Сана жане Бейсана
Орындаған :
Жоспары:
Сана және тіл түсінігі
Сананың тарихи сипаты
Сана бейнелеудің ең жоғары формасы
Сабақты бекітуге арналған ойын тізбектері
Тіл мен ой-сана
Философия
Лингвистика
Логика
Психология
Тіл мен ой-сана арасындағы өзгешеліктер:
Қызметі
Құрылымы
Ойдың мақсаты:
Нысанды танып-білу, жаңа мәлімет, тың білі игеру.
Тілдің мақсаты:
Ойды қалыптастыру, жарыққа шығару, оны сақтау, кейінгі ұрпаққа жеткізу.
Ойлау ойдың логикалық құрылысына ұғым мен байымдауға негіз. Ойлаудың логикалық заңы, формасы – жалпыадамзаттық.
Тілге негіз болатын оның грамматикалық құрылысы, сөз өзгерту, сөз туғызу, сөйлем құрау. Жалпыадамзаттық емес, жеке халықтық, ұлттық болады.
- тілдің көмегімен адамдардың өзара қарым-қатынасында қоғамдық еңбек іс-әрекеті үрдісінде пайда болатын психиканың жоғары түрі.Сана адамға табиғат пен қоғамның заңцарын жан-жақты білуге комектеседі. Осы зандарды білуге сүйене отырып, адам қоршаған ортага қажеттілігі мен керегін қанағаттандыру үшін озгереді жоне бейімделеді. Демек, сана - бейнелеудің белсенді танымдық және озгертуші түрі.
САНА
Идеалист философияның қайсысы болсын сана, идея, рух материядан тыс, дербес өмір сүріп қана қоймайтынын, қайта сол материяны билейтін, оның қозғалысын, дамуын қарастыратын күш деп түсінді.
Кейбір материалистер сана барлық материяда бар деп түсінген. Мысалы, орта ғасырда өмір сүрген Д. Скоттың түсінігінше, тіпті тас та ойлай алады-мыс. Мұндай бүкіл табиғатты жанды деп қараған ұғымды философияда гилозоизм деп атайды. Енді материалистер дүниенің бірлігі оның материалдығында екенін ұғына алмай, сананы да материаға балаған.
Мәселен, Фогт, Бюхнер, Молешотт деген немістің жаратылыстану зерттеушілері сана мидың жемісі екенін, бауырдан еттің бөлінетінімен қатар қойып, екеуін бірдей алып қараған.
Сана
Адамның барша психикалық қызметіне ортақ қасиетті бейнелеудің ерекше формасы.
Бейсана
Адамның санасынан тыс істейтін іс-әрекет қылықтарының жиынтығы.
Оған:түс,лунатик,түшкіру,қалтырау секілді санадан тыс әрекеттер жатады,яғни ол әрекеттерді жасау белгілі бір заңдылық.
Өзіндік сана
Шексіз,күрделі мәселелерден тұрады.
Кон түсіндірмесі:әрбір дара адамның өзін-өзі іс- әрекет субъектісі ретінде тануға жәрдем ететін психикалық процестердің жиынтығы.
Әрбір тұлға өз менінің көптеген бейнесіне ие.
Өзі жөніндегі ұғымдары мен бейнесін құрайды.
Сананың тарихи сипаты
Сананың пайда болуы және дамуы биологиялық жағдайларға ғана емес, сонымен қатар және ең бастысы әлеуметтік – тарихи заңдылықтарға байланысты.
Сананың тарихи сипаты
Сананың тарихи сипаты оның жануарлар психикасынан айырмашылығын көрсетеді.
Адамның айнала қоршаған дүниені тануындағы тарихи, онтогенетикалық және индивидуалды-гностикалық бірлік – адам санасының жануарлар психикасынан айырмашылығын білдіреді
Адам санасының санасының мақсат-бағдарлы және белсенді сипаты – оның жануарлар психикасынан айырмашылығын білдіреді.
Адам санасының маңызды айырмашылық ерекшелігі – өзіндік сана-сезімнің барлығы.
Ақиқаттың адам санасында жалпылама және жанама түрде бейнеленуі – сананың жануарлардың психикасынан айырмашылығын білдіреді.
Сана бейнелеудің ең жоғары формасы.
Идеалистер сананың екінші ,материяның бейнесі екенін мойындағысы келмейді. Олардың ойынша, адам санасында обьективті дүниеде кездеспейтін, қате, жалған ойлар, мәселен, түрлі жын-сайтан, дию, су перісі ұғымдар болады.
Достарыңызбен бөлісу: |