«Экспрессивтік стилистика және сөз мәдениеті»

Сөз мәдениеті топ алдында мәдениетті сөйлеудің негізгі мақсат-міндеттерін меңгерудің жолдарын, нақты талаптарын қарастырады. Қазіргі таңда қазақ тіл мәдениетінің үлкен бір саласы – сөз мәдениетін жоғары деңгейге көтерудің басты шарты тікелей қатысты зерттеліп келеді. Сөз мәдениетін ұлттық тұрғыдан зерделеу мәселелері мәдени ұлттық аспектінің негізгі бағыттарын басшылыққа алу мәдениетін ұлт мәдениетімен ұштастыра қарастыруда. Яғни, осы үрдіске орай, бізде өз зерттеу жұмыстарымызда сөз мәдениетін «әсерлі жеткізу» ұстанымдары негізінде яғни тілдегі экспрессивтілік мәселелерімен сабақтастырылып, экспрессиялық стилистика мәселелерімен тікелей ұштастырылады.         Тіл мәдениетінің басты қатысымдық сапаларына сөздің «дұрыстығынан» өзге сөз дәлдігі, сөз байлығы, сөз тазалығы, сөз орындылығы, сөз әсерлілігі, сөз әдебі сияқты сапалар жатады.

Жалпы қазақ тіл біліміндегі сөз мәдениетінің жекелеген мәселелері М.Балақаев, Р.Сыздық, Е.Жанпейісов «Қазақ әдеби тілінің тарихы» еңбектерінде қарастырылса, жалпы қазақ сөз мәдениетінің ғылыми теориялық негіздері Н.Уәлиұлының зерттеу еңбегінде [37] талданып, жүйеленген.

Сонымен, сөз дегеніміз – жоғары қабілетті тілдік тұлғаның әлеуметтік лингвистикалық компетенциясы арқылы бір немесе бірнеше сөйлемнің жиынтық операциясынан тұратын ой, пікір ретінде танылатын тілдің динамикалы процесінің өндірісі. Сөз, сөзтану лингвистикасы стильмен бірлесе отырып, өз мәнін толық айқындап берді.

  Сөз мәдениетін жетілдіру «әсерлі, образды, бедерлі жеткізу» ұстанымдары стилистикалық мүмкіндіктерді тарату жиынтықтарын құрайды.