68
шығармашылықты түрде жобалау мен дамытуға бағытталған арнайы
жаттығуларсыз мүкін болмайды.
Соңғы кездері педагогакалық ғылымда студентті мектепте
жұмыс істтеуге және басқа да білім беру мекемелерінде жұмыс
істеуге дайындаудың жекелік-бағытталған технологиялары жасалып
жатыр.
Осындай кәсіби түрде толықсудың авторлық бағдарламаның
жалпы түрінде мұғалімнің болашағы былай ұсынылады:
1. Жоғар оқу орындарының пәндерін игеру: а) міндетті; б)
таңдау бойынша; в) ақылы – жалпы университеттік және профилді.
2. Одан әрі олардың авторлық бағдарламаларын жекелендіру
мақсатында біліктілік сипатталудың негізгі тарауларымен танысу.
3. Өзінің кәсіби маңызды жекелік қасиеттерін (КМЖҚ) тестілеу
және кемшілігі бар жерлерін толықтыруды белгілеп қою.
4. Жеке қасиетерінің ішіндегі кемшілікті жерлерін жоюды және
оны сараптауды белгілеп қою.
5. Өінің кәсіби өміріне жекелікті түрде талаптар қою:
денсаулығына, интелектуалды өсуіне т.б.
6. Атақты мұғалімдердің жаңашылдық тәжірибесін зерттеу, оны
өзінің болашақ жұмысында қолдану жолдарын ескеру.
7. Авторлық бағдарламаның басқа да тараулары.
Педагогикалық қызметкерлердің негізгі талаптары тіркелген
негізгі нормативтік құжаттарға, оның ішінде оқытушыларға да
қатысты, маманның біліктілігін сипаттау болмақ.
Мұғалімнің біліктілігін саралауды көрсетеміз. Мұғалімнің
лауазымдық міндетіне мыналар кіреді:
өз пәні бойынша оқытушыларға білім беруді жоғары ғылыми
және әдістемелік деңгейде жүргізу
алған білімін тәжірибе түрінде қолдануда ептіліктер мен
дағдыны қолдануды қалыптастырып отыру;
оқушының өзіндік жұмысын ұйымдастыру және оны бақылап
отыру;
тиісті пән бойынша оқу материалын жоспарлау оқу
бағдарламасын орындауды қамтамасыз ету;
әдістемелік жұмыстарға қатысу;
оқушыларды тәрбиелеу, сыныптан тыс тәрбие жұмыстарын
жүргізу;
69
оқушылардың үлгрімін сараптау, олардың оқа пәнін
қадағалауын қамтамасыз етіп отыру;
оқушылардың жекелік қасиеттерін зерттеу, ондай жұмыстарға
ата-аналарын қатыстыру;
оқу құралдарын тасу барысында қауіпсіздік талаптарын және
өндірістік санитария талаптарын сақтауды қадағалау.
Біліктілік талаптарын сәйкес мұғалім мыналарды білуі керек:
өз пәнін, оның мазмұнын және тәжірибе түрінде
қолданылуын білуі керек;
білім беру жүйесндегі өз пәнінінң алатын орнын және
оқушылардың ғылыми танымын қалыптастыруы; педагогика мен
педагогикалық психологияны;
оқушыларды оқытудың формалары мен әдістерін;
еңбек заңнамасының негізін.
Оқытушының біліктілігі талаптарының ең маңыздысы жоғары
және орта кәсіби-педагогикалық білімінің болуы.
Біліктілік сипаттаманы Қазақстан Республикасының Білім және
ғылым министрлігі бекітеді және ол педагогикалық жоғары оқу
орындары мен педагогикалық колледждердің мазмұнының негізі
болып табылады.
Осы көрсетілген ережелерге сәйкес студент өзінің жеке
авторлық бағдарламасын жасайды, оған өзінің кәсіптік қалыптасуы
барысындағы өзінің түзетулерін енгізеді.
Студенттердің өзін-өзі тәрбиелеуі мен ерік жігеріне және
мінезіне, әдеттеріне және ақыл ойының тәрбиесіне ерекше көңіл
бөліну керек. Психология мен басқа да ғылымдардың бүгінгі күнгі
жетістіктері осы жұмыстарды жоғары біліктілікпен құруға мүмкіндік
береді.
Біз болашақ мұғалмдердің өздерінің педагогикалық
кәсібиліктерін қалыптастырудағы өздігінен білім алу мен өзін-өзі
тәрбиелеу жүргізудегі жұмыстарының кейбір мәселелеріне ғана
тоқталып өттік. Олар студенттерге өздері туралы ойлануға, өзінің
педагогикалық
білімі
туралы
ойлануға
оны
тәжірибеге
айналдырудағы нақты варианттарды ескеруге мүмкіндік береді.
Негізгі әдебиеттер: 1, 2,3, 4, 8,9,10,11,12
Қосымша әдебиеттер: 1 ,2,3
70
№9 дәрістің тақырыбы: Мұғалімнің педагогикалық стилінің
жеке даралығы
Жоспар
1. Қазіргі заманғы қоғамның мұғалімге қойылатын талаптары.
2. Бастауыш сынып мұғалімінің педагогикалық қызметінің жеке
даралық стилі.
3. Жеке
даралық стилінің негізін құраушы педагогтың
компетенттігі.
4. Педагогтың қасиеті ретіндегі рефлексия. Рефлексия түрлері.
5. Педагогикалық әрекеттің жеке стилінің қалыптасу деңгейі.
1. Қазіргі заманғы қоғамның мұғалімге қоятын талаптары.
Бүгінгі күні біздің қоғамымыздың әлеуметтік-экономикалық
және рухани қайта жаңару жағдайында адамның жеке даралық
дамуына
көп
көңіл
бөлініп
отыр,
оның
өзіндік
бір
қайталанбайтындығына, бірегейлігіне көп көңіл бөлініп отыр.
Неғұрлым белсенді, шығырмашылығы көп, сауатты шешімдерді тез
қабылдай алатын және оларды өз тәжірибесінде қолдана алатын
адамдарға сұраныс артып отыр. Осындай жеке дара адамдарды тек
қана бәсекелестігі жоғары, шығармашылықпен жұмыс істейтін
жоспарлау мен болжау негіздерін білетін өз кәсібін меңгерген оны
жетілдіріп отыратын кәсіби-педагог қана тәрбиелей алады.
Мұғілімнің миссиясы қоғамның әлеуметтік-педагогикалық
саласын әлеуметтік мәдени түрге ауыстыру болмақ. Бұл жерде
әлеуметік тұрғындардың қызметін атқарады, әлеуметтік адаптация
мен қоғамның қалыптасуы мен онық құрылу процесін реттеуді іске
асырады. Ол осы мәселенің ең басты ғаламдық деңгейі. Осы
педагогикалық қоғамға деген талаптар барлық блім беру жүйесін
реформалауға итермелейді, ең бірінші ол кәсібиліктің жоғары
деңгейі талап етілетін педагогтың жеке тұлғасына көңіл бөледі.
Себебі оқушының оқытушы ғана тәрбиелейді,сондықын әрбір
оқушының нақты білімі әрбір мұғалімнің нақты білімі мен кәсіби
шеберлігіне байланысты болады. Мұғалім білім беруді дамытудың
міндеттерін шешетін негізгі субъект болып қала береді. Бұл осы
мәселенің екінші бір жекелік деңгейі.
Бұл жерде педагогикалық біліктілікті арттыру жүйесін жаңарту
нақты мұғілімнің жеке тұлғасының дамуына сұраныс туудан
Достарыңызбен бөлісу: | 
