Кітаптан есімде қалғаны ақша бала сияқты, оны қорғап, аялау керек. Ең дұры- сы ақшаның банкте сақталғаны. Өйткені ол жерде ақша өседі



жүктеу 6,11 Mb.
Pdf просмотр
бет10/13
Дата20.11.2018
өлшемі6,11 Mb.
#22502
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   13

46

Инфляция қанша кино билетін 

«жеп қойғанын» санап көр?

Жинаған ақшаны қалай қорғауға болады?

Ақшаны жинау ә дістерін салыстырып көрейік

Яғни, 


Сен бір жыл ішінде 10 000 теңге жинадың делік. Жыл басында осы ақшаға 

сен 8 рет киноға бара аласың. Ол кезде билет бағасы 1 250 теңге тұрады. 

Жыл соңына дейін ақша 8% инфляция әсерінен зардап шегеді. Енді осы 

ақшаға қанша рет киноға баруға болады?

Ол үшін арнайы қаржы ұйымдары бар – банктер. Банктер адамдардан ақшаны 

сақтау үшін алып, оларға пайыз төлейді. Сен ақшаңды банкке салған кезде, саған 

салымыңның бір жылдан кейін қанша пайызға өсетінін айтады. Мысалы, салым пай-

ызы жылына 10% делік. Сен банкке 5 000 теңге салдың. Онда, жыл соңында сенде: 

5 000 х 1, 1 = 5 500 теңге болады. Басқаша айтқанда, 500 теңгеге артық болады.

бірінші нұсқада біз ақшаның бір бөлігін жоғалтамыз, ал екінші нұсқада 

ақшаны көбейтеміз. Бәрі де сыйқырлы пайыздар арқасында. Әрине, әр 

түрлі банкте пайыз да әр түрлі болатынын есте сақтаған жөн. Кейбір бан-

ктерде пайыз инфляцияға тең, не одан да аз болуы мүмкін.

2-нұсқа. Біз жинаған ақшаны банк-

ке жылына 10% үстемемен салдық 

делік.  Бір  жыл  ішінде  инфляция 

8% «жеп қояды». Бірақ, бізге банк 

берген  10%  инфляцияның  «жеп 

қойған» 8% көбірек болғандықтан, 

біз  ұтамыз.  Яғни,  жинаған 

ақшамыз  2%  көбейеді  де,  жыл 

соңында бізде 5 060 теңге бола-

ды (инфляцияны ескергенде). Бұл 

бірінші нұсқамен салыстырғанда 

460 теңгеге артық.



1-нұсқа. Ақшаны – 5 000 

теңгені – жинақтаушы 

ба н к а ғ а   с а л д ы қ 

д ел і к .   Б і р   ж ы л    

ішінде  инфляция 

8%  «жеп  қойды». 

Нәтижесінде,  жыл 

соңында бізде, шын 

мәнінде  (инфляцияны 

ескерсек),  тек  4  600  теңге 

қалды.

Ойланып 


көр...

10 000 : 1 250 =    

жыл басында киноға 8 рет бара аласың



10 000 х 8% =  

 

800 теңгені инфляция бір жыл ішінде «жеп қойды»



(10 000 - 800) / 1 250 =   жыл соңында киноға 7 рет бара аласың


Балалар енді ақшаны банкте жылына 10% үстемемен жинаймыз деп шешті.

Енді олардың қаржы нысаналарына жету жылдамдығы қалай өзгеретінін көрейік.

Диана РlауStation құралына ақша жинауда. 

Оның бағасы 22 500 теңге. Ай сайын Диана  

2 000 теңгесін бөліп отырады. Енді салысты-

рып көрейік – осы ақшаны Диана ақша жинай-

тын банкада сақтаса не болады, банкке салса 

не болады?

Кестеде 

айлар мен ақша сомалары көрсетілген. Ай сайын сома өсіп келеді. 

Алайда, оң жақ бағанада ақша өсімі жылдамырақ. Неге? Себебі Диананың ай  

сайын банкке салатын ақшасына банктің беретін ақшасы қосылып тұрады – яғни, 

әлгі сиқырлы пайыз.

Яғни: егер Диана ойынға ақшаны банкте жинайтын болса, оны не бір ай ерте 

сатып ала алады, не бір жыл ішінде 1341 теңгеге артық ақша жинай алады.

Біздің кейіпкерлеріміз өздерінің қаржы нысаналары 

үшін ақша жинау мәселесіне жаңаша кірісуді ұйғарды

банкада


айлар

банкте


47

1

2



3

4

5



6

7

8



9

10

11



12

2 000

4 000

6 000

8 000

 10 000

12 000

14 000

16 000

18 000

20 000

22 000

24 000

2 017

4 050

6 101

8 168

10 253

12 355

14 475

16 612

18 767

20 940

23 131

25 341


48

банкада


айлар 

банкада


Ал Русланның жағдайы 

қалай екен?

Есімізде болар, Руслан мопедті армандап жүрген 

еді. Мопедтің бағасы 126 000 теңге тұрады. Ай 

сайын Руслан оған 7 000 теңгеден бөліп отыруда. 

Яғни, егер Руслан қаражатын ақша жинайтын бан-

када емес, банкте сақтайтын болса, ол мопедін 

не 2 ай бұрын сатып ала алады, не сол уақыт 

аралығында дәл сол соманы құя отырып, 10 462 

теңгеге артық ақша жинай алады.

1

2

3



4

5

6



7

8

9



10

11

12



13

14

15



16

17

18



 7 000

14 000


 21 000

28 000


35 000

42 000


49 000

56 000


63 000

70 000


77 000

84 000


91 000

98 000


105 000

112 000


119 000

 126 000

7 058

14 175


21 352

28 588


35 885

43 242


50 661

58 141


65 684

73 290


80 959

88 692


96 489

104 352


112 280 

120 274


128 334 

136 462


Депозитте ақша жинау

Санап көр...

1.   Күн сайын 50 теңге жинап отырсаң, ай соңында (30 күннен кейін) қанша ақша жи-

налатынын санап көрші. Сосын, күн сайын 50 теңгеге не алуға болатынын, ал бір 

айдан кейін жиналған сомаға не алуға болатыны жайлы ойланып көр.

2.   Қаржылық нысанаға арналған қаражатты ақша жинайтын банкада сақтаса не бо-

латынын және банкте 10% үстемемен жинаса не болатынын санап көр. 47-беттегі 

үлгіні  пайдалан.  Ақшаны  қаншалықты  көп  жинай  аласың?  Немесе,  өзіңнің 

қаржылық мақсатыңа қаншалықты тез жете аласың? Көрші беттегі кестені қолдан.

3.    Банктер салған салымға қандай пайыз ұсынатынын біліп ал (интернетті қолдан 

немесе  ата-анаңмен  бірге  банкке  барып  қайт).  Жинаған  ақшаңды  банкке 

салсаң, жыл аяғында қанша ақша алатыныңды есептеп көр. Ал 2 жылдан кейін 

ше? 5 жылдан кейін?

49



жүктеу 6,11 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   13




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау