Аграрлық саладағы кәсіпкерлікті қолдау инфрақұрылымы
4-сурет. Мұғалжар ауданындағы аграрлық кәсіпкерлікті қолдау инфрақұрылымы.
5-сурет. Индикативті жоспарлау жүйесі.
жоспар жүйесінің деңгейлік құрылымында мемлекеттің саясаты және соның негізінде жасалынған аймақтық бағдарламаларды орындауда өзара тұрақты және тиімді қарым-қатынас болуы керек.
Жоғары өнім алу мүмкіндігі бар техника мен ресурстарды үнемдейтін технологияларды пайдалану, маркетинг және басқарудың әлемдік үлгідегі жүйелерін қолдану арқылы әлемдік шаруашылық жүйесінде алдыңғы орындарды иелену қазіргі таңда алда тұрған күрделі міндеттердің бірі. Экономикалық даму деңгейі бойынша алдыңғы қатардағы елдермен саяси және экономикалық ынтымақтастық пен ашық есік саясатын жүргізу Қазақстанның шынайы экономикалық тұрақтылығы мен жүйелі дамуын жүзеге асырады.
Кесте 2. – Ауыл шаруашылығы өнімдерін өткізу жүйесінің нарық инфрақұрылымы
Ауыл шаруашылығы өнімдері
|
Еркін сауда
|
Мемлекетке өткізу
|
Тұрғындарға
өткізу
|
Ұжымдық нарықтарда сату
|
Көтерме және бөлшек сауда орындары арқылы сату
|
Аудандық қорға өткізу
|
Көпшілік тамақтану орындарына жеткізу
|
Келісім шарттар бойынша өткізу
|
Кәсіпорындарға жеткізу
|
Ауыл шаруашылығы субъектілерінің жеке сауда дүкендері арқылы сату
|
Жеке кәсіпорындарға өткізу
|
Тауардың өткізу жүйесінің нарық инфрақұрылымына ауыл шаруашылығы өнімдерін өткізудің тиімді жолдары мен оларды ұйымдастыру жұмыстары кіреді. Дайын ауыл шаруашылығы өнімдерін тұтынушыға жеткізу, сату қызметі арқылы ең соңғы сатысына дейін жүргізу өнім өткізудің тиімді арнасы деп аталады.
Ауыл шаруашылығы салаларының өнімін еркін сауда арқылы тұрақты өткізудің жетілдірілген инфрақұрылымы керек. Нарықтық инфрақұрылымды түпкілікті орнықтырып және одан әрі дамытуды жүзеге асырудың экономикалық және құқықтық бағыттарының осы түрде болуы мемлекет саясатына сәйкес келеді (кесте 2) [39, 10-б.].
Ауыл шаруашылығы өнімдерін өткізудің еркін сауда жүйесінің сату қызметі уақыт талабына сай нарық талаптарын жүзеге асыруда тек ауылдық елді- мекендердегі кәсіпкерлер үшін ғана емес, сонымен бірге, аудандардағы кәсіпкерлік салада қызмет жасап жүрген кәсіпкерлер үшін де қолайлы [39, 11-б.].
2.4 Мұғалжар ауданының көліктік инфрақұрылымы
Инфрақұрылымның жағдайы жән дамуы – ауданның экономикалық және әлеуметтік дамуының маңызды көрсеткіші болып табылады.Аудан географиялық жағдайы бойынша тиімді орналасқан, дамыған күретамыр теміржолдары мен автомобиль жолдары бар [41, 5-б.].
Мұғалжар ауданы бойынша:
Автомобилді жолдардың жалпы ұзақтығы
Қала, аудан атауы
|
Республикалық маңызы бар
|
Жергілікті маңызы бар
|
оның ішінде жабындысы
|
оның ішінде жабындысы
|
барлығы
|
қатты
|
гравиялық
|
топырақты жолдар
|
барлығы
|
қатты
|
гравиялық
|
топырақты жолдар
|
Мұғалжар ауданы
|
205
|
205
|
-
|
-
|
455,2
|
146
|
207,2
|
102
|
Қолданыстағы жалпы жолдардың 87 пайызы қатты және 13 пайызы тас жолдары төсемдерінен тұрады. Жолаушыларға және тасымалдаушыларға 1 сапаржай (Ақтөбе қаласы) және 3 автостанция (Ақтөбе қ., Хромтау қ., Қандыағаш қ.) қызмет етеді.
Алдағы кезеңдерде автомобиль жолдарының нормативтік талаптарға сәйкес келетін деңгейге дейін жеткізу және кіші қалалардың экологиялық жағдайын жақсарту мақсатында бірқатар іс-шаралар жүргізілуі көзделіп отыр. Автомобиль жол саласының басты проблемасы жол төсенділері жапқыштарының нашарлығы. Сонымен бірге көліктік инфрақұрылымды дамыту барысында жол кедергілерінің аз болуы, жол бойындағы қызмет көрсету орталықтарының жұмысының сапасы әлі де болса салынатын инвестиция көлемі мен қаржылық деңгейінің төмендегіне байланысты маңызды мәселе қалпында қалып отыр. Аудан территориясында маңызы бар жолдар қатарының тек 10 пайызы немесе 32,4 км-і ғана жақсы қалпында, ал қалған 90 пайызы қанағаттанарлық жағдайда, оларға ағымдағы немесе күрделі жүндеулерді жүргізу қажет болып табылады.
Автомобиль көлігі. Аудан тұрғындарын тасымалдау барысында бірнеше автокөлік түрлері тартылған. Бүгінгі күні аймақта 6 ішкі ауылдық маршруттар қызмет істейді. Автокөліктердің қызметтері бойынша жеке меншік иесінде 19 тасымалдаушылар қызмет істейді, олардың ішінде 5- жеке шаруашылық серіктестік көліктері және 14-і жеке тұлғадағы азаматтар. Жолаушылар тасымалдауда 121 бірлікті құрайтын автобус және жеңіл көліктер қызмет көрсетеді.Аудан бойынша бір автобекет Қандыағаш қаласында тіркелген. Ауданның көлік кешенін дамыту, логистикалық шығындарды барынша азайту мақсатында аймақ бойынша көліктік-логистикалық орталығын құру көзделуде.
Сондай-ақ, аймақ территориясында «Бұхара-Орал» және «Жаңажол-Ақтөбе» магистральды газ құбырлары өтеді. Дегенмен, көлік инфрақұрылымының тығыздығы мен сапасының төмендігі байқалады.
Достарыңызбен бөлісу: |