лықтарды шеше білу жэне педагогикалык ситуациялардын шешімін
дұрыс таба білу өте маңызды.
Мұғалімнің отбасымен байланыс орнатуы ең маңызды мэселе.
Осыған орай, мұгалім отбасы мүшелерімен танысканы жөн. Ерекше
назар аударатын мэселенің бірі - ата-аналалардың үнемі жүмыста
болуы. Сондықтан мұғалімнің кез келген уакытга ескертусіз ата-ана-
ның үйіне келуі, түрлі ыңғайсыздык туғызуы мүмкін. Сол себепті
мұғалімді ата-ана өз уакытының ыш айына карай отбасына шақыруы
тиіс. Мүғалім отбасына келетін уақытын алдын ала белгілеп,
окушы-
ның жетістігі мен кемшілігін педагогикапык тұрғыдан дұрыс көрсетіп,
психологиялык жағынан шебер жеткізе білуі тиіс. Отбасы тэрбиесін
дұрыс жолға кою үшін ғылыми-көпшілікке арналған эдебиеттерді
пайдаланудың маңызы зор. Дегенмен де ата-ана сынып жетекшісінің
айткан пікірін өз баласының жағымды кырларын жэне бала тэрбие-
сінде жіберілген кемшіліктерін мұкият кабылдайды. Пікірлесу бары-
сында кейбір отбасылардың жагымды тәжірибесінен хабардар болады.
Ата-аналармен байланыс орнатудың тағы бір түрі, оларға -
педагогикалық тапсырма жүктеу.
Мектеп үйірмелерін жүргізу, ме-
кен - жай
аумағында клубтар ұйымдастыру, спортгық секция жүргізу,
техникалык үйірмеге қатысу, түрлі көмек көрсету т.б. жүмыстарға да
араласа алады.
Мектептің материалдык базасын нығайтуға, шаруашылык жү-
мыстарын жүргізуге көмектесу, кабинеттерді жабдыктауға, мектептің
айналасын көгалдандыруға, т.б. істерге көмектеседі. Әр ата-ананын
мектепке кандай көмек көрсете алатынын
сауалнама аркылы анық-
тауға болады.
Осы бағдарламаны жүргізу үшін сынып жетекшісі ата-аналар-
мен түрлі сабақ формаларын: әңгіме, дэріс, іскерлік ойындар өткізеді.
Мектепте педагогтар арасынан өз бастамаларымен арнайы топ кұрып,
бүл жұмысты кызыкты етіп өткізуге болады. Алдыңғы қатарлы тәжіри-
бені талдау барысында, оны жетілдіріп, барлық педагогтардың ортак
тәжірибесіне айналдырған абзал.
Отбасында ата-аналар мен бала арасындағы кайшылыктарды
болдырмау мақсатында мектеп пен отбасындағы
қарым-катынас пен
ынтымакгастықты арттыру көзделеді. Ата-аналармен педагогикапык
сабак жүргізу барысында олармен ынтымактастыкты арттыру үшін
сауалнама жүргізіп, апдағы жұмыстардың бағытын аныктауға болады.
Өзін-өзі бакылауіа арналган суракгар
1. Огбасы - бала тұлгасын әлеуметтендірудің факторы жэне белсенді
субъектісі дегенді калай түсінесіз?
2. Огбасынын кызметтері, типтері, ерекшеліктері.
3. Огбасындағы педагогикалык үдерістіи негізгі компоненттері: отбасы
тәрбиесінін максаты, міндеттері, мазмұны, балалар мен ересектердің өмірлік
тіршілігін ұйымдастырудың кұралдары,
формалары, эдістері.
214
4. Отбасы бапа тұлғасын әлеуметтендіру факторы дегенді калай түсіндіресіз?
5. Үлгілі отбасын кұруда сенін қосар улесіне кесте құрып, сыпаттама беріңіз.
7 такы ры п. ОҚЫТУ - ТҰТАС ПЕДАГОГИКАЛЫҚ ҮДЕРІСТЩ
ҚҮРАМДАС БӨЛІГІ
7.1.
Дидактика - оқыту жэне білім беру теориясы. Дидак-
тиканың нысаны, пэні, қызметтері, міндеттері
Қазіргі уақытта
дидактика педагогика гылымының дамыған, неғұрлым қалыптасқан
маңызды да кұрделі саласы ретінде қоғам дамуының белгілі кезең-
дерінде мектеп алдына қойылатын жаңа
аса жауапты міндеттерді
ойдағыдай шешу барысында үнемі дамып отыратын ғылым. Орта білім
беру жүйесінде
дидактика
білім беру мен оқытудың мазмүнын,
құрылымын, оқыту заңдылықтары мен ұстанымдарын, ерекшеліктерін,
талаптарын, шарттарын, оны үйымдастару әдістері мен формаларын
жэне технологиясын, оқыту нэтижелілігін зерттейтін педагогиканың
маңызды саласы болып табылады.
Тұтас педагогикалық үдерістің құрауыштары
- оқыту мен тэр-
биелеу. Бұлар өзара тығыз байланыста болса да, эрқайсысының ерек-
шеліктері бар. Педагогикалық үдерісте оқыту үдерісі өзіндік орынға
ие. Оқыту барысында білім, білік, дағды жэне тәжірибе, қабілеттер қа-
лыптасады. Оқыту үдерісінің теориялық негізін, оның заңдылықтарын,
ұстанымдарын, категорияларын педагогиканың арнайы саласы - ди-
дактика зерттейді.
Дидактика - оқытудың мақсатына, мазмүнына,
эдістеріне және ұйымдастыру түрлеріне ғылыми негіздеме беретін
оқытудың педагогикалық теориясы.
Дидактика ғылым ретінде мына мәселелерді қарастырады: не
үшін оқытамыз (оқыту мен білім берудің мақсаты)?; кімді оқытамыз
(оқыту субьектілері)?; оқытудың қандай стратегиялары тиімді (оқыту
ұстанымдары)?; неге оқытамыз (білім беру, оқыту мазмұны)?; оқы-
туды қалай ұйымдастырамыз (оқытуды ұйымдастыру формасы)?; оқы-
туға қандай құралдар қажет (оқулықтар, оқу кұралдары, компьютерлік
бағдарламалар, т.б.)?; оқыту нэтижесінде неге қол жеткізіледі (оқыту
нэтижесін сипаттайтын көрсеткіштер мен нэтижелер)?; оқыту нэтиже-
лерін қалай бақылауға жэне бағалауға болады? (оқыту үдерісін бақы-
лау түрлері).
Дидактика - бұл оқытуды теориялық деңгейде
зерттейтін педа-
гогикапык ғылыми пэн. Дидактиканы кез келген педагог білуі қажет,
өйткені ол теориялық білімге сүйене отырып, соған сэйкес практи-
капык мэселені ойдагыдай шеше алады. Сондықтан мұғалімге практи-
калы к әрекет теориясы, яғни окыту әрекетінің теориясы қажет.
Достарыңызбен бөлісу: 
