8
-
әр адам білім алу барысында көмекке мұқтаж;
-
мектеп, мұғалім, отбасы бала ғана емес, өзге тұлғаларды да оқытуға
ықпал етуге жауапты;
-
әр түрлі болу табиғи жағдай, ол өте бағалы және қоғамды толықтырып
отырады;
-
біреуді кемсіте қарым-қатынас құру әрі бұндай мінез-құлық таныту
сынға түсу керек. Балаларды толеранттылық тән және әртүрлілікті қалыпты
жағдайда қабылдайтын инклюзивті қоғамда өмір сүруге дайындау керек;
-
мұғалімдер өздерімен өздері өмір сүрмеу керек, олар да үнемі қолдауға
мұқтаж.
Кіріктіре оқыту сегіз қағидаға негізделеді:
-
адамның құндылығы оның қабілеттері мен жетістіктеріне байланысты
емес;
-
әр адам сезіну мен ойлауға қабілетті;
-
әр адам қарым-қатынасқа әрі сөзінің тыңдалуына құқылы;
-
адамдардың барлығы бір-біріне мұқтаж;
-
білім алу нақты өзара қарым-қатынас мазмұнында болуы мүмкін;
-
барлық адамдар құрбыларының қолдауы мен достығына мұқтаж;
-
білім алып отырған тұлғаларға жетістік ретінде өздері жасай алмайтын
емес, жасауға қабілетті әрекеттер саналады;
-
әртүрлілік адам өмірінің барлық жақтарын күшейте түседі [3].
Инклюзивті білім берудің қағидалары мен құндылықтарын терең түсіну
және қабылдау Қазақстанның педагогтары қауымдастығы мен жалпы қоғамнан
тұжырымдарды және мінез-құлық рөлдерін едәуір қайта бағалау үшін белгілі
бір уақыт пен күшті талап етеді.
Еліміздің арнайы мектептерінде мүмкіндіктері шектеулі балалардың
13,9%-ы оқиды (Республикалық психологиялық-медициналық-педагогикалық
кеңестің мәліметтері бойынша). Қарастырылып отырған балалардың көпшілігі
табысты түрде білім алуға қажетті жағдайлар жасалмаған жалпы білім беру
жүйесіне қосылған. Құрамына мүмкіндіктері шектеулі балалар енген жалпы
білім беру мектептерінде арнайы мектептердегідей қолдау түрлеріне барлығын
ұйымдастыру қажет. Мүмкіндіктері шектеулі балалармен жұмыс жасау
тәжірибесі арнайы білім беру жүйесінен жалпы білім беру жүйесіне өткені
дұрыс. Бұл жұмыс елімізде инклюзивті білім беруді дамытудың бағыттарының
бірі болуы тиіс. Ол әдетте бөлек қызмет етіп жүрген арнайы және жалпы білім
беру жүйелерінің жақындасуын, жалпы білім беру жүйесінің педагогтары мен
дефектологтардың ынтымақтастығы, арнайы білім беру ұйымдарына жалпы
білім беру жүйесінде инклюзивті үдерістерді дамыту бойынша ресурс
орталықтарының қызметін жүктеу сияқты жағдайларды белгілейді.
Достарыңызбен бөлісу: