тәрбие құралдары
орасан зор. Ата-
ананың, үлкен-кішілердің, тарихи тұлғалардың, айналасындағылардың
өнеге-үлгісі, көркем сөз туындылары, музыка, бейнелеу өнері, табиғат,
қоғамдық өмірдегі, спорттағы шыгармашылық жетістіктер, т.б.
6.3.
Отбасының қызметтері, т ипт ері
1.
Отбасы құрамын анықтау:
-
құрамы толық, толық емес, бір балалы, көп балалы, ата-
анасы ажырасқан отбасылар;
- тұрмысы мен тұратын үй жағдайы, қаражатпен қамтамасыз
етілуі; отбасының тэрбиелік ықпапы: күшті, тұрақсыз, нашар, теріс.
2. Отбасындагы қарым-қатынас сипаты:
-
отбасы мүшелерінің карым-катынасы үйлесімді, тіп табыса-
тын, тұрақсыз, сырт көзге дұрыс көрінгенімен де қайшылыққа толы,
моральдық қыры төмен;
- отбасы мен бала арасындағы қатынас - көз жұмушылық,
қамқорлык таныту, тең қатынас құру, тұйық қатынас кұру, немқүрай-
ды катынас орнату, балаға шеттен тыс өбектеу, өз жауапершілігіне
жүктелген катынас, өз еркіне берілу, бақылаусыз қалдыру;
баланың отбасындағы үстанымы (педагогикалык тұрғыдан
дұрыс, отбасы мүшелері тегіс баланың жеке басын жоғары қояды, екі
адамның арасындағы дау-жанжал арқылы баланы өз жагына тарту, өз
бетімен жүруі, оған ешкім назар аудармауы, беделді отбасы мүшесі-
нен қорқу, өзіне сенімсіз, ата-анасымен ашық сөйлескісі келмейді.
3.
Отбасындагы баланың өзін-өзі сезінуі:
«Мен отбасына керекпін, олар мені жаксы көреді, мен де
оларды жақсы көремін».
«Мен отбасына керекпін, олар мені жақсы көреді, мен үшін
өмір сүреді».
209
«Мен керекпін, бірак мені ешкім жақсы көрмейді, ал мен
олармен барлык жан-тәнніммен жақындасқым келеді».
«Мен оларға керек емеспін, олар мені жақсы көрмейді,
сондықтан мені де мазаламаңдар».
Алдыңгы екеуі, баланың дамуы үшін өте маңызды.
4. Баланың ата-анасына қатынасы:
отбасылық карым-катынас маңызды; ата-аналары беделді; бала-
ға немкүрайды қарайды; баланың көңілінде үлкен күйзеліс бар; отбасы
мүшесінің біреуіне жақын болгысы келеді.
Ата-аналар мен жасөспірімдердің арасындағы қайшылықгарды
жеңу үшін ата-аналармен педағогикалық жұмыстар жүрғізудін маңызы
зор. Ол жүмыс бірнеше кезеңдерден тұрады.
Ата-аналарга педагогикалық тәрбие беру кезеңдері:
Диагностикалық
- отбасында шешілмеғен күрделі мәселелерді,
ата-ананың қүндьшық бағдарын жэне мәдени деңгейін анықтау.
Консультация жүргізу -
мектепте ата-аналардың түрлі сұрак-
тарына жауап беру түрлерін ұйымдастыру.
Ата-аналардың тілегі бойынша
белгілі бір оқыту формалары
мен әдістерін ұйымдастыру.
Мониторинг кезеңі,
ата-аналардың тілегінің қаншалықты жүзеге
асқанын, жүргізілген педагогикалық жүмыстардын ата-анаға пайда
келтіргенін бақылау және жетілдіру.
/.
Отбасын әлеуметтік-педагогикальщ түргыдан
агарту
кезеңі.
- ата-ананың баламен қарым-қатынасын реттеу үшін оларды
балалармен бірге үйірмелік, спорттық т.б. жүмыстарға қамту.
- ата-ананың баламен қарым-катынасын дамыту үшін баламен
отбасында мәдени қарым-қатынас орнату жайлы әңгіме өткізу;
- ата-ана мен балалардың бірімен-бірінің сыйластығын арттыру
мәдениетін қалыптастыру.
2.
Бала, ата-ана жэне мектептің өзара қүқықтық эрекет-
тестігі:
-
бала мен үлкендердің өз құкықтарын білуін қамтамасыз ету;
- «Мектеп өмірінің кодексін» жасап, оны талкьшауға ата-
аналарды кеңінен араластыру.
Осы бағдарламаны жүргізу үшін сынып жетекшісі ата-ана-
лармен түрлі сабақ формаларын: әңгіме, дәріс, іскерлік ойындар өт-
кізеді. Мектепте педагогтар арасынан өз бастамаларымен арнайы топ
қүрып, бұл жұмысты кызыкты етііі өткізуге болады. Алдыңғы қатарлы
тәжірибені талдау барысында, оны жетілдіріп, барлык педагогтардың
ортақ тәжірибесіне айналдырған абзал.
Отбасында ата-аналар мен бапа арасындағы қайшылықтарды
болдырмау мақсатында мектеп пен отбасындағы қарым-қатынас пен
ынтымақтастықты арттыру көзделеді. Ата-аналармен педагогикалық
210
сабак жұргізу барысында олармен ынтымактастыкты арттыру үшін
сауапнама жүргізіп, алдағы жұмыстардың бағытын аныктауға болады.
Достарыңызбен бөлісу: |