46
Список использованной литературы:
1. R.Alexander. (2004) Towards dialogic teaching: rethinking classroom talk
[Преподавание диалогической речи: переосмысление бесед в классе]. Cambridge:
Dialogos UK.
2. D.Barnes. (1971) Language and Learning in the Classroom [Язык и обучение в классе].
Journal of Curriculum Studies, 3 (1), 27-38 с.
3. D.Barnes. (1976) From communication to curriculum [От общения до образовательной
программы]. Harmondsworth: Penguin.
4. M.Galton, & L.Hargreaves. (2002) Transfer from the Primary School: 20 Years On.
[Переход из начальной школы: 20 лет спустя]. London: Routledge.
5. N.Mercer. (1995). The guided construction of knowledge: talk amongst teachers and
learners [Получение знаний под руководством: беседы между учителями и
учениками]. Clevedon: Multilingual Matters.
6. N.Mercer, (2000) Words and Minds: how we use language to think together [Слова и
сознание: как мы используем язык для того, чтобы думать совместно]. London:
Routledge.
7. N.Mercer, and S.Hodgkinson. (2008) Exploring talk in school: inspired by the work of
Douglas Barnes [Исследовательская беседа в школе, инициированная Дугласом
Барнсом]. London: Sage.
8. N.Mercer, and K.Littleton. (2007) Dialogue and the development of thinking. A
sociocultural approach [Диалог и развитие мышления. Социокультурный подход].
NY: Routledge.
9. E.C.Wragg, and G.Brown. (2001) Questioning in the Primary School [Опрос в
начальной школе]. Routledge Falmer.
10. Л.Ф.Брагина. О системе упражнений в процессе обучения диалогической речи на
средней ступени обучения / Л.Ф. Брагина // ИЯШ. 1974. № 3. с.43-48.
11. М.Л.Вайсбруд. Обучение диалогической речи / М.Л. Вайсбруд //ИЯШ. 1965 г. № 4.
11-17 с.
12. Н.Д.Гальскова. Обучение иностранным языкам: поиск новых путей / Н.Д.Гальскова.
ХИМИЯ ПӘНІН ОҚЫТУДАҒЫ ТҤЙІНДІ ҚҦЗЫРЕТТІЛІКТІ
ҚАЛЫПТАСТЫРУ ЖОЛДАРЫ
Ж.Жубауова
«Ӛрлеу» БАҰО» АҚ филиалы ҚОБ ПҚ БАИ, Деңгейлік бағдарламалар орталығының тренері
Бүгінгі таңда білім беру жүйесінің
әлеуметтік, қоғамдық, саяси-экономика-
лық ӛзгерістерге байланысты мақсаты
мен міндеттері, мазмұны ӛзгерді. Бұл
ӛзгерістер жаңа әдіснамалық жүйені
жасауда дәстүрлі оқыту үдерісіне
жаңашылдық сипатта қайта қарап,
оқытудың жаңа технологияларының
табиғатын түсіне отырып, оқушылар-
дың жобалық зерттеушілік іс-әрекетте-
рін белсендірудің қажеттігін негіздейді.
Айтылған мәселенің басты ерекшелігі
оқытудың нәтижесін алдын-ала болжап,
оқушылардың білім алуы барысында
іздену-зерттеу және ӛз бетімен білім алу
жүйесін, алған білімін ӛмірдің жаңа
жағдайларында пайдалана білу арқылы
танылады. Әсіресе, оқушылардың жоба-
4 (42) 2014
Мҧғалім іс-тәжірибесінен
47
48
лық зерттеушілік іс-әрекетін белсендіру
проблемасы қазіргі уақытта мектептер
үшін ӛзекті мәселе күйінде қалып отыр.
Оқушының түйінді құзыреттілігін
қалыптастыру үшін оқытудың түрін
дұрыс таңдау қажет, яғни оқушы ӛз
бетінше жұмыс жасауды, іс-әрекетін
жоспарлауды, ӛз жұмысын бағалау мен
бақылауды үйренеді. Сондықтан, қазіргі
жағдайда
оқушылардың
жобалық
зерттеушілік іс-әрекетін белсендіру –
маңызды міндет, ғылыми проблема.
Оқушылардың зерттеушілік еңбе-
гінің кӛп таралған түрі жобалау әдісі
болып табылады. ЖОО студенттер
ғылыми жұмыстармен айналысады,
бірақ олардың кӛпшілігіне ғылыми
деректерді қолдану және оны таба білу
қиындық туғызады. Сондықтан баланы
ғылыми зерттеушілік жұмысқа баулу
мектеп қабырғасында бастаған жӛн.
Зерттеушілік іс-әрекет – тұлғаның
шығармашылық әлеуетін белсендірудің
амалы. Педагогикада оқушының шығар-
машылық зерттеушілік іс-әрекеті сол
тұлғаның қоғамдық субъект ретінде
қалыптасуына, жаңа білімді ӛз бетінше
меңгеруіне сапалы жаңа құндылық-
тарды құрастыруға бағытталған субъект
болып қарастырылады.
Химия пәнін оқытуда негізгі
міндеттер:
- таным процесін белсендіру;
- сұрақ қоя білу және оған жауап
таба білу қабілеттерін дамыту;
- жұмыс
нәтижелерін
ӛңдеуді
үйрету;
- қорытынды жасауды дамыту.
Химия сабағында зерттеушілік
жұмыстың дағдылары лабораториялық
практикумда эксперименттік есептерді
орындау, теорияның ғылыми гипотеза-
сы мен қорытындысын шығару арқылы
қалыптасады. Эксперименттік жұмыста
қалыптасқан дағдылар мен зерттеушілік
іс-әрекеттердің ұстанымдары химия
саласында жобаны дайындауда жетіледі
әрі дамиды. Оқушыларды жинақтау,
талдау және әдіснамалық теорияның
негіздерімен таныстыру:
- проблеманы айқындау;
- зерттеудің ғылыми жорамалы;
- проблема бойынша теориялық
материал дайындау;
- эксперимент жүргізу, алынған
нәтижелерді талдау;
- эксперимент
және әдістемеге
түзету енгізу ;
- қосымша мәліметтер жинақтау.
Зерттеушілік сабақтарда екі мақ-
сатты жүзеге асыруға болады: пәнді
оқыту (дидактикалық) және зерттеу-
шілік қызметке баулу (педагогикалық).
Міндеттер
Икем, дағды
Қалыптасатын
қҧзыреттіліктер
Оқушылардың жалпы
оқу икемділіктерін
менгеруі.
Оқулықпен жұмыс, кесте құрастыру,
бақылау жүргізу, ойын тұжырымдау,
ӛзін-ӛзі бақылауды жүзеге асыру, ӛзін-
дік талдау жасау.
Ӛзін-ӛзі дамыту,
ақпараттық құзы-
реттілік, коммуни-
кативтік құзырет-
тілік.
Оқушылардың арнайы
оқу икемділіктерін
менгеруі.
Пән бойынша нақты материалды
игеру.
Пәндік құзыретті-
лік.
Оқушылардың интелек-
туалды икемділіктерін
меңгеруі.
Талдау, салыстыру, жалпылау.
Ӛзін-ӛзі дамыту,
проблеманы шешу.
Оқушылардың зерттеу-
шілік икемділік пен
білімді меңгеруі.
Проблеманы айқындау, тұжырымдама
жасау, экспериментті жоспарлау, мәлі-
меттер мен деректерді интеграциялау,
қорытынды жасау.
Ӛзін-ӛзі дамыту,
проблеманы шешу.
Мҧғалім іс-тәжірибесінен
4 (42) 2014
48
Достарыңызбен бөлісу: |