Балашт ҥ с І п қ алие в б а л а л а р а у р у л а р ы о қ у л ы қ Ақтӛбе 1 4

БАЛАЛЫҚ ШАҚТЫҢ КЕЗЕҢДЕРІ ЖӘНЕ ОЛАРДЫҢ СИПАТТАМАСЫ

жүктеу 10,77 Mb.

Pdf просмотр

бет	9/772
Дата	19.01.2023
өлшемі	10,77 Mb.
	#40966

1 ... 5 6 7 8 9 10 11 12 ... 772

tusipkaliev pediatria

БАЛАЛЫҚ ШАҚТЫҢ КЕЗЕҢДЕРІ ЖӘНЕ ОЛАРДЫҢ СИПАТТАМАСЫ
Бала организміне негізгі бір заңдылықпен ҧдайы жҥріп отыратын, ҿсу жҽне даму
қҧбылысы тҽн болып келеді. Бала туылғаннан кейін жасына байланысты тиісті кезеңдерден
ҿтеді.
Қазіргі кезде кҿптеген ғалымдар (А. В. Мазурин, И. М. Воронцов, 2000) балалардың
даму дҽуірін ҥш кезеңге бҿлген жҿн деп есептейді: дайындық кезеңі, қҧрсақішілік
(ҧрықтық) жҽне қҧрсақтан тыс (постнатальды, туылғаннан кейінгі) немесе ҿзіндік балалық
шақ кезеңдері.
Дайындық кезеңі деген ҧғым – ең алыс аталық жҽне аналық жасушалар қосылмастан
кҿп бҧрынғы мезгіл мен болашақ баланың тҧқымында (ата-анасына дейінгі) ген
жиынтығының қалыптасу мерзімімен қатар жҥктіліктің алдындағы жақын кезеңді
(предконцепциальдық кезең) қамтиды. Дайындық кезеңін бҿліп кҿрсету, ҽрине, кҿп
жағдайда жасанды сықылды болып кҿрінеді. Дегенмен, бҧндай кҿзқарастың тҽжрибелік
жҽне ҧйымдастыру жҧмыстар деңгейінен қарағанда, маңызы ҥлкен екені белгілі. Бҧл
кезеңнің адамзаттың ҿмір бойына созылуы мҥмкін. Жас шаңырақ сҽбилі болуға шешім
қабылдағанда жыныстық тҽрбие, гигиена, тамақтану, салауаттық ҿмір сияқты кҥнделікті
ҿмірге қасиетті мҽселелердің маңызды екені белгілі болады. Сонымен қатар, тікелей
ҧрықтандыруға дайындық кезеңде, яғни 2–4 ай бҧрын, бҧл мҽселелердің маңызы арыта
тҥседі. Бҧл кезеңнің ҧзақтығы болашақ ата-ананың денсаулық деңгейіне байланысты.
Медициналық дайындықтың негізгі міндеті созылмалы инфекциялық ошақтарын, ҽсіресе
зҽр жолдары мен жыныс жҥйесінің, сауықтыру, ата мен ананың тамақ рационын
қалыптастырып, қоректік жағдайына кҿңіл аудару, санитарлық-ағарту жҧмыстарын
жҥргізіп, медициналық жҽне психологиялық талдау жасау. Бҧл кезде болашақ ата-анаға
ішімдіктің, нашақорлықтың, никотиннің жҽне басқа жағымсыз заттардың ең аз

бҿлшектерінің ҿзінің болашақ сҽбидің ҧрықтану кезеңінде тигізетін залалының
айтарлықтай екенін тҥсіндіру керек.
Кҥнделікті жҧмыста қолдану ҥшін, барлық балалық шақ тҿмендегідей болып
бҿлінетін, Н. П. Гундобин ҧсынған жоба ыңғайлы болып келеді.
А.
Қҧрсақішілік (жатыр ішінде) даму кезеңі 2 сатыдан тҧрады:
1.
Эмбриондық даму сатысы (алғашқы 2–3 ай).
2.
Плацентарлық даму сатысы (3 айдан туғанға дейін).
Қҧрсақішілік (ҧрықтық) кезеңі жыныстық клеткалар қосылған мерзімнен бастап, орта
есеппен, 270 кҥнге созылады. Бірақ жҧмыстық жағдайда 280 кҥн (9 ай 9 кҥн) деп есеп б
телінеді. Есеп соңғы келген етек кірінің бірінші кҥнінен астап жҥргізіледі.
Қазіргі кезде қҧрсақ ішілік (ҧрықтық) дамуды бірнеше кезеңге бҿледі:

жүктеу 10,77 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 5 6 7 8 9 10 11 12 ... 772