ОблыСтыҚ ҚОғАМдыҚ-саяси газет

6

oral_oniri@inbox.ru

Бейсенбі,  14  қаңтар 2016 жыл

БұҚАрА

Мейірімді жандарға  

мың  алғыс!

«денсаулық – зор байлық» деп  айтып жүр

-

сек те, оның қадірін ауырып-сырқағанда сезі

-

не түсетініміз шындық. Биыл ұлым Н

ұриман 

дүниеге келіп, туа біткен жүрек ақауына шал

-

дықты. дәрігерлер ота жасау қажеттігін айтты.

е

лімізде  жүрекке  ота 

жасау  ойдағыдай  иг

ерілгенін 

күнде  естіп,  біліп  жү

рсек  те,  қатты  қоба

лжыдық. 

Облыстық  денсаулық 

басқармасының  әкімші

лік 

және  кадрлық  бөлім

інің  бас  маманы  Жұпар 

Жұмақаева, 

ана  мен  бала  денса

улығын  қорғау  бөлім

інің  бас  маманы 

Айнаш  Ғибайдуллина, 

Орал  қалалық  №1  емханасының 

№3 

отбасылық  денсаулық 

орталығының  меңгерушісі 

Бибігүл 

Қуанышқалиева:  «Қорықпаңыз, 

бәрі  жақсы  болады. 

Қазір 

бізде  әлемдегі  не  жақсының 

бәрі  бар.  Дәрігерлер

дің  де  бі­ 

ліктілігі  ешкімнен  кем 

емес»  деп,  көңілімізді 

демеді.  Ақы­ 

ры    ұлыма  ота  жасауға 

келісім  бердік.  Бәрі  ойдағ

ыдай  өтті, 

аман­есен  шаңырағымызға  ора

лды.

Жаңа  жыл  мерекесі 

қарсаңында  ұлым  си

яқты  мыңда­ 

ған  сәбиге  көмек  қолын 

ұсынып,  ажал  аузынан 

арашалап 

қалған ақ желеңді абза

л жандарға, ҚМДБ­ның 

БҚО бойынша 

өкіл  имамы  Руслан  Сұлт

ановқа,  облыстық  денс

аулық  сақтау 

басқармасының  әкімші

лік  және  кадрлық  бөлім

інің  бас  ма­

маны  Жұпар Құмашқыз

ына, ана мен бала денс

аулығын қор­

ғау бөлімінің бас маманы 

Айнаш Жұбанышқызына, 

Орал қа­ 

лалық  №1  емханасы 

№3  отбасылық  денс

аулық  орталы­

ғының  меңгерушісі  Бибігүл 

Бақытжанқызына,    «Ис

лам  жә­ 

не  өркениет»  газеті 

бас  редакторының  орынбас

ары  Ескен­ 

 дір  Тасболатқа,  аст

аналық  досым  Майра 

Амантайқызы­ 

на,  қаржылай  көмек 

берген  иманды  да  мейірім

ді  жандарға 

жүректен  шыққан  а

лғысымды  жеткізгім 

келеді.  Өмірдің 

бар  жақсылығын  тілейм

ін.    Еңбектеріңіз  жанып, 

халықтың  

құрметіне  бөлене  бе

ріңіздер!

Нұрлан сАМАтұЛы,

ҚМДБ-ның БҚО бойынша 

 

баспасөз  хатшысы

Қыз  тәрбиесі – 

ұлт  тәрбиесі

Өнерге,    мәдениетке,  адамгер­

шілікке,  шаңырақтың  ұйытқысы 

болуға  өз  көзқарастарын  қалып­

тастыра отырып тәрбиелеуді мақ­ 

сат тұтады.  Университет қабырға­

сында  қыздар  тәрбиесі  жөнінде 

дөңгелек  үстелдер,  дәрігерлер­

мен, дін уәкілдерімен  кездесулер,  

«Ұрпақтар сабақтастығы» байқауы, 

«Университет  аруы»  сайысы  өткі­ 

зіліп тұрады. Студенттер  сарайын­ 

да  әр  түрлі  бағыттағы    үйірмелер  

жұмыс істейді.

Ана  –  барлық  өмірдің  бастауы. 

Сондықтан  қыздарды  тәрбиелеу 

отбасындағы  ата­ананың  ғана 

емес, сондай­ақ  барша  қауымның  

міндеті.  Алайда  қыз  тәрбиесіне 

радио  мен  теледидар,  газет­жур­

нал,  жағымсыз  тақырыптағы  кі­

таптар  мен  кинофильмдер,  түнгі 

клубтар  мен  би  кештері  жан­жақ­ 

ты  әсер  етіп,  олардың  мінез­құ­ 

лықтарының  өзгеруіне  әкеліп  со­ 

Батыс 

Қазақстан 

инновация-

лық  және 

телеком-

муникация-

лық жүйе- 

лер универ-

ситетінің қабырғасында білім алып жүрген қыздардың 

тәрбиесіне ұжымдағы педагогтар бір адамдай атсалысуда. 

ғуда.  Осындай  сыртқы  әсерлерге 

еліктеушілікке ұрынған қазақ жас­

тарының,  соның  ішінде  қыздар­

дың  бірсыпырасының  әрекеттері 

ұлттық  психологиядан  ауытқып 

бара жатқаны байқалады.

Ата­ана  мен  бала  арасындағы 

қарым­қатынастың  өзі  «Тамағың­

ды іштің бе?, «Сабағыңды оқыдың 

ба?»  деген  кезекші  сұрақтардың 

айналасында ғана құрылған. 

Ибалы  қыз  ертеңгі  сүйкімді  ке­

лінге, келін аяулы анаға айналады. 

Ал    ана  әже  деген  зор  дәрежеге 

жетеді.  Осы  үшеуі  арқылы  ұрпақ 

өсіп,  ұлт  қатары  көбейіп,  саналы 

ұлт  қалыптасатынын  ұмытпауы­

мыз керек.

М. сұЛтАНҒАЛиЕв,

Батыс Қазақстан 

инновациялық және  

телекоммуникациялық  

жүйелер  университетінің  

аға оқытушысы 

Қ

абылданған 

үндеуде 

қалдықтардың 

қайта 

пайдаланылатын  бөл­

шектерін  бөлек  жинауды  және 

кәдеге  жаратуды  ұйымдастыру 

жұмыстарын  жүргізу  қажеттігі 

көрсетілген.    Қалдықтардың  уа­ 

қытша сақтау және өңдеу орын­

дарына  тұрақты  тасымалдануын, 

олардың  полигонға  орналас­ 

тырылуын  ұйымдастыру  қажет. 

Елді мекендерді тұрмыстық қал­ 

дықтардан  тазартуды  тұрақты 

жүргізу,  қоқыс  үйінділерінің  қа­ 

 лыптасуына  және  коммуналдық 

қалдықтарды  рұқсатсыз  өртеу­ 

 ге  жол  бермеу  де  маңызға  ие. 

Облыстың  барлық  ірі  кәсіп­

орындарында  атмосфераға  шы­ 

ғарылатын  лас  заттар,  яғни  шы­

ғарындылар  бойынша  барлық 

межелік  талаптар  сақталуы  тиіс. 

Осылардың  барлығы  қалдық­

тарды  пайдалануды  реттеуге, 

олардың  қалыптасуын  азайтуға, 

кәдеге  жаратуды,  пайдалану­

ды  жолға  қоюға,  қоршаған  ор­ 

таға  зиянды  әсерін  кемітуге 

мүмкіндік береді.

«Бірлескен  іс­әрекет  қашан 

да  нәтижелі  болмақ.  Сондықтан 

облыстың  барлық  тұрғындарын 

экологиялық  мәдениетті  қа­ 

 лыптастыру  мақсатына  ортақ 

күш­жігерді  біріктіруге,  эколо­

гиялық  проблемаларды  шешу, 

өңіріміздің  тазалығын  ұстау,  ор­

манды  өрттен  қорғау  мәселе­ 

лері  бойынша  бірлесе  жұмыс 

жасауға  шақырамыз.  Көптеген 

ауыл  шаруашылығы  құрылым­

дары  көктем мезгілінде шабын­

дықтар  мен  жайылымдарды  та­

зартудың  немесе  қалдықтарды 

жоюдың  арзан  тәсіліне  жүгініп, 

өртеп  жатады.  Өрт  қауіпсіздігі 

саласындағы  ағартушылық  жұ­

мыстың  кемшіндігінен  өртен­ 

ген  жерге  шөп  жақсы  шығады 

деген ескі наным белең алуда»,­ 

делінген үндеуде. 

ҚР­ның  Орман  кодексіне,  ор­ 

мандағы  өрт  қауіпсіздігі  қағи­ 

даларын  бекіту  туралы  Үкімет­

тің  қаулысына  сәйкес  мемле­

кеттік орман қорына шекаралас 

орналасқан  ауыл  шаруашылы­

ғы  қауымдастықтарына,  шаруа 

қожалықтарына  өрт  қаупі  кү­ 

шейген  маусымда  бақылаусыз 

от  жағуға  жол  берілмейді.  Осы­

ған  орай  жергілікті  атқарушы 

құрылымдар    арнайы  комиссия 

құрып, шаруа қожалықтары тех­

никаларының  өрт  сөндіргіш  құ­ 

ралдармен  жабдықталуын  ба­ 

Үндеу  қамтыған 

         экологиялық  мәселелер

Облыс әкімінің бірінші орынбасары Арман Өтеғұлов-

тың төрағалығымен өткен кеңесте «Батыс Қазақстан 

облысының тұрақты дамуының өзекті экологиялық 

мәселелері және оларды шешу жолдары» мәселелері 

талқыланды. Басқосуға қатысушылардың ой-пікі- 

рі өңірдегі экологиялық мәселелердің түйінін шешуде 

әрбір батысқазақстандықтың санасы мен жауапкершілі- 

гінің маңызды роль атқарады деген ортақ шешімге  

тоқайласты. талқылау нәтижесі бойынша кеңеске қаты-

сушылар кәсіпорын, мекеме-ұйым, шаруашылық құры-

лымдарының, шаруа қожалықтарының  басшыларына, 

облыс тұрғындарына арналған үндеу қабылдады. 

қылауға  алулары  керек.  Рейд­ 

тік  шаралар  өткізу  барысында 

табиғат  қорғау  заң  бұзушылық­

тарының  алдын  алу    және  жо­ 

лын  кесу  мақсатында    бақылау­ 

ды  күшейткен  жөн.  Атап  өтетін 

жайт,  2015  жылдан  бастап  Қа­

зақстан  Республикасының  Қыл­

мыстық  кодексіне  өзгерістер  ен­ 

гізіліп,  табиғат  қорғау  заңнама­

сын  бұзғаны  үшін  берілетін  жа­ 

за ауырлатылды.

Өрттің  орын  алу  жағдайла­ 

рын  азайту  және  өрт  бола  қал­

ғанда  уақтылы  сөндіру  үшін 

аудан  әкімдіктеріне  жыл  сайын 

«Өрт  сөндіруші»  АҚ­мен  келі­

сімшарт  жасап,  қосымша  өрт 

сөндіру  бекеттерін  құруға  қа­ 

ражат  қарастыру  тапсырылды. 

Өрт  болған  жағдайда  құқық 

қорғау  құрылымдарын  жұмыл­

дыра  отырып,  өрттің  шығуына  

себепші  болғандарды  анықтап, 

жауапкершілікке тарту қажет.

Қазіргі  уақытта  Батыс  Қазақ­

стан  облысы  бойынша  елді  ме­

кендердің  аумақтарын  абаттан­ 

дыру ережесі  бекітілген. Ереже  

қоғамдық  жерлерді,  аялдама­ 

ларды  павильондарды  таза  ұс­ 

тауға  және  қоғамдық  орындар­

да  тәртіп  сақтауға,  елді  мекен­ 

дерде  ұсақ  сауданы  ұйымдас­ 

тыруға  бағытталған.  Әр  меке­

менің  басшысының,  облыс  тұр­ 

ғындарының  міндеті  –  осы  ере­ 

жені  білу  және  оның  талапта­ 

рын сақтау.

Табиғатты  пайдаланушылар 

қоршаған  ортаны  қорғау  бағ­ 

дарламасын  (жоспарын)  жасақ­

тауда  абаттандыруға,  соның  

ішінде  аймақты  көгалдандыру­

ға,  жасыл  желектердің  аймағын 

көбейтуге  және  экологиялық 

үгіт­насихатқа  көңіл  аударула­

ры  қажет.  Бағдарламаны  (жос­ 

парды)  жасақтағанда  әр  бөлім­ 

ге  жауапкершілікпен  қарап,  кө­

галдандыруға,  оны  баптап­күту­

ге  қажетті  қаражат  қарастыру 

керек. Құрылысты  жобалау  ке­

зінде  құрылыс  салынатын  ны­

санды  көгалдандыруға  және  оны 

баптап­күтуге  екі  жылға  қара­ 

жат міндетті түрде қаралуы тиіс. 

Әр  аудан  жастарды  ағаш  егу 

шараларына жұмылдырып, орта 

білім  беретін  мектептерде  мек­

теп орманшылықтарын құру қа­ 

жет.  Мектеп  оқушылары  өз  ке­

зегінде  орман  шаруашылығы 

қызметкерлеріне  құс  ұяларын 

дайындауға,  орман  екпелерін 

өсіруге үлестерін қоспақ. 

Елбасы  Нұрсұлтан  Әбішұлы 

Назарбаев  Астана  маңындағы 

«жасыл  белдеуді»  дамыту  мә­ 

селесі  бойынша  өткізген  көш­

пелі  кеңесте  жасыл  белдеуді 

құру  маңызды  да  мағыналы  жұ­ 

мыс  болып  табылатынын  атап 

көрсетті.  Әр  облыс,  қала,  аудан 

тұрғындарды,  әсіресе,  жастар­

ды  ағаш  отырғызып,  оны  күтіп­ 

баптауға тарту  жайын ойластыр­ 

 ғаны  жөн.  Бүгінгі  күні  аудан 

әкімдіктерімен  елді  мекендер­ 

ді  көгалдандыру,  «жасыл  бел­ 

деу»  құру  бойынша  аймақтық 

жоспар құрылып бекітілді.

Орман  шаруашылығы  меке­

мелерінде  орман  тұқымбақта­

ры  бар.  Екпе  ағаштардың  жос­ 

парлы  жерсінуіне  қол  жеткізу 

үшін  топырақ  дайындау  шара­

ларының  сапасын  арттыру,  өсі­

рілетін  ағаш  түрлерін  көбей­ 

ту,  жергілікті  табиғи­климаттық 

жағдайға  бейімделген  ағаш  түр­

лерін  өсіру  қажет.    Облыс  аума­ 

ғындағы  жасыл  желекті  көбей­ 

ту  үшін  аудан  және  Орал  қала­

сының  әкімдіктеріне  отау  құр­

ғалы отырған жастарға «жас жұ­

байлардың  саябағын»,  мектеп 

түлектеріне  «түлектер  саяба­ 

ғын»  құруды  ұйымдастыру  ке­ 

рек.  Мұндай саябақтарды құру­

ға  жер  бөлу  мәселесін  де  ше­ 

шу қажет. Облыстың елді мекен­

дерінде  экологиялық  негізгі  ба­ 

сым  бағыттары  бойынша  бил­

бордтарды  және  басқа  да  көр­

некі  құралдарды  орналастыру 

жағын  қамтамасыз  ету  керек. 

Су шаруашылығын  дамытуды 

қамтамасыз ету үшін жыл сайын 

облыс  және  аудан  бюджеттері 

есебінен  апатты  жағдайдағы  су 

қоймаларына  күрделі  жөндеуді 

қажет  ететін  су  нысандарының 

есебін жүргізу керек. Бүгінгі күні 

су  шаруашылығы  нысандарын 

қайта  құруға  Ислам  банкісінен 

қаражат  тарту  қарастырылған. 

Осыған  орай  су  шаруашылығы 

нысандарының  (лиман,  су  қой­

масы,  канал  және  өзгелерінің) 

техникалық  құжаттарын  дайын­

дау  бойынша  жұмыстарын    аяқ­

тау  керек.  Аудан  әкімдіктеріне 

халық  шаруашылығына  қажетті 

көктемгі  тасқын  суды  жинақтау 

бойынша  жұмысты  жалғастыру 

керек.

«Біз облыстағы балық, аң, ор­ 

ман шаруашылығы, кең таралған 

пайдалы  қазбалар  жер  қойна­ 

уы  салаларындағы  табиғат  пай­ 

даланушыларға  өздерінің  келі­

сімшарттарындағы  міндеттерді 

қатаң  орындауға,  сонымен  қа­ 

тар  Қазақстан  Республикасының 

жануарлар  дүниесін  қорғау, 

олардың  өсімін  молайту  және 

пайдалану саласындағы заңнама 

талаптарын  сақтауға  шақырамыз. 

Жануарлар  дүниесін  пайдала­

нуда  тұрғындарға  және  қорша­

ған  ортаға  зиянсыз,  табиғаттың 

біртұтастығын  бұзбайтын,  жан­

уарларға  қатыгездік  көрсетпей­ 

тін  тәсілдерді  қолдану  қажет»,  ­ 

деп  көрсетілген  үндеуде.

Дайындаған  

Гүлнар ШӘҢГЕРЕЙ