образование, ориентированное на результат; формируется позитивное отношение общественности (родителей административно-управленческого аппарата образования) к ее основным подходам, так как осуществляется обратная связь со всеми учениками; повышается уровень успеваемости, усвоения, активности и мотива; уровень сформированности ключевых компетенций; повышается качество обучения; ведется мониторинг развития каждого ученика по новому квалиметрическому подходу (методом накопления баллов) – стимулирующему его активную познавательную деятельность.

Теоретические положения по ведению мониторингов развития школьного образования и новый подход к оцениванию по рейтинговой системе оценивания «методом сложения», разработанные в данной технологии, могут быть использованы в качестве основы для разработки мониторингов развития системы образования и единой национальной системы оценки качества образования (НСКО) в Республике Казахстан, определенных в Госпрограмме развития системы образования в РК до 2010 года в качестве ожидаемых результатов ее реализации.

Внедрение трехмерной методической системы обучения в учебный процесс организаций образования является весьма актуальным и значимым. Полученные нами результаты научных исследований [1] в виде концептуальных подходов к модернизации педагогической системы обучения (как совокупности методической системы и дидактического процесса) в школьном образовании на основе технологического подхода могут служить основой для разработки новой модели Казахстанской 12-летней школы, ориентированной на результат. Они также могут служить научно-теоретической и практической предпосылкой для дальнейшего исследования проблем в этом направлении в других ступенях системы образования Республики Казахстан.

1. 
   Кобдикова Ж.У. Теория и практика модернизации педагогической системы обучения на основе технологического подхода. Монография, 2010г. – 230 с.
   

Мақалада оқытудың «Үшөлшемді әдістемелік жүйесі» педагогикалық технологиясының негізгі мәні көрсетілген.

Алматы, Абай ат. Қазақ Ұлттық

педагогикалық университеті
ОҚЫТУДЫҢ ИННОВАЦИЯЛЫҚ ТЕХНОЛОГИЯЛАРЫНА

НЕГІЗДЕЛГЕН ЗЕРТТЕУШІЛІК ІС-ӘРЕКЕТ МАЗМҰНЫ
«Қазақстан Республикасының 2015 жылға дейінгі білім беруді дамыту Тұжырымдамасында» білім беруді тұлғаның сұранысы мен зеттеушілік қабілеттіліктер нәтижесіне бағыттап жүргізуді талап ететін жүйені қалыптастыруды көздейді [1].

Тұжырымдама мақсаты – нәтижеге бағытталған интеллектуалды білім үлгісін құру:

• 
  Білім сапасын бағалаудың тәуелсіз объективті тәсілдерін ендіру;
  
• 
  Білім сапасының жоғары деңгейінде, білім алушының дарынды қабілетті, құзырлық, функционалдық сауаттылығын қалыптастыру;
  
• 
  Отандық білім жүйесін әлемдік білім кеңістігімен ықпалдастыру;
  
• 
  Білім беру жүйесін нарықтық экономика жағдайына бейімдеу;
  
• 
  Білімді жергілікті еңбек нарығы талаптарына, қоғамдық әлеуметтік сұраныстарға сәйкестендіріп дамыту;
  
• 
  Білім беруді ақпараттандыру, қашықтықтан оқыту, технологиясын дамыту, біртұтас интернет жүйесін ендіру;
  
• 
  Отбасындағы және білім жүйесіндегі оқу және тәрбие үдерісінің сапалық жаңа деңгейге көтеру,біртұтастығын қамтамасыз ету.
  

Осы қажеттіліктерге қатысты көрнекті ғалым Ш.Т.Таубаева мұғалімнің зертеушілік мәдениетін қалыптастырудың мазмұны, әдістемесі, тетігі мен кезеңдерін қамтитын тұжырымдарға сүйеніп, теориялық-әдіснамалық тұрғыдан қарастырады. Үздіксіз білім беру жүйесіндегі педагогиканың әдіснамасы, ғылыми таным, философиялық, әдіснамалық білімдерінің мазмұнын көрсетуге мүмкіндік беретін мұғалімнің зерттеушілік мәдениетін қалыптастыру үдерісінің теориялық үлгісін ұсынып әдіснамалық негізін анықтаған [2].

Дидактикалық, ғылыми тұрғыдан дұрыс ұйымдастырылған педагогика пәнін оқыту әдістемесі бойынша оқу материалындағы теориялық білімді тереңдетуге және толықтыруға, студенттердің зерттеушілік іс-әрекетке қызығушылығын арттыруға мүмкіндік береді. Студенттердің зерттеушілік іс-әрекеті – оның қабылдаған білім, білік, дағдыларын белгілі бір ғылыми айналымға байланысты қолдана алуы, өзін-өзі әлеуметтендіруге дайындық деңгейі болып табылады. Бұл педагогика ғылымында, білім алушының өз білімін ғылыми түрде жобалау арқылы одан әрі пәнді терең зерттеп меңгеру, жетілдіру құзіреттілігі дегенге саяды. Өйткені қазіргі ақпараттық қоғамда білім алушыға жеке пәндік білімдерді дәстүрлі технологиялар жүйесінде меңгеру жеткіліксіз. Философиялық тұрғыдан алғанда адам танымы қоршаған ортадан білімді ақпаратты белсенді әрі мақсатты түрде алуымен ерекшеленетінін ескерсек, оқыту үдерісіне инновацияны ендіруді ұйымдастыру, дидактика мен оқыту әдістемесінің маңызды рөлін айқындайтын педагогикалық технологиялық білімді жетілдірудің орны ерекше. Осыған орай, білім мазмұнын жаңарту мен оқытудың инновациялық әдістерін қолдана отырып, өнімді оқыту бүгінгі күні өзекті болып саналады.

Педагогика ғылымында, білім сапасы оның төрт сипатын (білім – құндылық, білім – жүйе, білім – үдеріс, білім – нәтиже) біртұтас қарастыра отырып, олардың ішінде білімнің құндылығы және нәтижелілігі ретіндегі сипатына мән берумен тікелей байланысты. Осы тұста, педагогикалық білім беру саласында инновациялық тәжірибе мен ғылыми-зерттеулер нәтижесі білім алушылардың оқу материалын жаттап алып есте сақтауға қарағанда, ғылыми, логикалық ой елегінен өткізу арқылы қабылдау ережесінің қолданылу тиімділігін көрсетеді. Себебі, инновациялық оқыту ережесі бойынша күтілетін нәтижелер білім мазмұнының жетекші компоненттері және білім, түсіну, қолдану, жоғарғы сипаттағы біліктер деп аталатын категориялар арқылы бейнеленген оқу материалдарын меңгеру деңгейлерін ескере отырып анықталады.

Бұның өзі білім берудің мақсатын жаңаша ұғынудың және оны жүзеге асырудың алғы шарттарын жасау әдісінің бірі болып табылады. Ол үшін ғылым мен ғылыми-техникалық прогресстің қазіргі даму деңгейіне сәйкес әлемдік білім кеңістігі негізінде білім беру мазмұны мен қоса, оқыту әдістемесін инновациялық біліммен ұштастырып, ғылыми негізде жеткізу қажет. Осыған байланысты ЖОО-да әрбір пәннің базалық материалдарына қосымша мазмұны жағынан күрделі, тапсырмалармен толықтырылған әдістемелік құралдар, электронды оқу құралын интерактивті тақта көмегімен пайдаланып оқытуды ұйымдастыруға негізделген педагогикалық мүмкіндіктер жасалып қойған.

Осы мүмкіндіктерді шығармашылық тұрғыда жетілдірудің оңтайлы жолдары, стандартқа негізделген базистік оқу жоспарымен, білім беру ұйымдарының типтік оқу жоспарымен, жұмыстық оқу жо жоспарымен, оқу бағдарламаларымен кешенді түрде жүзеге асырылады.

Соған сәйкес ЖОО-дағы білімнің тәжірибелік бағыттылығын күшейту, жағынан, эксперименттік сипаттағы өзіндік жұмыстардың үлесін көбейтуді көздейтін Ж.А. Қараев және Ж.У. Кобдикованың «Үшөлшемді әдістемелік жүйесі (ҮӘЖ)» педагогикалық технологиясы басымдыққа ие болады. Оқытудың «Үшөлшемді әдістемелік жүйе (ҮӘЖ)» педагогикалық технологиясы ең алдымен тұлға әрекеттілігін алға қойып, оның өздік танымдық әрекетінің құрылымы мен мазмұнын (нақты тапсырмаларын) анықтауға негізделеді [3].

Технологияның төрт меңгеру деңгейлерінің жеке аралық мақсаттарына сәйкес оқыту деген әр меңгеру деңгейіне белгілі бір: 1) қызықтыру деңгейі, 2) белсенділік деңгейі, 3) білім деңгейі, 4) біліктілік деңгейі, 5) құзіреттілік (компетентность) деңгейлері, 6) әр деңгейде білім сапасының әр түрлері қалыптасатынын көрсетеді. Бұл технология оқытудың әдістемелік жүйесі элементтерінің (оқыту мақсаты, мазмұны, әдістері, формалары мен құралдары) осы деңгейлік өзара байланысы бойынша төменгі сатыдан (деңгейден) жоғарыға бағытталған оқыту векторын (бағытын) негізге алады. Яғни оқыту үдерісі даму векторы бойынша, негізінен: ынталандыру бағасы (баллдық рейтинг жүйесі) арқылы қозғалысқа келеді.

Қазіргі білім берудің жаңа парагдимасы 12-жылдық білім беру жүйесіне көшу және гуманизациялау қағидасының педагогикалық сиппатамасында білімді жаңа үлгіде бағалау талабын қойып отыр. Егерде, дәстүрлі оқытудың әістемелік жүйесінде сатылы орналасқан және тұлғаның әрекеттілігі тұрғысынан ойластырылған бөліктер жоқтығын ескерсек, аталған әдістемелік жүйелері толық қарастырылған бағалау жүйесі (баллдық рейтинг) – оқытудың «Үшөлшемді әдістемелік жүйе (ҮӘЖ)» технологиясының айрықша белгісі мен артықшылығы болып табылады. Бұл болашақ мамандарға қатысты болғандықтан, ЖОО-дағы білімнің тәжірибелік бағыттылығын күшейту мақсатында пәндік білім мазмұнында ескеріліп отыру қажет. Осы оқу әрекеті нәтижесі ретіндегі пәндік компетенттіліктер біліктілік сипаттамалары түрінде тұжырымдалатын білім алушының міндетті дайындық деңгейіне қойылатын талаптарға негізделеді. Бұдан білім алушының жетістігі бұрынғы дәстүр бойынша игертілуі баға көмегімен бағаланатын оның білім, білік, дағдылардың көлемін өсіру ретінде емес, оның тұлғалық зерттеуші әрекетінің даму динамикасын ескеру қажеттілігін мойындаудан бастау алатындығын көруге болады. Себебі, нәтижеге бағдарланған білім беру жағдайында білім алушылар тарапынан жүзеге асырылатын ғылыми ойлау, зерттеушілік оқу әрекеті басымдыққа ие болады.

Оқытудың «Үшөлшемді әдістемелік жүйе (ҮӘЖ)» технологиясының мазмұндық және процессуалдық жақтарының бірлігін жүзеге асыруға деген оқытушының талпынысы әдістемені екі тұрғыда қарастыруға мүмкіндік береді. (Сурет-1).

Сурет-1.

Осы өзара байланысты ескере отырып, оқытудың «Үшөлшемді әдістемелік жүйесі (ҮӘЖ)» технологиясының үш бағыттағы сипаттамаларын ажыратып көрсетеміз:

Бұл теория психолог ғалымдар еңбектерінде де: В.Штерн, К.Левин, З.Фрейд, Э.Шпангер, Ж.Пиаже, С.Л.Рубинштейн, П.Я.Гальперин, Д.Б.Эльконин қарастырылған. Ғалымдар пікірінше: «оқушы өз санасының иесі, өзіндік таным, өзіндік бағытталуға, өз идеялары мен қажеттіліктерін жүзеге асыруға қабілетті тұлға дегенді алға тартып, оның пихологиялық сипаты қоршаған ортаға ұстамды қарым-қатынасынан, оқу материалдарын терең ғылыми негізде игеру көзқарасы  іс-әрекеттері қалыптасуынан көрінеді», – дейді. [4].

Педагогикада оны жүзеге асырудың мүмкіндіктері пәндік білімнің оқу материалын оқытудың әлеуметтік-педагогикалық алғышарттары негізінде, «қарым-қатынастық» тұрғыдан зерттеледі. Бұл жағдайда білім алушы оқулықтағы оқу материалын қабылдау субъектісі ретінде қарастырылады, ал оқытушының мақсаты білім алушының өз тәжірибесіне сүйене отырып, оны ізденіске жетелеу болып табылады. Оның бұған дейінгі алған білім, білік, дағдылары білім алудың құралдары мен тәсілдері ретінде жаңа білімді игеруге қызмет етеді. Білім алушыға пәндік білімнің оқу материалы арқылы білім беру оқытушы тарапынан оның қабілетін дамытуға мотивациялық тапсырмалар құрастыру (деңгейлік тапсырмалар), сабақ құрылымында оқу материалындағы заңдылықтарымен бірге қатар жүретін әлеуметтендіруге негізделген тәрбиелік мазмұны бар, ғылыми, зерттеушілік іс-әрекетке негізделген (ғылыми жоба), технологиясын ұйымдастыру болып табылады. Дидактикалық факторлар есебінде көрсетілген білім алушының оқу әрекеті оның зерттеуші тұлға ретінде дамуына мүмкіндік береді. Бұл жетістік – пәндік білімдерді меңгергенде ғана емес, ғылыми жобалар дайындауға бағытталған, ізденушілік, зерттеушілік әрекет нәтижесінде қалыптасқан құзіреттілік.

Бұның өзі білім берудің мақсатын жаңаша ұғынудың және оны жүзеге асырудың алғы шарттарын жасау әдісінің бірі. Ол үшін ғылым мен ғылыми-техникалық прогрестің қазіргі даму деңгейіне сәйкес әлемдік білім кеңістігі аясында білім беру мазмұны мен қоса, оқыту әдістемесін инновациялық біліммен ұштастырып, ғылыми негізде жеткізу қажет. Мұндай бастамалар – білім беру жүйесінде интеллектуалды адам ресурстарын дамытуды басқарудың тенденцияларын бүкіл әлем деңгейінде көрсетудің тағы бір дәлелін айғақтайды.

1. 
   Қазақстан Республикасының 2015 жылға дейінгі білім беруді дамыту Тұжырымдамасы, / Егемен азақстан, 26.12.2003.
   
2. 
   Таубаева Ш.Т. «Жалпы білім беретін мектеп мұғалімінің зерттеушілік мәденитін қалыптастырудың ғылыми негіздері». п.ғ.д....автореферат 2001, Алматы.
   
3. 
   Кобдикова Ж.У. «Үшөлшемді әдістемелік жүйе (ҮӘЖ)» нәтижеге бағытталған білім берудің тиімді механизмі, // педагог кадрлардың біліктілігін арттыратын курстарға үлестірмелік құрал, -Алматы, 2008, 112бет.
   
4. 
   Блонский П.П. Избранные педагогические и психологические сочинения: В 2-х т. // под редакцией А.В.Петровского. – М., 1979. – Т.1. – 432 с.
   

В статье раскрывается сущность инновационных методов и технологий обучения, способствующих формированию креативной личности.

Шымкент, ЮКГУ им М.Ауезова

Стратегия модернизации образования Казахстана предполагает, что в основу обновленного образования будут положены «ключевые компетентности», которые являются предпосылкой для развития и распространения компетентностного подхода. Специфика компетентностного обучения состоит в том, что усваивается не готовое знание, а формируются умения, необходимые для решения задачи. При таком подходе учебная деятельность приобретает исследовательский или практико-преобразовательный характер и сама становится предметом усвоения.

Образование, ориентированное на формирование компетенций, зародилось на рубеже 60-70-х годов XX столетия в США (competence-based education). Впервые понятие «компетенция» в образовании предложено профессором Массачусетского университета Н. Хомским в ходе исследования проблемы повышения эффективности обучения языковой грамотности (1965 г.). С этого времени понятия «компетенция» и «компетентность» начинают широко использоваться при обучении языку (в том числе и неродному), а также при подготовке специалистов в области менеджмента и предпринимательства.

В США выделяют три основных компонента компетентности: знания, умения и ценности. При этом в этой стране уделяется особое внимание компетентности в области новых информационных технологий. Это связано с тем, что в условиях постоянно увеличивающегося объема информации, способов ее доставки, особенно актуальным становится умение отбирать, анализировать и использовать многообразные, зачастую противоречивые данные [1]. Создание информационно-образовательной среды стало предметом целого ряда исследований. Авторы предлагают различные подходы к пониманию сущности и структуры среды. Тем не менее, во всех исследованиях компоненты среды обучения разделяются на две категории: субъекты и объекты. Субъектами образовательного процесса являются обучаемые и преподаватели. Объектами — средства обучения и инструменты учебной деятельности, методики, материальная база, область управления педагогическим процессом, способы коммуникации (организационно-управленческий, разъяснительно-мотивационный, ответно-поведенческий, технический, эмоциональный). Объекты — это те носители информации и учебные действия, которые, будучи усвоены и преобразованы сознанием субъектов, превращаются в процессе учебной деятельности в качества личности — мировоззрение, систему ценностей и смыслов, убеждения, компетенции и т.д. Существуют и другие (функциональные) подходы к определению содержания компонентов образовательной среды, когда выделяются: субъекты среды, источники учебной информации, инструменты учебной деятельности и средства коммуникаций, а также наполнение (учебное и методическое содержание) образовательной среды.Обращение к информационно-коммуникационным технологиям существенно расширяет состав и возможности ряда компонентов образовательной среды. Так, к числу источников учебой информации в этих условиях можно отнести базы данных и информационно-справочные системы, электронные учебники и энциклопедии, ресурсы Интернета и т.д. Как инструменты учебной деятельности можно рассматривать компьютерные тренажеры, контролирующие программы и т.д., как средства коммуникаций — локальные компьютерные сети или Интернет.

В таких условиях изменяются роли субъектов: в центре обучения оказывается сам обучающийся - его мотивы, цели, его психологические особенности. Все методические решения (организация учебного материала, использованные приемы, способы, упражнения и т.д.) преломляются через призму личности обучаемого - его потребностей, способностей, активности, интеллекта и др. [2].

В Послании Президента Республики Казахстан Н.А. Назарбаева народу Казахстана от 28.01.2011 г Нурсултан Абишевич акцентировал внимание на необходимость «…..обеспечить новый уровень развития университетского образования и науки» и к 2015 году 50 процентов организаций образования будут использовать электронное обучение, а к 2020 году их численность возрастёт до 90 процентов.

Решающую роль в развитии электронного обучения, конечно, сыграл Интернет. Электронное обучение дает вузам возможность повысить продуктивность, снизить уровень затрат, связанных с проведением аудиторных занятий, улучшить процесс обмена знаниями и довести до минимума расходы на обучение.

Применение электронных технологий обучения в вузе позволит:

• 
  расширить спектр образовательных услуг высокого качества предоставляемых вузом и обеспечить его постоянство с момента планирования учебного курса до его завершения;
  
• 
  повысить привлекательность изучаемого материала за счет улучшения условий получения образования;
  
• 
  расширить возможности профессионального роста и повышения квалификации педагогов вуза;
  
• 
  предоставить педагогам вуза больший простор для изучения опыта коллег и прохождения переподготовки;
  
• 
  повысить количественный состав студентов вуза, проходящих обучение одновременно;
  
• 
  обеспечить непрерывность обучения студентов за счет снятия пространственных и временных ограничений;
  
• 
  обеспечить персональный график работы студентов и перечень учебных курсов с учетом их интересов в рамках образовательного стандарта;
  
• 
  проводить промежуточную и итоговую аттестацию в форме тестирования;
  
• 
  повысить эффективность обратной связи для педагогов вуза и студентов,т.д.
  

В связи с этим в Южно-Казахстанском Государственном университете имени М. Ауезова ведется активное внедрение информационных технологий в обучение. Использование электронных коммуникаций направлено на создание условий для самостоятельной работы студентов.

В этих целях в университете открыт электронно-ресурсный центр (ЭРЦ). Созданный ЭРЦ представляет многопрофильный информационно-технологический комплекс, функционирующий на основе использования современных Интернет технологий, электронной доставки материалов, поддержки режима интерактивной видеоконференции. Посещаемость пользователей в среднем за день составляет 180-200. Это связано с тем, что в фонде ЭРЦ отечественные и зарубежные базы данных на оптических компакт-дисках, дискеты, аудио и видеокассеты, компьютерные атласы, обучающие программы, электронные учебники по дисциплинам специальностей, в том числе учебные издания, разработанные профессорско-преподавательским составом университета. Осуществляется бесплатный доступ к ресурсам Интернет с 30 компьютеров и 15 ноутбуков с Wi-Fi зоной обслуживания.

Задачами электронно-ресурсного центра, как одного из ключевых объектов университета, являются:

• 
  обеспечение свободного и неограниченного доступа к информации, к ресурсам всех мировых баз данных (БД «ЕВSСО», БД «Еlsevier», БД «INTAS», БД «КазПатент», БД «Заң»);
  
• 
  создание информационной среды университета;
  
• 
  накопление и сохранение источников информации. Функциональные возможности центра многообразны. Ведется большая работа по переводу учебной, научной литературы на электронные носители. Действуют следующие электронные формы обслуживания, направленные на создание условий для самостоятельной работы студентов:
  
• 
  свободный доступ к информационным ресурсам (электронным каталогам, предметным базам данных, Интернет и внешним базам данных);
  
• 
  электронная доставка документов (ЭДД) по внутренней сети университета;
  
• 
  электронная библиотека «Труды профессорско-преподавательского состава ЮКГУ им. М.Ауезова»;
  
• 
  обучение студентов пользованию базами данных электронного каталога, новых информационных технологий.
  

Для информационной поддержки научных исследований и учебного процесса университета и предоставления сведений о библиотеке и ее информационном потенциале для читателей разработан web-сайт библиотеки (http: //www.lib.ukgu.kz/), который является составной частью web-сайта университета.

Электронные образовательные ресурсы и формируемая на их базе новая информационно-образовательная среда имеют немалый потенциал для повышения качества обучения. Однако он будет реализован в полной мере только в том случае, если обучение будет строиться с ориентацией на инновационную модель, важнейшими характеристиками которой являются личностно ориентированная направленность, установка на развитие творческих способностей обучаемых. Основу качества знаний в системе электронного обучения определяют три основных компонента: качество учебно-методических материалов (обучающий контент); профессиональная компетентность преподавателей; качество информационной насыщенности и материально-технической оснащенности образовательной среды, включающей необходимый спектр предоставляемых образовательных услуг. Необходимо помнить и о студентах с их желанием самостоятельно обучаться, их мотивации к такому обучению [3]. Обучающиеся, получив возможность выбора (университета, курса, преподавателя, учебных материалов), становятся по-настоящему ответственными за свое обучение. Преподаватель уже не является главной фигурой в учебном процессе, он перестает быть носителем знаний и становится всего лишь тьютером, помощником учащихся при выборе образовательной траектории и консультантом по изучаемому материалу. Вместе с тем, исследования, посвященные определению эффективности использования информационных и коммуникационных технологий, свидетельствуют о том, что гарантом успешности внедрения информационных технологий в учебный процесс является в первую очередь преподаватель. Согласно европейским стандартам и рекомендациям для внутренней гарантии качества высших учебных заведений, образовательные учреждения должны гарантировать, что имеющиеся ресурсы для организации процесса обучения являются достаточными и соответствуют требованиям каждой реализуемой программы.

Проблема имеется в качестве многих электронных образовательных ресурсов. Можно выделить два важных фактора, предопределяющих низкий уровень дидактических и потребительских характеристик многих разработок в сфере электронного обучения. Во-первых, методические аспекты электронного обучения отстают от развития технических средств.

Второй фактор связан с закрытостью большинства из них, что не позволяет преподавателям и студентам вносить изменения и использовать какие-либо фрагменты для собственных разработок.

Таким образом, потенциал новых технологий остается пока недостаточно реализованным в ВУЗах страны, поскольку лишь малая часть преподавателей использует электронный ресурсный центр, Интернет, обучающий контент, компьютер и другие средства информации и связи в полном объеме.