Пјнніҫ мақсаты: Стилистика жоәары оқу орындарыныҫ қазақ филологиясында кҙп жылдардан бері пјн ретінде ҙткізіліп келеді

36 
түгенше 
тәріздес қарапайым сӛздердің, варваризм атаулынын, да тіл 
байлығына жататыны мәлім. Бірақ олар да белгілі бір стильде ғана жұмсалады. 
Әлгі сӛздер, мысалы, сӛйлеу тілі лексикасына тән. Осы себепті кӛбінесе сӛйлеу 
стилінде қолданылады. Сондай-ақ, кейде белгілі бір стильдік мақсат үшін 
кӛркем шығармада да, сықақ-мысал түрінде жазылған очерктерде де кездеседі. 
Ал қалған стиль түрлерінде сирек ұшырасады, негізінен кӛркем әдебиет 
стилінде ғана колданылады. 
Түбінде Абайды үлкен жазаға ұшырататын болса, бұл іс бір үлкен кӛзір 
болып... 
(М.Әуезов). 
Түпкі үйдің есігінен кептеліп бір қырынан шыққан жеңгей 
қолындағы бір бӛлке нан мен шӛлмек пошымдас ораулы газетті кӛргенде "бұл 
байғұсты бірдеме шалған екен" деді 
(газеттен). 
Пәленшені 
ұрам деп,
Түгеншені 
қырам деп... 
(А б а й). 
Әдебиеттер 
1. Болғанбаев Ә., Қалиев Ғ. Қазақ тілінің лексикологиясы мен фразеологиясы.А. 
2002. 
2. Нұрмұханов Х.Сӛз және шеберлік. А. 1987
3. Серғалиев М., Нұрғожина Ш. Қазақтың сӛйлеу тілінің эмоционалды-
экспрессивті лексикасы. А. 1995 
 Сұрақтар мен тапсырмалар
1. Архаизмдер мен тарихизмдер қандай стильдік қызмет атқарады? 
2. Стильдік неологизм дегеніміз не? 
3.
Диалектизмдердің стильдік ерекшелігі қандай? 
4.
Кәсіби сӛздердің стильдік қызметі 
5.
Тіліміздегі кірме сӛздер туралы не білісіз? 
6.
Қарапайым сӛздер, жаргондардың стильдік ерекшелігі неде?

жүктеу 0,63 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: