И. В. Савельев жалпы физика курсы I том Алматы 2004


і— 1 түріндегі өрнек анықталған интеграл деп аталып, мына  төмендегі символмен жазылады: ь



жүктеу 28,35 Mb.
Pdf просмотр
бет21/251
Дата25.05.2022
өлшемі28,35 Mb.
#38762
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   ...   251
і—
1
түріндегі өрнек анықталған интеграл деп аталып, мына 
төмендегі символмен жазылады:
ь
5 f(x)dx.
a
Демек, нүктенің / г ден /2'-ге дейінгі уақыт аралығын- 
да жүріп өткен жолы анықталған интегралға тең, яғнп
s = l v ( t ) d t .
(4.4)
Жүріп өткен жолдың шамасын 
v 
жылдамдық шама- 
сының 
t
уақытқа тәуелділігінің қисықтығымен шектел- 
ген фигураның ауданы ретінде қарастыруга болады. 
v = v(l) 
функциясының ғрафигін қүрайық (22-сурет). 
v tAti
көбейтіндісі сан мәні жағынан (г-ші) 
жазық- 
тықтьің штрихталған тілшенің ауданына тең. Осыпдай 
көбейтінділердің қосындысы 
t
осімен 
t = i\
және 
t = i2
тү- 
зулерімен шектелген ауданға, сондай-ақ барлық үқсас 
тілшелердіц жогаргы жағыпан жасалган сыиық сьтзық- 
тарға тем, болады. A
иольгс үмтылғаи кезде барлық 
тілшелердің ені кемиді де (олардың саны бір мезғілде
26


өседі), сынық сызықтар өзіиің шегінде 
v = v(t)
қисык- 
пен беттесіп кетеді. Сөйтіп, /] мезеттен 
І2
мезетқе дейінгі
V
I
уақыт ішінде жүріп өткен жол 
v = v(t)
графигімен, 
t
уақыт осімен, 
t = t x
және 
t — t2
түзулерімен шектелген фи- 
гураның ауданына тең болады.
§ 5. Бір қалыпты қозғалыс
Жылдамдығы бағыты бойынша қалауынша өзгере 
отырып, шамасы жағынан тұрақты болып қалатын қоз- 
ғалыс бір калыпты деп аталады.
Бір қалыпты қозғалыста (4.3) формуладағы барлық 
Vi
бірдей және 
v-re
тең болады. Жалпы көбейткіш у-ні 
қосындының белгісінің сыртына шығаруға болады:
5
= lim 

= v
lirn 
У
і
М,.
Элементар уақыт аралықтарының қосындысы нүктенің 
s жүрген жолына1 кеткен 
t
уақытты береді. Сонымен, 
былай жазуға болады:
s = vt.
(5.1)
(5.1) 
формуладан бір қалыпты қозіалыс кезінде 
'жылдамдық жүріп өткен^ s жолды 
I
уакытқа бөлгенге 
тең, яғни:
1 / эрпі улкыт аралыгьш (берілгеи жагдайда жасалгандай бел- 
гілеу ретінде де, уақыт мезетіи (3-параграфтыц басында жасалган­
дай) белгілсу ретінде де колданыла алады. Осы екі жагдайды айыра 
білген дурыс.
27


V =
s
t '
(5.2)
(5.2) 
бойынша жылдамдық шамасы жағынан бір қа- 
лыпты қозғалыс кезінде қозғалыстағы нүктенің бірлік 
уақыт ішінде жүріп өткен жолына тең. Бір қалыпсыз 
қозғалыс кезінде олай байымдау дұрыс емес. Мұндай 
жағдайда жылдамдық берілген 
і
уақыт мезетінде шама­
сы жағынан нүктенің, егер ол 
t
мезетіндегі жылдамды- 
ғының мәнін одан әрі сақтай алдтын болса, бірлік уақыт 
ішінде жүріп өткен жолына тең болады.

жүктеу 28,35 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   ...   251




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау