Техникалық пайдалану көрсеткіштері

Бастапқы техникалық пайдалану көрсеткіштерінің мәндері тікелей автомобильдің линиядағы жұмысын есептеу деректерінен алынады.

Есептік техникалық пайдалану көрсеткіштерінің мәндері бастапқы және басқа есептік көрсеткіштер үстінен математикалық амалдар жүргізу арқылы анықталады[4].

Н е г і з г і б а с т а п қ ы т е х н и к а л ы қ п а й д а л а н у к ө р с е т к і ш т е р і н е төмендегілер жатады[4]:

• 
  жолаушы тасымалдау көлемі (Q), жолаушы;
  
• 
  жылжымалы құрамның жүрісі (L), км;
  
• 
  линиядағы, яғни маршруттағы жұмыс уақыты (Т_м), сағ.
  

• 
  жолаушы айналымы (тасымалдау жұмысы) (Р), жолаушы-км;
  
• 
  жолаушы көлік құралының өнімділігі (U), жолаушы/сағ;
  
• 
  жолаушы көлік құралының өнімділігі (W), жолаушы-км /сағ.
  

2. Жылжымалы құрамның жүрісі және оны пайдалану

Ж ы л ж ы м а л ы қ ұ р а м н ы ң ж ү р і с і деп автомобильдің белгілі бір уақыт ішінде жүріп өткен қашықтығын айтады. Жұмыс уақытында автомобиль жүрісі төмендегідей болуы мүмкін[4]:

• 
  L_п – жолаушымен жүрген (өнімді) жүріс;
  
• 
  L_о – нөлдік жүріс;
  
• 
  L_х – бос жүріс;
  
• 
  L_общ – жылжымалы құрамның жалпы жүрісі.
  

мұдағы L_п – бір күндегі (сменадағы) жолаушымен жүрген (өнімді) жүріс, км;

Н ө л д і к ж ү р і с (L₀) жылжымалы құрамды автопарктен маршрут басталатын бекетке немесе тапсырыс берушіге бергенде және кейін автопаркке қайтып оралған кезде жүріледі. Бұлар тасымалдау жұмысын орындау үшін жасалған дайындық жүрістері[3]:

мұдағы l₀₁ – автобустың парктен маршруттың бастапқы бекетіне дейінгі нөлдік жүрісі, км;

Такси-автомобиль бір жолаушыны түсіріп, келесі жолаушыны алу үшін жаңа отырғызу орнына барғанда б о с ж ү р і с (L_х) жасайды. Бұл тасымалдауды атқару үшін қажетті жүріс болып табылады.

Сонымен ж ы л ж ы м а л ы қ ұ р а м н ы ң ж а л п ы ж ү р і с і (L_общ) жолаушымен, нөлдік және бос жүрістердің қосындысы ретінде анықталады:

L_общ = L_п + L_о + L_х , (6.3)

Жылжымалы құрамның жалпы жүрісінің пайдалану дәрежесін жүрісті пайдалану коэффициентімен β бағалайды. Ж ү р і с т і п а й д а л а н у к о э ф ф и ц и е н т і (β) деп жолаушымен жүрген жүрістің жалпы жүріске қатынасын айтады: