562
таралуына байланысты семіздік абдоминалды («жоғарғы типті семіздік», «андроидты»)
жҽне бҿксе- санды («тҿменгі типті», «гиноидты семіздік») болуы мҥмкін. Бірінші
жағдайда май кеуде де жҽне іш
қуысында басым жиналады, ал гиноидты тҥрінде – бҿкседе
жҽне санында жиналады.
Терісі ылғалды, тер шығару бездерінің қызметі кҥшейеді. Жиі экзема, пиодермия
дамиды. Семіздігі бар балалардың барлық жҥйелері мен мҥшелері зақымдалады. Бірінші
ретте жҥрек-қантамыр жҥйесі зақымдалады. Семіздігі бар балалалар мен жасҿспірімдердің
80%-да артериалды гипертензия болады. Артериальды
гипертензияның дамуына май
тінінің таралу типі ҽсер етеді. Андроидты семіздік АҚҚ жоғарлауына бейімдейді.
Тыныс алу мҥшелері жағынан – семіздікке байланысты ҧйқы кезіндегі апноэ ауыр
бҧзылыстардың бірі болып саналады. Тҥнгі сағаттардағы гипоксия ҿмірге қауіпті аритмия
жҽне жҥрек жетіспеушілігіне алып келеді. Семіздігі бар балалардың ҥштен екісінде
ҧйқының бҧзылысы байқалады. Соның ішінде олардың жартысында ҧйқы
кезінде апноэ
байқалады, 5%-да ол ауыр сипатта білінеді. Ҧйқысының жарты уақыты бойы, дене
салмағы қалыптыдан 200% жҽне оданда артық балаларда, қанның ҿттегімен қанығуы 90%-
дан тҿмен. Морбидті семіздігі бар балалардың 40% орталық гиповентиляция белгілері
болады. Семіздігі бар балаларда жиі бауыр ауруларды диагностикаланады. 20%
артық
балаларда майлы гепатоздың эхографиялық белгілері анықталады. Шамамен 6% салмағы
артық балалардың жҽне семіз балалардың 10% трансферазалардың деңгейі жоғарылайды.
Семіз ер балаларда жыныс мҥшелері пропорционалды емес кішкентай, жиі жыныс мҥшесі
май тініне «батып кеткен», жыныстық жетілуі ҿте кеш дамиды. Ҽдетте қыз балаларда
сыртқы жыныс мҥшелерінің ерекшелігі болмайды, менархе мерзімінде немесе ерте баста-
лады. Лабораториялық мҽліметтер: қанда гиперхолестеринемия, β-липопротеиндердің
жҽне бос майқышқылының мҿлшері жоғарлайды. Жиі кҿмірсу алмасуының бҧзылыстары
байқалады.
Емі.
Семіздікті емдеу ҿте қиын мҽселе. Семіздік ҽкелетін
факторларды жою оңай
емес, олар ҧзақ сақталып, аурудың қайталауына жағдай туғызады. Семіздікті емдеуді 2
негізгі сатыға бҿлуге болады: дене массасын азайтуды қамтамасыз ету жҽне қол
жеткізілген тиімді нҽтижені ҧстап тҧру қажет. Семіздіктің емі кешенді тҥрде жҥргізілуі
керек. Емдеудің толық бағдарламасына,
калоражды шектеу, тамақтану мҽдиниетіне
тҽрбиелеу (жеке жҽне ҿтбасы), мінез-қҧлықты, физикалық жаттығулар, дҽрҽлермен емдеу
(кҿрсетілім бойынша) кіреді.
Достарыңызбен бөлісу: