) Фразеологизмдер стильдік, экспрессивтік еркшеліктеріне

38 
Жазба тіл фразеологиясы
кӛбіне жазу тіліне тән. Кӛркем шығармаларда 
поэтикалық сипат, публицистикалық стильде салтанаттылық басым, ғылыми 
шығармаларда логикалық, дәлдік үшін жұмсалады. 
Кӛнерген фразеологиялық
тіркестер кӛбінесе діни ұғыммен, салт, әдет-
ғұрыппен байланысты болады: сегіз жұмақ, ақыр заман, құрбан шалу; ірге кӛру,
ұрын бару. 
4)Фразеологизмдердің кӛркем 
әдебиетте қолданылуы. Фразеологизмдер 
кӛбінесе эмоционалды-экспрессивті қызмет атқарады: ашық ауыз, тас бауыр,, 
кейде ойды әсерлі жеткізу үшін, бейнелік мағына беруде жұмсалады, 
ирониялық реңкке де ие болады. Мысалы, «бұл қадірсіз ӛлім ғой» дегеннен 
гӛрі «бұл ит ӛлім ғой» десек, ой әлдеқайда ӛткір, ӛтімді келеді. Әрине ит ӛлім 
жағымсыз ӛлім. Бұл тіркестің контекстік мағынасында мұқату сезіледі. 
Б.Майлин «Күн ұясына батты» дегенді сӛйлем мәнін күшейту үшін «күн 
ұясына кірді» деп қолданады. М.Әуезов «Жүрегінің түгі бар» дегенді күшейтіп 
«Жүрегінің түгі шыққан» деп әсерлі жұмсайды. 
Әдебиеттер 
1. Болғанбаев Ә.,Қалиев Ғ. Қазақ тілінің лексикологиясы мен фразеологиясы.А. 
2002. 
2. Уәлиев Н. Фразеология және тілдік норма А. 1998.
3. Қазақ тілінің фразеологиялық сӛздігі. 

жүктеу 0,63 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: