Көргенің шаттық той болсын.
Абзал досың көп болсын,
Берген батам сол болсын. Әмин.
Үйіңе береке кіре берсін,
Күнде қыдыр келе берсін.
Ішкен-жегеніміздің сауабы
Әруақтарға тие берсін.
Аллаһу әкбар қабыл болсын!
Шайың қызыл болсын
Ғұмырың ұзын болсын
Несібең таси берсін
Дұшпаның қаша берсін
Құдайым ұзақ ғұмырды жаза берсін
Берген батам қабыл бола берсін.
Аллаһу әкбар!
Құдайым жарылқасын
Бай қылсын
Төрт түлігің сай болсын
Мұратың асыл болсын
Бергеніме алла береке берсін.
Аллаһу әкбар!
Мақал мәтел және сұрыпталған сөздер.
Көптің бірі емес аздың бір дегені болыңыздар барлық уақытта астан болсын бағаларың.
Жылқы дүл-дүлімен жетеді мақсатына.
Жігіт бірлігімен жетеді мұратына.
Екі тойың қабат болсын
Екі дүниең азат болсын.
Мадақтаумен мақтағанға молданба
Ақымақпен дос болма,
Иманның жігері бәрін де жеңеді.
Бірінші неке Алладан
Екінші неке Адамнан
Үшінші неке шайтаннан
Еркектің ақылы көзінде
Әйелдің ақылы сөзінде.
Нақыл
Екі жақсы қосылса жарасады
Жақсыға жаман қосылса бір-біріне қарасады
Екі жаман қосылса шатасады.
Мәтел.
Асың дәмді болса
Көңілің сәнді болар
Дайын асқа құлшылыс.
Балам дейтін ана болмаса, анам дейтін бала қайдан табылсын.
Нақыл
Малдан малдың несі артық, бірақ асым еті артық.
Жерден ж ердің несі артық, бірақ уыс шөбі артық.
Ерден ердің несі артық, ептестірген сөзі артық.
Айтқаным болат деп сұраншақ болма,
Білегім жуан деп ұрыншақ болма.
Бітер істің басына, жақсы келсін қасыңа.
Көзің көзіне түссе мейірім бір-біріне сонда түсер.
Ата-ана баласына тағын жасап берсе де,
Бағын жасап бере алмайды.
Отызда ордалы болмасаң
Қырқында қамал алмайсың.
Туғанына жақпаған
Дұшпанына жағынар.
Тоқпағы мықты болса, киіз қазық жерге кіреді.
Көзі жаман көлді бүлдіреді,
Ауызы жаман елді бүлдіреді.
Аллаға жағам десең, азаншы бол.
Ағайынға жағам десең, қазаншы бол.
Ауру астан, дау қарындастан.
Кей адамның дағдысы.
Сұрай қалсаң жағдайын, аярлығы дап-дайын боп тұрады.
Жол болмайды асусыз, той болмайды шашусыз.
Бекіту. Балалардан әдептілік, имандылық, адамгершілік жайлы жоғарыда айтылғаннан не
түсінгендерін сұраймын.
«Сөз атасы – сәлем»
Мақсаты:
1) Балалар әдептілікке, адамдармен қарым-қатынас жасай білуге, үлкенді сыйлауға тәрбиелеу.
Бабалардан қалған ұлағатты ғибрат аларлық сөздерді балаларға ұғындыру.
2) Халықтың салт-дәстүрімен таныстырып, өз халқының дәстүрін, салтын, мәдениетін, әдет-ғұрпын
үйрене отырып, бойларына сіңіру.
3) Балаларды қазақ халқының сәлем беру, сәлем алу, сәлемдесу рәсімдерін айту арқылы
«Алыстан сәлем береді, әдепті елдің баласы» атты нақыл сөз негізінде тәрбие беру.
Көрнекі құралдар:
Үнтаспа, телефон, нақыл сөз жазылған плакаттар «Сәлем - әдептіліктің белгісі», «Алыстан сәлем
береді, әдепті елдің баласы».
Жоспары:
І. Ұйымдастыру кезеңі
ІІ. Ой қозғау
Көрініс арқылы тәрбие сағатының тақырыбын ашу.
(екі бала телефонмен сөйлесуі)
ІІІ. Мағынасын ажырату:
Топқа бөліну. Топпен жұмыс:
Сәлемдесудің қандай түрлері бар?
ІV. Ой толғаныс
Мақал-мәтел айтысы.
Көріністер.
(Ата мен жігіттің, әже мен қыздың амандасуы )
V. Қорытынды
Сәлем сөзін топтастыру. Гүл шығару.
Сабақтың барысы:
Балалар, сабақта болмаған Әсемдің телефон арқылы әңгімесін тыңдап көрейік. (екі бала
телефонмен сөйлесіп, көрініс көрсетеді).
Телефонды Ажардың анасы алады.
Әсем: - Ажар үйде ме? Телефонға шақырып жіберіңізші.
Телефонды анасы Ажарға береді.
Әсем: - Әй, Ажар, тіл дамыту сабағынан қандай тапсырма берді?
Ажар: - Сәлем, Әсем! Халың қалай? Кешір мен де кеше сабаққа бара
алмадым.
Әсем: - Жарайды, онда - деп телефон трубкасын қояды.
Әсем қандай кемшілік жіберді? Осы екі баланың орнында өздерің
болсаңдар не істер едіңдер?
Әсем амандасуды, сәлемдесуді ұмытты.
Ендеше бүгінгі тәрбие сағатымыз не туралы болмақ?
Тақырыпты балалар өздері шығарады.
Бүгінгі тәрбие сағатымыз «Сөз атасы – сәлем» деп аталады.
Топқа бөліну:
І топ – кішіпейіл; ІІ топ – ізетті; ІІІ топ – инабатты.
Бір-біріне жақсы сөз, тілек айту.
Сәлемдесудің қандай түрлерін білесіңдер? (топпен жұмыс).
І топ: Сәлем - әдептіліктің белгісі.
- Сәлемнің сәлемдесу, сәлем беру, сәлем қылу сияқты көптеген түрлері бар.
- Сәлемдесу – кездескен адамдардың бір-бірінің амандығын біліп,
қуанышқа бөленуі.
- Бір-біріне аман-саулық тілеп, тілектестігін, ниеттестігін білдіру,
әдептілік пен ізеттілік нышанын көрсету.
- Әрбір адам «қайырлы таң», «қайырлы күн», «қайырлы кеш» деген
сөздерді амандасуға қосып, тәуліктің үш мезгілінде бір-бірімен
ақжарқын амандасуы тиіс.
Достарыңызбен бөлісу: | 
