Аязбай м. Д., Имандосов а. Т., Семернин а. Н. Жолаушылар тасымалын жобалау

L_п  L_о  L_х
(6.5)

3. Жолаушының көліктегі жүру қашықтығы

Автомобильмен тасымалдауда жолаушылардың орташа жүрісі деген түсінік бар. Ж о л а у ш ы л а р д ы ң о р т а ш а ж ү р і с і (l_еп) деп барлық жолаушылардың көлікпен жүріп өткен жолының орташа арифметикалық мәнін

айтады[3]:

l  l  ...  l

Q




^lеп.i

^lеп

_ ^{еп.1 еп.2 еп.}i

Q

_ i1 _,

Q

(6.6)

мұндағы Q – жолаушылар саны,

l_еп.i – нақты жолаушының жүрісінің ұзындығы.

Жолаушылардың көліктегі орташа жүрісін l_ср орындалған тасымалдау жұмысының (Р, жолаушы-км) тасымалданған жолаушылар санына (Q, жолаушы) қатынасы ретінде анықтауға да болады:

l_ср 

P

_Q . (6.7)

4. Жылжымалы құрамның жұмыс уақыты

Көлік құралының линиядағы жұмысының ұзақтығы н а р я д т а ғ ы у а қ ы т п е н (Т_н) сипатталады[4]:

Т_н = t_воз – t_вых– t_пер , (6.8)
мұндағы t_воз, t_вых – көліктің паркке оралу және парктен шығу уақыттары, сағ:мин;

t_пер – жүргізушінің түстенуі үшін берілген үзіліс, сағ.

Н а р я д т а ғ ы у а қ ы т (Т_н) маршруттағы жұмыс уақыты мен нөлдік уақыт қосындысынан құралады:

Т_н = Т_м + Т_{0 ,} (6.9)
мұндағы Т_м – маршруттағы жұмыс уақыты, сағ;

Т_о – нөлдік жүріске кеткен уақыт, сағ.

М а р ш р у т т а ғ ы ж ұ м ы с у а қ ы т ы (Т_м):

Т_м= Т_дв+ Т_по + Т_ко , (6.10)
мұндағы Т_дв – автобустың тәуліктегі қозғалыс уақыты, сағ;

Т_по – тәуліктегі аралық аялдамаларда тоқтап тұрған уақыты, сағ;

Т_ко – тәуліктегі соңғы бекеттерде тоқтап тұрған уақыты, сағ.

сағ:

М а р ш р у т т а ғ ы б і р р е й с т і о р ы н д а у ғ а к е т к е н у а қ ы т (t_р)_,
t_р=t_дв+п_поt_по+t_ко, (6.11)
А й н а л ы м р е й с і н і ң у а қ ы т ы (t_об)_, сағ:
t_об=2t_р, (6.12)

5. Жолаушы көлігінің қозғалыс интервалы мен жиілігі

Ж о л а у ш ы к ө л і г і н і ң қ о з ғ а л ы с и н т е р в а л ы (i) деп маршруттың белгілі бір пункіті арқылы бірі бірінің артынан келе жатқан екі көлік құралының өткен уақыттарының аралығын айтады[4]:

_{i } t_об 60 _,

A

(6.13)

мұндағы i – қозғалыс интервалы, мин;

А – маршруттағы автобустар саны;

t_об – айналым рейсінің уақыты, сағ.

Ж о л а у ш ы к ө л і г і н і ң қ о з ғ а л ы с ж и і л і г і (j) қозғалыс интервалына кері шама болып, маршруттың белгілі бір қимасынан сағатына қанша көлік құралы өткенін көрсетеді, автобус/сағ:

j=60/i=A/t_об. (6.14)
Ж о л а у ш ы а й н а л ы м ы (немесе т а с ы м а л д а у ж ұ м ы с ы (Р),

жолаушы-км) негізгі техникалық пайдалану көрсеткіші болып табылады:
Р= Ql_cр, (6.15)
мұндағы Q – тасымалданған жолаушылардың жалпы көлемі, жолаушы;

l_cр – жолаушының көліктегі жүрісінің орташа қашықтығы, км.

1. Жылжымалы құрамның орташа жылдамдықтары

О р т а ш а ж ы л д а м д ы қ (км/сағ) үш түрлі болады: техникалық жылдамдық (V_т), қатынас жылдамдығы (V_с) және пайдалану жылдамдығы (V_э).