Кіріспе зерттеу тақырыбының өзектілігі

Нәселке (Омбы:Назыв., Есілк.) – зембіл. Екі адамның бір нәрсені тасуы үшін пайдаланатын зат. /ор. носилка/. Тағам атаулары

жүктеу 2,58 Mb. бет 38/61 Дата 12.04.2023 өлшемі 2,58 Mb. #42126 түрі Құрамы

Навигация по данной странице:

• Бөрек
• Секер
• Жаркеу
• Айуанат дүниесіне байланысты атаулар: Ақтыран
• Кәсек

Нәселке (Омбы:Назыв., Есілк.) – зембіл. Екі адамның бір нәрсені тасуы үшін пайдаланатын зат. /ор. носилка/. Тағам атаулары: Аброт (Орал., Қарат.) – көк сүт, қаймағы айырылған сүт. /ор. обрат/. Бөрек (Орал., Жән.) – бәліш тәрізді табаға пісірілген тағам. /ор. пирог/. Түрікмен қазақтарының тілінде бөрек – пельмен мағынасында қолданылады Ләмпеши (Ақт., Орынб.) – мөлдір кәмпиттің бір түрі. /ор. монпансье/. Бұл сөз орыс тіліне француз тілінен енген. Секер (Гур., Манғ.) – уақ песок. /ор. қант.//. Тоғаш (Орал., Гур.) – кішкене дөңгелек нан. /ор. сушки/. Мына тоғаштың дәмі ерекше екен. Төп (Орал., Гур., Маңғ.) – сөктен жасалған ботқа, каша. Неміс кезінде жұрттың бәрі де көжесі болсын, картошкасы болсын, төбі болсын жапылдақ жағып пісіріп, үйлерін жақпайтындығын Катя білетін. Жаркеу (Маңғ.) – қуырылған балық. Ол жаркеу жасағанда, дәмі өзгеше болады /ор. жаркое//. Төсілөң шай (Маң.) – шайдың бір түрі /ор.цейлонский чай// Айуанат дүниесіне байланысты атаулар: Ақтыран (Ақт., Шалқ.) – кішкене ақ балық. Қанаты қысқа , ұзындығы жарым қарыстай. /ор. таран/. Ақтыранның құйрығы қызыл болады. Кәсек (Орал., Жән.; Гур., Тең.) –үйір, шоғыр, топ. /ор. косяк/. Колхоздың жылқысы кәсегімен жүреді. Мойна (Маңғ.) – қасапхана/ор. бойня/. Морда (Ақт., Ойыл., Ырғ.) – қамыстан, талдан тоқылған балық аулайтын құрал. /ор. морда/. Балықшылар судың ағысына морда құрып, балық аулайды. Преображенский бұл сөзді диалектілік сөз деп көрсете келіп, Гроттың осы мағынадағы фин тіліндегі «merta» немесе швед тіліндегі «mjarde» сөздерінен алынған деген пікірін, сондай-ақ, бірқатар ғалымдардың шведтер финляндиялықтардан алды деген тұжырымдарын келтіре отырып, мердадан морда жасалуы мүмкін деген пікірін айтқан. Ал Н.Шанский болса, бұл басқа тілдерде белгілі ұқсастықтары мен түбірлес сөздерде кездеспейтін, шығыс-славяндардан енген сөз деген ой тастайды. жүктеу 2,58 Mb. Достарыңызбен бөлісу:

©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз