Балашт ҥ с І п қ алие в б а л а л а р а у р у л а р ы о қ у л ы қ Ақтӛбе 1 4

жүктеу 10,77 Mb.

Pdf просмотр

бет	587/772
Дата	19.01.2023
өлшемі	10,77 Mb.
	#40966

1 ... 583 584 585 586 587 588 589 590 ... 772

tusipkaliev pediatria

3.

Май тінінің қҧрылысы
.
Айтылып ҿткендей, май жасушасының жалпы салмағы
адипоциттер гиперплазиясы есебінен немесе оның гипертрофиясының есебінен болуы
мҥмкін. Балалық жҽне жасҿспірімдік кезеңде май жасушалары гиперплазияға бейім болып
келеді. Бҧл жағдайдағы оң энергобаланс қайтымсыз семіздікке бейімдейді. Ересектердегі
аналогиялық оң баланс адипоциттердің қайтымды гипертрофиясына алып келеді.
4.

Артық немесе баланссыз тамақтану
, тағамдық ҿнімдердің ҽртҥрлі калориялық
бағалығы бар екендігі белгілі, 1 грамм кҿмірсуда жҽне ақуызда 4 ккал-дан, 1 гр майда 9
ккал. Осыдан семіздік дамуына тағам мҽзірінде майларды шектен тыс қолдану жауапты
екенін кҿруге болады. Сондай-ақ, семіздіктің пайда болуына тағамның қҧрамы, тамақта-
нудың сипатыда маңызды орын алады. Тағамды ретті қабылдауға қарағанда, жиі ретсіз
қабылдау дене салмағының артуына алып келеді. Семіздігі бар балалар, ҿздерінің қҧрдас-
тарына қарағанда қуатты 30% артық пайдаланады. Тҽулігіне 50 ккал артық пайдалану, ал
бҧл кішкене ғана бҿлке жҽне печенье – жылына дене салмағының 2,5 кг-ға артуына ҽкеліп
соқтырады. Ҽдетте семіздігі бар балалар қабылдаған тағам кҿлемін бағалай алмайды.

561
5.

Гиподинамия.
Соңғы жылдары физикалық белсенділіктің азаюы ҥдеп келеді.
Балалар телевизор бағдарламаларын, видеоойындар, компьютерге кҿп уақыттарын
пайдаланады жҽне ҥйден тыс жерлерге уақыт аз жҧмсалады. Телевизор қарау жҽне
семіздіктің арасындағы байланысты былайша тҥсіндіріледі: физикалық белсенділіктің
тҿмендеуімен, телебағдарламаларды қарау кезінде калорияға қажеттіліктің жоғарлауымен,
қозғалыссыз, отырған кҥйде негізгі алмасудың тҿмендеуімен. Қазіргі уақытта 30% астам
балалар телевизор қарауға кҥніне 5 сағ. артық уақыт жҧмсайды, 20 жыл бҧрын мҧндай
балалар екі есе аз болды. Теледидар экраны алдында 3 сағ. астам уақыт жҧмсайтын
адамдар да, кҥніне 1 сағ. қарайтын адамдарға қарағанда семіздіктің даму қауіптілігі 2 есе
жоғары. Теледидар экрандарында жарнамаланған тағамдардың 90% астамы жеңіл
сіңірілетін кҿмірсулардан тҧратын, қҧрамында тҧзы кҿп, жоғары калориялы тағамдар
болып табылады.

жүктеу 10,77 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 583 584 585 586 587 588 589 590 ... 772