Сҥттің тығыздығын анықтау

Сҥттің тығыздығын анықтау

ГОСТ - бойынша, тығыздық ол - C температурадағы сүттің кӛлемдік салмақ (г/см^) ӛлшемі. Бұл кӛрсеткіш сүтті килограммнан литрге және керісінше есептеуге, оның табиғилығын білуге, формула бойынша ондағы құрғақ заттарды, майсыздандырылған сүт құрғақ қалдықтарын және арнаулы коэффициентер арқылы сүттің басқа компонеттерін анықтауға қолданылады. Жаңа сауылған сиыр сүтінің тығыздығы ,-, г/см^ дейін ауытқиды (кейбір сиыр сүттінде ,-,), ал орташа тұрақты саны , г/см^ тең.

Майсыздандырылған сүттің тығыздығы жоғары, яғни -,. қаймақтың тығыздығы бірге жақын, ол майлылығына байланысты , - , г/см^ шамасында. Егер, сүт қаймағының жартысы алынса, немесе сүтке кӛк сүт қосылса сүттің тығыздығы жоғарылайды, ал су сүттің тығыздығын тӛмендетеді.

Ареометр. Сүттің тығыздығын анықтау үшін ареометр құралын қолданады (лактоденсиметр, мемлекеттік талап - ) құралдың тӛ- менгі жағы кеңірек, сүтке батырғанда тік қалыпта болу үшін, ортаңғы жағында шкалалары болады. Ондағы сандар сүттің тығыздығын кӛрсетеді, г/см^ (, , ,. Кейде шкалада сүт тығыздығы ареометр градусымен  белгіленген, жүздік және мыңдық тығыздық бӛлігімен г/см^ кӛрсетілген. Мысалы, , г/см^ немесе тығыздық арео- метр градусы бойынша  -, г/см^ тығыздығымен сәйкес келеді. Ареометр градусымен кӛрсетілген сүт тығыздығы, кейбір фор- мулаларда қолданылатын түзету есебін жеңілдетеді. Аспаптың жоғарғы жағы термометр шкаласымен бітеді. Сүттің тығыздығын, оның темпера- турасы -^С аралығында болғанда ғана анықтайды. Осы себептен, тығыздықты анықтау алдында сауғаннан кейін  сағат шамасында, міндетті түрде сүттің температурасын алдын ала ^С температурасына дейін жеткізілуі керек. Бұл уақыт аралығында жаңа сауылған сүтте еріген газдар ұшып, сұйық күйдегі май қатты майға айналады. Жаңа сауылған сүттің тығыздығы, сауылғанына бірнеше сағат ӛткен сүттен тӛмен болады.

Зерттеу алдында консервіленген орташа сынама сүттін және қаймағы тұрып қалған сүтті -C температураға дейін жылытып, араластырып С дейін суытады. Сүттің тығыздығын арбитраждық жағдайда анықтағанда, оны C дейін жылытып, осы температурада  минуттай ұстап, сосын C дейін салқындатады.